Nguy cơ Hàn Quốc và Trung Quốc trả đũa thương mại
Nguy cơ kinh tế Hàn Quốc giảm tốc do THAAD | |
Trung Quốc tăng cường đầu tư bất động sản ở nước ngoài |
Là đối tác thương mại và đầu tư số 1 của Hàn Quốc, nên các biện pháp trả đũa kinh tế và thương mại của Trung Quốc sẽ giáng một đòn bất lợi tới nền kinh tế Hàn Quốc trong bối cảnh Tòa án Hiến pháp nước này vừa ra phán quyết luận tội và bãi nhiệm Tổng thống Park Geun-hye.
Lotte Mart (thuộc tập đoàn Lotte Hàn Quốc) buộc phải đóng cửa 23 cửa hàng bán lẻ tại Trung Quốc |
Trung Quốc trả đũa
Các công ty của Hàn Quốc đang trải qua một giai đoạn kinh doanh đầy khó khăn ở Trung Quốc do Seoul đã phớt lờ những phản đối của Trung Quốc để chấp nhận cho Mỹ triển khai THAAD.
Tình hình kinh doanh của các công ty Hàn Quốc ở Trung Quốc trở nên xấu đi kể từ khi Seoul hồi tháng 7/2016 đồng ý triển khai THAAD. Tuần trước, tình hình trở nên căng thẳng hơn sau khi Tập đoàn bán lẻ Lotte ký thỏa thuận bàn giao một sân golf ở huyện Seongju Đông Nam nước này để chính phủ sử dụng làm nơi bố trí THAAD.
Ngay lập tức Lotte đã hứng chịu các vụ tấn công tin tặc và cho biết một số cửa hàng của tập đoàn ở Trung Quốc đã bị giới chức Trung Quốc phạt và đóng cửa, trong khi một số khác bị ảnh hưởng bởi các cuộc biểu tình chống Hàn Quốc. Hiện Lotte Mart có 115 cửa hàng ở Trung Quốc, nên lo ngại sẽ mất một khoản doanh thu lớn từ các khoản chi mua sắm từ nhóm đối tượng du khách Trung Quốc tại các cửa hàng miễn thuế của tập đoàn. Sản phẩm sữa chua và kẹo của họ bị cấm nhập vào Trung Quốc.
Hàng không Hàn Quốc bị từ chối cấp phép cho việc tăng các chuyến bay Trung Quốc-Hàn Quốc, các hãng mỹ phẩm báo cáo bị tăng cường kiểm tra hải quan.
Đầu tháng này Trung Quốc đã yêu cầu dừng hoàn toàn việc cung cấp các dịch vụ du lịch tới Hàn Quốc. Theo đó, tất cả các đoàn khách du lịch muốn đến Hàn Quốc sẽ bị cấm mua vé máy bay và cấm xuất cảnh tới Hàn Quốc, bất kể thông qua các công ty lữ hành hay du lịch tự do. CNTA yêu cầu từ trung tuần tháng Ba này hủy các gói du lịch tới Hàn Quốc, kể cả các gói hợp đồng đặt trước, các công ty vi phạm sẽ bị phạt, rút giấy phép.
Trong khi đó, người dân Trung Quốc lại bày tỏ sự ủng hộ đối với Chính phủ. Người dân Trung Quốc công khai nói: “Chúng tôi không mua hàng tại các cửa hàng Hàn Quốc vì Hàn Quốc đã quyết định bố trí THAAD, đe dọa an ninh của đất nước”. Tại một số nhà hàng Trung Quốc đã xuất hiện tấm biển bằng hai thứ tiếng Trung và Hàn: “Chúng tôi không phục vụ khách Hàn Quốc”.
Tuy nhiên, chuyên gia phân tích Michael Ha thuộc Công ty Nomura tại Seoul cảnh báo đây có thể mới chỉ là bước đầu, Bắc Kinh còn nhiều phương án khác để "đánh" doanh nghiệp Hàn Quốc. Ông Ha nhắc lại rằng gần như tất cả các công ty lớn của Hàn Quốc kể cả Hyundai Motor và AmorePacific đều phụ thuộc rất nhiều vào doanh thu tại Trung Quốc.
Chính phủ Hàn Quốc vào cuộc
Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc Joo Hyung-Hwan lên tiếng rằng chính phủ nước này sẽ đáp trả những hành vi phân biệt đối xử của Trung Quốc nhằm vào các doanh nghiệp của Hàn Quốc, đồng thời bày tỏ "quan ngại sâu sắc" trước những hành động gần đây của Bắc Kinh. Hàn Quốc sẽ hành động tuân thủ luật pháp quốc tế chống lại các hành động vi phạm quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cũng như Thỏa thuận thương mại tự do giữa Hàn Quốc và Trung Quốc.
Bộ Thương mại Hàn Quốc sẽ bắt đầu theo sát mọi hoạt động xuất khẩu sang Trung Quốc cũng như phát hiện những thay đổi đối với các nhà xuất khẩu Hàn Quốc làm ăn buôn bán với Trung Quốc để phản ứng kịp thời với các hành động bất công (đối với các công ty Hàn Quốc). Cùng chung quan điểm Ngoại trưởng Hàn Quốc Yun Byung-se nói rằng "có vẻ" Trung Quốc đang vi phạm các quy định của WTO và các thỏa thuận song phương với Hàn Quốc.
Bất kỳ biện pháp trả đũa nào của Hàn Quốc cũng đều liên quan tới các mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Hàn Quốc sang Trung Quốc, đó là mặt hàng chất bán dẫn và màn hình tinh thể lỏng, chiếm 1/3 tổng kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc. Tuy nhiên, theo nhà phân tích Piao Ren-Jin của Công ty NH Investment & Securities, bất cứ cách thức hợp pháp nào của Hàn Quốc gây ảnh hưởng tới một trong các ngành kiếm lợi nhuận nhất bằng việc cấm xuất khẩu các mặt hàng như vậy đều không thực tế. Bà nói: “Seoul có thể tiếp tục bày tỏ quan ngại, và đưa nó lên WTO, chứ không thể chỉ ở cấp độ quốc gia được”.
Trong khi đó, Chính phủ Hàn Quốc đã đồng ý cấp một khoản ngân sách trị giá 50 tỷ won ( 43,3 triệu USD) để hỗ trợ các công ty du lịch chịu ảnh hưởng các biện pháp trả đũa của Trung Quốc, và đang cân nhắc khởi kiện Trung Quốc lên WTO.
Bên cạnh đó Bộ Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc sẽ cung cấp các khoản cho vay trị giá lên tới 1 tỷ won (866.000 USD) với thời hạn 5 năm cho các SME có quan hệ làm ăn với Trung Quốc có nguy cơ gặp các vấn đề tài chính do hành động hạn chế thương mại của Bắc Kinh.
Ngoài ra, Bộ cũng thành lập một nhóm đặc biệt gồm các cơ quan của chính phủ và nhiều quan chức của ngành để thảo luận cách giảm thiểu những khó khăn mà các công ty của Hàn Quốc đang và sẽ gặp phải.
Theo Tổ chức Du lịch Hàn Quốc (KTO), 8,06 triệu lượt khách Trung Quốc tới Hàn Quốc trong năm 2016, mỗi khách chi tiêu trung bình hơn 2.000 USD. Nếu lượng khách đến từ Trung Quốc giảm một nửa, ngành du lịch Hàn Quốc có thể thất thu hơn 9 tỷ USD. Bên cạnh đó, các nhà hàng hay cửa hàng miễn thuế cũng sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề. Năm 2016, tổng doanh thu của các cửa hàng miễn thuế là 12.270 tỷ won (10,6 tỷ USD), trong đó 70% đến từ khách du lịch Trung Quốc.
Hãng tin Yonhap dẫn báo cáo của Credit Suisse nhận định nền kinh tế lớn thứ 4 châu Á có thể phải hứng chịu thiệt hại lên tới 7,3 tỷ USD - tương đương với GDP giảm 0,53 điểm phần trăm nếu mất 1/2 lượng du khách đến từ Trung Quốc trong năm nay. Còn Viện nghiên cứu kinh tế IBK cho biết thiệt hại do tác động của việc triển khai THAAD có thể lên tới 17.000 tỷ won (14,7 tỷ USD), tăng trưởng GDP có thể giảm 1,07 điểm phần trăm.
Trung Quốc chiếm gần 25% tổng kim ngạch xuất khẩu, 494,2 tỷ USD năm 2016 của Hàn Quốc và các nhà đầu tư Trung Quốc nắm giữ 17.500 tỷ won trái phiếu chính phủ và cổ phần của các công ty đại chúng Hàn Quốc. Do đó có thể nói các đòn trừng phạt của Trung Quốc chắc chắn sẽ tác động không nhỏ tới kinh tế Hàn Quốc.
Mất 25 năm, quan hệ Trung-Hàn mới được như ngày nay với kim ngạch thương mại song phương đạt mức 300 tỷ USD, cùng với hàng triệu lượt người đi lại giữa hai quốc gia này. Một sự đảo ngược trong quan hệ giữa hai quốc gia, dù chỉ là tạm thời, cũng sẽ gây ra thiệt hại lớn cho hai nước.