Tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để đảm bảo tiến độ
Để đảm bảo tiến độ thực hiện Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành đã được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư, Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án thành dự án thành phần để tổ chức thực hiện độc lập trước khi Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành được Quốc hội thông qua.
Bộ trưởng Bộ Giao thông - Vận tải Trương Quang Nghĩa cho biết, trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư Dự án có 2 nội dung trọng tâm cần được tập trung thực hiện, đó là công tác lập Báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 1 dự án và lập phương án, thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án. Về nghiên cứu khả thi giai đoạn 1 của dự án, Thủ tướng Chính phủ đã giao Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam làm chủ đầu tư và cho phép sử dụng nguồn vốn từ quỹ đầu tư phát triển của DN để thực hiện.
Hiện nay, Chính phủ đang xem xét quyết định lựa chọn phương án thiết kế kiến trúc công trình xây dựng nhà ga hành khách của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Trên cơ sở phương án thiết kế kiến trúc được lựa chọn, chủ đầu tư sẽ tổ chức đấu thầu quốc tế để lựa chọn đơn vị tư vấn lập Báo cáo nghiên cứu khả thi theo quy định của pháp luật.
Chính phủ hiện đang xem xét quyết định lựa chọn phương án thiết kế kiến trúc công trình xây dựng nhà ga hành khách của dự án |
Đối với lập phương án, tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, để đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện dự án, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Nai tổ chức lập quy hoạch khu tái định cư và lập dự án đầu tư xây dựng khu tái định cư đồng thời với quá trình lập Báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án và chủ trì xây dựng cơ chế đặc thù về công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư của dự án.
Đến nay, UBND tỉnh Đồng Nai đã hoàn thành công tác lập phương án tổng thể về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; dự thảo khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; hoàn thành quy hoạch chi tiết và đang tiến hành lập dự án đầu tư xây dựng khu tái định cư; xây dựng Đề án giải quyết việc làm, tổ chức lại đời sống của người dân trong diện di dời, giải toả để thực hiện dự án.
Theo kết quả điều tra khảo sát, lập phương án tổng thể bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, tổng diện tích đất dự kiến thu hồi là 5.614,65 ha, gồm 5.000 ha đất xây dựng cảng hàng không và 614,65 ha đất xây dựng các khu tái định cư và nghĩa trang. Tổng số hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất là 4.730 hộ gia đình, cá nhân với khoảng 15.000 nhân khẩu và 26 tổ chức, bao gồm các tổ chức tôn giáo, trụ sở cơ quan hành chính nhà nước, trường học, trạm y tế và DN. Khái toán tổng kinh phí bồi thường, hỗ trợ khoảng 23.019,6 tỷ đồng (tính theo đơn giá năm 2017).
Nhấn mạnh đến sự cần thiết trong việc sớm tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án, Bộ trưởng Nghĩa cho biết, theo quy định của pháp luật và nghị quyết của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ chỉ có thể quyết định việc tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án thành dự án thành phần và tổ chức thực hiện độc lập đối với Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành sau khi Báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án đã được Quốc hội thông qua. Thứ nữa, đây là dự án quan trọng quốc gia, có quy mô thu hồi đất lớn, đã có quy hoạch từ năm 2005, ảnh hưởng đến đời sống và tình hình phát triển kinh tế - xã hội của cộng đồng dân cư địa phương.
Người dân sống trong vùng dự án không thể đầu tư sản xuất, kinh doanh lâu dài, không được xây dựng nhà ở kiên cố, tách hộ… do quyền sử dụng đất bị hạn chế bởi quy hoạch; cơ sở hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội không được đầu tư, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn. Do vậy, việc sớm thực hiện hạng mục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án nhằm không những để sớm ổn định cuộc sống của người dân, đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của người dân có đất bị thu hồi, mà còn để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, đảm bảo tiến độ thực hiện dự án...
“Báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án sẽ được hoàn thiện để trình Quốc hội xem xét thông qua vào năm 2019. Theo báo cáo của UBND tỉnh Đồng Nai, tỉnh cần khoảng thời gian ít nhất là 3 năm để hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng giai đoạn 1 của dự án, bàn giao cho Chủ đầu tư triển khai thực hiện các hạng mục của dự án”, ông Nghĩa nói.
Liên quan đến việc đền bù, đại diện Chính phủ cho biết, trên cơ sở số liệu, thông tin điều tra, khảo sát sơ bộ và cập nhật đơn giá mới nhất của UBND tỉnh Đồng Nai, tổng kinh phí khái toán cho công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án khoảng 23.000 tỷ đồng, trong đó có 5.030 tỷ đồng để xây dựng khu tái định cư. 5.000 tỷ đồng trong kế hoạch vốn trung hạn đã được Quốc hội thông qua dành cho công tác giải phóng mặt bằng, trước mắt sẽ tập trung thực hiện việc bồi thường, giải phóng mặt bằng và xây dựng khu tái định cư. Tiếp theo sẽ tiến hành các trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để giải phóng mặt bằng phục vụ dự án.
Theo tờ trình của Chính phủ, với quy mô 5.000 ha đất, bao gồm cả 1.050 ha đất cho quốc phòng, 1.200 ha đất cho hạng mục phụ trợ và công nghiệp hàng không và các công trình thương mại khác, trước mắt, để giải phóng mặt bằng một lần thì cần phải sử dụng nguồn vốn NSNN để thực hiện, bởi thực tế công tác giải phóng mặt bằng khó có thể huy động được từ nguồn vốn vay ODA cũng như kêu gọi xã hội hóa đầu tư. Tuy nhiên, cũng có thể hoàn trả một phần vốn để giải phóng mặt bằng từ việc đấu giá quyền sử dụng đất để xây dựng các công trình thương mại và dịch vụ, khấu trừ tiền sử dụng đất khi giao đất tái định cư, nguồn thu từ việc cho thuê đất ngắn hạn đối với các khu vực chưa triển khai xây dựng các hạng mục công trình của dự án.