Khi lãnh đạo đơn vị vừa được kiểm toán bị bắt thì kiểm toán có chịu trách nhiệm?

Mặc dù, dự thảo Luật này đã được thảo luận từ kỳ họp thứ 8 nhưng vẫn còn những ý kiến khác nhau ở một số điều, khoản. Về đơn vị được kiểm toán là doanh nghiệp có quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước, các đại biểu nhất trí như quy định của Dự thảo luật vì cho rằng, về nguyên tắc ở đâu có tài chính, tài sản công là phải kiểm toán.

Cũng có ý kiến đề nghị, những doanh nghiệp nhà nước nắm giữ từ 50% vốn điều lệ trở xuống nên để cho kiểm toán độc lập, khi thấy cần thiết Kiểm toán nhà nước chỉ thẩm tra kết quả kiểm toán của tổ chức kiểm toán độc lập. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng Kiểm toán nhà nước không có chức năng thẩm tra nên quy định này là không phù hợp. Một số ý kiến đề nghị, chỉ kiểm toán đối với doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ.

Tại phiên thảo luận nhiều đại biểu cũng đề nghị làm rõ trách nhiệm của kiểm toán viên và cơ quan kiểm toán trước pháp luật. Đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) cho biết, ở Lâm Đồng có Công ty xổ số kiến thiết, năm nào cũng có kiểm toán mà không phát hiện sai phạm nhưng bất ngờ cơ quan cảnh sát điều tra đến bắt giam Giám đốc Công ty vào cuối năm 2014.

“Giám đốc công ty xổ số bị bắt giam thế kiểm toán có là đồng phạm hay không? Phải quy trách nhiệm, gắn trách nhiệm cho kiểm toán. Cán bộ kiểm toán đúng nhưng khi đơn vị, tổ chức bị sai và bị bắt thì kiểm toán cũng phải chịu trách nhiệm” – Đại biểu Nguyễn Bá Thuyền đề nghị.

Đồng ý với đại biểu Thuyền, đại biểu Nguyễn Đình Quyền (Hà Nội) cho rằng, đã có trên 10 đoàn kiểm toán vào Vinalines và Vinashin nhưng tại sao không phát hiện ra sai phạm và chỉ đến khi lãnh đạo các DN trên bị bắt thì mới thấy sai phạm. Những vấn đề tương tự như vậy, trong Luật cần phải làm rõ. Ông Quyền cũng góp ý, cần phải bổ sung vào Luật kiểm toán Nhà nước là khi hoạt động kiểm toán diễn ra không được làm ảnh hưởng tới hoạt động bình thường của các cơ quan, tổ chức. Theo ông Quyền, mặc dù điều cấm đã có quy định là không được cản trở hoạt bình thường của các cơ quan, tổ chức nhưng cũng phải bổ sung thêm cho rõ.

Dẫn trong dự thảo Luật, tại Khoản 12, Điều 1, quy định thẩm quyền nhiệm vụ chuyển cơ quan điều tra, viện kiểm sát trong trường hợp có dấu hiệu tội phạm, đại biểu Nguyễn Đình Quyền cho rằng, quy định chung chung như thế không được. Nếu không quy định chặt chẽ thì kiểm toán sẽ thành “ngáo ộp”, các đơn vị kiểm toán chỉ rung lên là các đơn vị, tổ chức bị kiểm toán sợ và dễ bị lạm dụng quyền hạn.

Ngoài ra, vấn đề quy định nhiệm kỳ của của Tổng Kiểm toán nhà nước cũng nhận được nhiều ý kiến tại phiên thảo luận. Nhiều ý kiến đề nghị, quy định nhiệm kỳ Tổng Kiểm toán nhà nước là 5 năm phù hợp với nhiệm kỳ của Quốc hội; một số ý kiến đề nghị, giữ nguyên nhiệm kỳ của Tổng Kiểm toán nhà nước là 7 năm; có ý kiến đề nghị, nên quy định là 2 nhiệm kỳ liên tục và không quá 2 nhiệm kỳ.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, do còn nhiều ý kiến giữa nhiệm kỳ của Tổng kiểm toán nhà nước là 7 năm và có ý kiến 5 năm nên Quốc hội sẽ xin ý kiến biểu quyết từ các đại biểu về vấn đề này.

Phó Chủ tịch Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, một số ý kiến góp ý về mặt từ ngữ, nhấn mạnh các quy định cụ thể: nguyên tắc hoạt động, giá trị pháp lý, kết luận của kiểm toán, các hành vi cấm, chức năng nhiệm vụ của Kiểm toán nhà nước. Đồng thời, các đại biểu cũng đề nghị cần nhấn mạnh rõ trách nhiệm, tính chính xác của kiểm toán, các kết luận của kiểm toán. Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, về cơ bản đa số tán thành với dự thảo luật, nhiều đại biểu đã góp ý thêm, nên chúng ta phải kế thừa luật hiện hành những cũng phải lắng nghe các ý kiến đóng góp để hoàn thiện Luật, trình Quốc hội thông qua.