Lãi suất phải tuân theo Luật Các TCTD 2010
Thỏa thuận lãi suất là đúng hướng | |
Lãi suất trong Bộ luật Dân sự 2015: Góp phần bài trừ tín dụng đen |
Ông Đoàn Thái Sơn |
Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về lãi suất như sau:
“1. Lãi suất vay do các bên thỏa thuận.
Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Căn cứ tình hình thực tế và theo đề xuất của Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất nói trên và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.
2. Trường hợp các bên có thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định tại khoản 1 Điều này tại thời điểm trả nợ”.
Căn cứ quy định nêu trên, từ ngày Bộ luật Dân sự 2015 có hiệu lực (ngày 1/1/2017) thì lãi suất thỏa thuận của khoản tiền vay không được vượt quá 20%/năm, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác.
Luật Các TCTD 2010 (Khoản 1 Điều 91) quy định “TCTD và khách hàng có quyền thỏa thuận về lãi suất, phí cấp tín dụng trong hoạt động NH của TCTD theo quy định của pháp luật”.
Như vậy, về lãi suất cấp tín dụng (bao gồm cả lãi suất cho vay), Luật Các TCTD 2010 có quy định khác với quy định tại Bộ luật Dân sự 2015. Do đó, từ ngày 1/1/2017, lãi suất cho vay giữa TCTD đối với khách hàng sẽ phải tuân theo quy định tại Luật Các TCTD 2010. Để triển khai thực hiện quy định của Bộ luật Dân sự 2015 có liên quan đến hoạt động NH, NHNN dự kiến quy định cụ thể về lãi suất cho vay trong Thông tư cho vay (thay thế Quyết định 1627/2001/QĐ-NHNN).
Về phạm vi áp dụng mức trần lãi suất cho vay theo quy định tại Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 thì Khoản 14 Điều 4 Luật Các TCTD 2010 quy định: “14. Cấp tín dụng là việc thỏa thuận để tổ chức, cá nhân sử dụng một khoản tiền hoặc cam kết cho phép sử dụng một khoản tiền theo nguyên tắc có hoàn trả bằng nghiệp vụ cho vay, chiết khấu, cho thuê tài chính, bao thanh toán, bảo lãnh NH và các nghiệp vụ cấp tín dụng khác”.
Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 thuộc Mục 4 quy định về hợp đồng vay tài sản. Do vậy, quy định về lãi suất tại Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 chỉ áp dụng đối với hợp đồng vay tài sản (bao gồm cả cho vay tiền), không áp dụng đối với các hoạt động cấp tín dụng khác (ngoài hoạt động cho vay) của TCTD. Lãi suất cấp tín dụng khác (ngoài hoạt động cho vay) thực hiện theo quy định của Luật Các TCTD 2010 và các văn bản hướng dẫn có liên quan.