Lợi ích người tiêu dùng ở đâu?
Giá xăng đã tăng thêm 650 đồng/lít, dầu diesel (DO) tăng 300 đồng/lít và dầu hỏa tăng 450 đồng/lít. Sau 5 lần điều chỉnh giảm và 5 lần điều chỉnh tăng từ đầu năm 2012 đến nay, rốt cuộc giá xăng vẫn tăng 2.200 đồng/lít.
Ảnh: MH
Tại cuộc họp Liên Bộ Tài chính và Công Thương chiều ngày 28/8/2012, ông Nguyễn Tiến Thỏa - Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) đã trả lời báo giới rằng, mọi cách tính giá xăng dầu đều dựa trên cơ sở đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước, doanh nghiệp (DN) và người tiêu dùng. Tuy nhiên, khi tìm hiểu cách tính giá xăng dầu hiện nay mới hay, một trong những nguyên nhân khiến người tiêu dùng phải chịu giá xăng dầu cao là do mặt hàng xăng dầu đang phải gánh tới 4 loại thuế là thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường. Ngoài ra còn nhiều chi phí khác nữa như quỹ bình ổn, chi phí kinh doanh… Tất nhiên là các DN kinh doanh xăng dầu sẽ chia đều các chi phí này vào giá xăng dầu, chứ chẳng đời nào họ chịu thiệt.
Theo tính toán hiện nay mỗi lít xăng đang phải “cõng” khoảng 7.000-8.000 đồng các loại thuế và phí ấy. Cũng theo nhìn nhận của một số người dân thì một mặt hàng xăng dầu, riêng thuế thôi đã thấy có sự chồng chéo. Ví dụ, cùng một mặt hàng vừa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, vừa chịu thuế giá trị gia tăng là một sự vô lý. Hơn nữa, việc tính thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng dầu như các mặt hàng xa xỉ là chưa xác đáng, do đây là mặt hàng tiêu dùng thiết yếu trong đời sống và cả sản xuất kinh doanh. Xem ra với các kiểu tính thuế như hiện nay thì chỉ có Nhà nước và DN là có lợi, còn người dân muốn không bị thiệt, tốt nhất là không dùng xăng dầu nữa?!
Cũng trả lời trong cuộc họp báo chiều ngày 28/8/2012, ông Thỏa cho rằng, với mức tăng giá cho phép này, thì mới là 50% so với mức tăng mà DN đề nghị. Nhưng để không tăng giá quá cao, Liên Bộ cho phép DN được sử dụng Quỹ bình ổn giá. Nghe thì có vẻ như người tiêu dùng đang được sẻ chia, song ngẫm lại mới thấy, Quỹ bình ổn giá này được hình thành từ chính đóng góp của người tiêu dùng, chứ DN không hề bỏ tiền vào đó. Điều đáng nói hơn là trong số người tiêu dùng xăng dầu có rất nhiều DN.
Các DN đang gặp quá nhiều khó khăn, Chính phủ đang tìm mọi giải pháp để giảm lạm phát, “cứu DN”… ổn định an sinh xã hội, thì các mặt hàng thiết yếu, có ảnh hưởng lớn đến đời sống xã hội là điện, xăng dầu, gas luôn kiếm cớ để tăng. Phải chăng cái sự “lỗ” mà họ thường xuyên đem ra tính toán với dân là do giá đầu vào tăng? Hay bởi họ đang bắt dân è cổ nuôi bộ máy cồng kềnh, không hiệu quả của họ và vì một nhóm lợi ích mang tên DN Nhà nước.
Cứ nghĩ tới chuyện xăng dầu, điện luôn miệng kêu lỗ để tăng giá, để làm dày thêm hầu bao của họ, trong khi người dân chắt chiu tiêu dùng, DN “không phải của Nhà nước” đang gồng mình để chịu đựng lạm phát cao, chịu đựng sự leo thang của giá cả mà buồn, mà lo. Liệu có thể “cố sống đến bình minh” được chăng?!
Thục Trinh