Nguy cơ về một cuộc chiến tranh thương mại sau khi Cohn từ chức

Ảnh minh họa

Cohn không giải thích rõ lý do về sự từ chức của mình. Ông đã nói với Tổng thống Trump rằng thị trường sẽ sụt giảm do mối đe dọa về thuế quan, và ông được coi là một bức tường của dòng quan điểm kinh tế chính thống trong chính quyền có chủ trương bảo hộ đã khiến các nhà lập pháp Mỹ và nhiều quốc gia trên thế giới lên tiếng cảnh báo.

Sự từ chức của Cohn được đưa ra sau khi Tổng thống Trump cho biết, ông vẫn theo sát kế hoạch áp đặt mức thuế nặng đối với thép và nhôm nhập khẩu và điều đó có nguy cơ khiến Chính phủ Mỹ rơi vào một cuộc đối đầu kinh tế toàn diện với Trung Quốc.

Thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc đạt tới 375,2 tỷ USD trong năm 2017, tương đương 2/3 tổng thâm hụt thương mại của cả nước Mỹ là 566 tỷ USD. Ông Trump đã tuyên bố là sẽ khắc phục điều mà ông nói là thâm hụt đã lấy đi công ăn việc làm và phá hoại ngành công nghiệp Mỹ.

“Những người theo chủ nghĩa quốc gia về kinh tế giờ đây chắc chắn sẽ có thế lực hơn. Tôi nghĩ rằng họ sẽ có ảnh hưởng lớn trong chính quyền”, Monica de Bolle - một thành viên cao cấp tại Viện nghiên cứu kinh tế quốc tế Peterson có trụ sở tại Washington nói.

Chính quyền Trump đã khởi động một cuộc điều tra về vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của Trung Quốc, điều này có thể làm giảm bất kỳ tác động nào của đề xuất thuế thép và nhôm và gây ra phản ứng mạnh mẽ từ Bắc Kinh. Trump đã nói rằng tiền phạt có thể là rất lớn.

Với sự ra đi của Cohn, sức mạnh của Peter Navarro - một nhà kinh tế chống Trung Quốc và là người ủng hộ các biện pháp bảo hộ dường như đã gia tăng trong Nhà Trắng. Ông này đã ủng hộ rất mạnh việc áp thuế đối với thép và nhôm nhập khẩu trong những ngày gần đây.

Mặc dù đã có những lời chỉ trích từ phía các nhà lập pháp đảng Cộng hòa về mức thuế 25% đối với thép nhập khẩu và 10% đối với nhôm nhập khẩu, tuy nhiên ông Trump hôm thứ Ba vẫn nhắc lại kế hoạch thuế này của mình.

Với quy mô thâm hụt thương mại của Mỹ, Trump cho biết đất nước sẽ không phải là kẻ thất bại trong bất kỳ cuộc chiến nào. “Khi chúng ta đứng sau từng quốc gia riêng lẻ, chiến tranh thương mại không tệ lắm”, ông nói tại cuộc họp báo tại Nhà Trắng với Thủ tướng Thụy Điển.

Nhà Trắng cho biết việc làm này sẽ bảo vệ ngành công nghiệp và việc làm khỏi sự cạnh tranh không lành mạnh và hàng rào thuế quan toàn cầu là cần thiết vì các nước như Trung Quốc đang sử dụng các nước thứ ba để ngụy trang nguồn gốc, vận chuyển thép đến Hoa Kỳ.

Thế nhưng những người phản đối cáo buộc rằng thuế quan có thể phá hoại nhiều công ăn việc làm hơn là tạo ra, đồng thời gây nguy hiểm cho các đồng minh Mỹ, trong khi người tiêu dùng Mỹ sẽ phải trả nhiều hơn cho một loạt các sản phẩm từ lon bia đến ôtô.

Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan, một đảng viên Cộng Hòa nổi bật trong việc phê phán về đề xuất về thuế, đã quay trở lại tấn công vào hôm thứ Ba, nói rằng các mức thuế được đề xuất là quá rộng. Mặc dù biện pháp này được thiết kế nhắm vào Trung Quốc, nhưng tác động chính của nó sẽ là các đồng minh Mỹ như Canada. Hiện Canada là nhà cung cấp thép và nhôm lớn nhất của Mỹ.

“Có rất nhiều mối quan ngại trong các Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa rằng điều này có thể lan rộng thành một cuộc chiến thương mại lớn hơn, và nhiều thành viên của chúng ta đang thảo luận với chính quyền điều đó (việc áp thuế) có thể rộng và sâu bao nhiêu”, Lãnh đạo phe đa số tại Thương viện Mitch McConnell cho biết trong nhận xét đầu tiên của ông về vấn đề này.

Thế nhưng, nền kinh tế Trung Quốc hiện đã phát triển quá lớn để Mỹ có thể đơn độc ứng phó và các chuyên gia thương mại cho biết Mỹ sẽ cần đồng minh trong bất kỳ cuộc chiến nào. Trung Quốc hiện đang được tích hợp sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu và là “ngôi nhà” của nhiều công ty toàn cầu.

Trong khi ngay cả trước khi Trump công bố mức thuế, Mỹ cũng đã sa lầy một thời gian khá dài trong cuộc đàm phán lại Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ với Canada và Mexico, hai trong số các đồng minh thân cận nhất của Mỹ, để giành được các điều khoản tốt hơn cho mình. Sáu tháng đã trôi qua, nhưng cuộc đàm phán vẫn bị đình trệ. Nay lại thêm đề xuất thuế thép và nhôm.

Bên cạnh đó, đề xuất này cũng có nguy cơ khiến Liên minh châu Âu gia nhập vào danh sách các đồng minh bất mãn.

Về phía Trung Quốc đến nay vẫn lặng thinh trước đề xuất thuế này, mặc dù nó đã đe dọa sẽ cắt giảm nhập khẩu nông nghiệp của Mỹ nếu bị tấn công. Rủi ro của một cuộc chiến tranh thương mại với Trung Quốc - đặc biệt là nếu các chế tài nghiêm khắc được áp đặt đối với vấn đề sở hữu trí tuệ - có thể sẽ leo thang nhanh chóng.

“Tôi nghĩ rằng nguy cơ xay ra một cuộc chiến tranh thương mại đã tăng lên đáng kể”, Bolle của Viện Peterson nói.