Nhà nước chi tiền mua bảo hiểm hàng XK
3 tỷ USD hàng XK được bảo hiểm
Ông Phạm Đình Trọng - Cục phó Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm, Bộ Tài chính cho biết, theo Quyết định 2011 về việc thực hiện thí điểm bảo hiểm tín dụng XK của Thủ tướng Chính phủ, đến cuối năm 2013 sẽ có 3% trên tổng kim ngạch XK (dự kiến vào khoảng hơn 110 tỷ USD) được bảo hiểm tín dụng XK. Tuy nhiên, bảo hiểm tín dụng XK hiện vẫn còn là lĩnh vực mới mẻ đối với cả cơ quan quản lý và doanh nghiệp. Đây là sản phẩm không bắt buộc, mà phụ thuộc vào chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp, họ nhìn thấy lợi ích mới tham gia.
Đến cuối năm 2013 sẽ có 3% trên tổng kim ngạch XK được bảo hiểm tín dụng XK. (Ảnh: MH)
Thực tế, các doanh nghiệp XK Việt Nam hiện rất hạn chế tham gia bảo hiểm tín dụng XK mà chủ yếu dùng phương thức truyền thống như mở thư tín dụng, bảo lãnh, ứng trước… Điều lo lắng của người làm hàng XK là nếu mua bảo hiểm tín dụng XK sẽ làm đội chi phí giá thành hàng XK. Nếu xảy ra những rủi ro với đối tác nhập khẩu, nhà bảo hiểm phải mất tối đa 5 tháng xác minh điều tra mới chi trả tiền đền bù, một khả năng chôn vốn rất lớn đối với nhà XK. Chưa kể tính phức tạp trong việc cấp một bảo hiểm đã làm nản chí doanh nghiệp XK tiếp cận sản phẩm bảo hiểm tín dụng XK. Ngoài ra bản thân công ty bảo hiểm cũng kêu vướng, bà Vũ Hồng Vân, Công ty bảo hiểm Chartis Vietnam cho biết, nhà bảo hiểm đang phải trả phí mua thông tin từ Trung tâm thông tin tín dụng của NHNN cao gấp đôi các TCTD.
Thay thế tài trợ XK
Không thể phủ nhận những lợi ích từ việc bảo hiểm tín dụng XK mang lại cho doanh nghiệp như an toàn hàng hóa, chắc chắn hơn trong thanh toán và chậm thanh toán của nhà nhập khẩu. Bà Võ Thị Phương Anh - Giám đốc Công ty Bảo hiểm Coface Vietnam cho biết, khả năng chi trả trong bảo hiểm tín dụng XK nếu xảy ra rất cụ thể, quan trọng phải xác định rủi ro, tổn thất do nguyên nhân nào. Chẳng hạn khả năng trì hoãn thanh toán của nhà nhập khẩu tối đa 150 ngày để nhà bảo hiểm xác định nguyên nhân, đối với nhà thương mại quốc tế mua hàng của Việt Nam bị mất khả năng thanh toán thì chỉ trong 30 ngày hoàn tất phải bồi thường cho nhà XK.
Bên cạnh đó, bản thân các nhà bảo hiểm cũng không làm, nếu số lượng quá ít không tạo ra lợi nhuận, bởi nguyên tắc của bảo hiểm là hoạt động theo quy luật số đông để có thay đổi nhanh chóng và bảo đảm cho hàng hóa Việt Nam ra quốc tế, Chính phủ dùng tiền ngân sách hỗ trợ 20% phí cho các hợp đồng bảo hiểm tín dụng XK đối với 23 nhóm hàng XK chủ lực. Từ việc Nhà nước hỗ trợ 20% trên tổng giá trị hợp đồng sẽ tạo ra tác động lan tỏa vào doanh nghiệp XK và các công ty bảo hiểm giảm phí bán bảo hiểm tín dụng XK.
Ông Quách Thành Nam, Tổng công ty Bảo Việt cũng cho biết, nơi này sẽ cung cấp một cổng thông tin cho người mua bảo hiểm tín dụng XK vào đầu tháng 6/2012. Theo đó toàn bộ cơ sở dữ liệu bằng tiếng Việt sẽ được kết nối bằng internet để doanh nghiệp có thể xem được tiến độ đơn hàng xuất khẩu, khả năng thanh toán và tiềm lực tài chính của người mua hàng của doanh nghiệp Việt Nam. Đồng thời Bảo Việt cũng chủ động ra quyết định, cùng ngân hàng đưa hạn mức tín dụng đối với khách hàng mua bảo hiểm tín dụng XK có vay vốn. Hiện công ty Bảo Việt đặt trong tâm khách hàng là các doanh nghiệp chế biến thủy sản, cà phê, may mặc… triển khai bán sản phẩm bảo hiểm tín dụng XK; đặc biệt là nhóm doanh nghiệp nông sản vốn có quan hệ tốt với các ngân hàng, và được ngân hàng tài trợ XK lớn trong thời gian qua. Theo các chuyên gia, bảo hiểm tín dụng XK sẽ là biện pháp thay thế tài trợ XK, làm tăng uy tín của doanh nghiệp với ngân hàng và tạo thêm niềm tin của ngân hàng với doanh nghiệp vay vốn. Bởi được bảo đảm ba bên giữa doanh nghiệp, nhà bán bảo hiểm và ngân hàng, trong khi phí bảo hiểm luôn được miễn trừ thuế. Ông Phạm Đình Trọng - Cục phó Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm, cho rằng bảo hiểm tín dụng XK sẽ là bước đi đầu tiên, tiếp theo sẽ bảo hiểm cả hàng hóa trong nước và nhiều hoạt động thương mại khác.
Hải Bình