Tái cơ cấu kinh tế: Kết quả bước đầu đáng ghi nhận

Cam kết mạnh mẽ

Một trong những thành quả không thể phủ nhận là đã khôi phục được ổn định kinh tế vĩ mô, chỉ số giá tiêu dùng giảm từ 18,13% năm 2011 xuống 6,81% năm 2012 và khoảng 7% năm 2013; các yếu tố nền tảng của kinh tế vĩ mô đã dần được tăng cường và củng cố, từng bước khôi phục vững chắc niềm tin của người dân, của nhà đầu tư. Đó đồng thời cũng là điều kiện cần thiết không thể thiếu để thực hiện việc tái cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng.

Bên cạnh đó, cơ cấu kinh tế tiếp tục dịch chuyển theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tỷ trọng công nghiệp, dịch vụ trong GDP đã tăng từ 79,45% năm 2010 lên 80,33% năm 2012 và dự kiến năm 2013 là 81,7%. Hiệu quả sử dụng vốn đầu tư cũng được cải thiện, hệ số ICOR giảm từ 6,7 giai đoạn 2008-2010 xuống còn 5,53 giai đoạn 2011-2013. Năng suất lao động năm 2013 tăng 10,1% so với năm 2010...

Đặc biệt, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, việc cắt giảm mạnh số vốn và số dự án đầu tư công, cung tiền và tín dụng được kiểm soát một cách thận trọng hướng đến ổn định kinh tế vĩ mô và nâng cao chất lượng tín dụng, từng bước và dứt khoát xóa bỏ bao cấp về giá đối với than, điện, xăng dầu, các dịch vụ giáo dục, y tế,… đã thể hiện cam kết mạnh mẽ của Chính phủ trong việc chấm dứt cách thức tăng trưởng kiểu cũ để tạo điều kiện và áp lực cho ra đời một mô hình tăng trưởng mới phù hợp hơn.

Tuy vậy, bên cạnh những kết quả nói trên, tiến độ tái cơ cấu ba lĩnh vực trọng tâm tương đối chậm; một số giải pháp thực hiện còn thiên về hành chính và trong khuôn khổ hệ thống thể chế hiện hành; chưa có những thay đổi đột phá về thể chế để tạo lập môi trường vi mô năng động thúc đẩy phân bố và sử dụng nguồn lực hợp lý, hiệu quả; chưa có thay đổi đáng kể về cách thức tăng trưởng; chưa phục hồi được tốc độ tăng trưởng như kế hoạch.

Mặc dù tình trạng đầu tư dàn trải, phân tán đã được khắc phục đáng kể, nhưng do thể chế hành chính chia cắt, phân tán theo địa giới hành chính với mỗi tỉnh, thành phố như một nền kinh tế, nên nguy cơ tái diễn đầu tư phân tán, dàn trải và kém hiệu quả vẫn rất lớn.

Tái cơ cấu DNNN nhìn chung chưa thiết lập hệ thống thể chế và động lực khuyến khích thúc đẩy phân bố lại nguồn lực hiện có theo cơ chế thị trường nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả và năng lực cạnh tranh. Các chương trình, đề án tái cơ cấu của địa phương nhìn chung chưa chú ý tận dụng thế mạnh, lợi thế cạnh tranh của từng địa phương...

Các TCTD đã xây dựng đề án, phương án cơ cấu lại hoạt động theo hướng an toàn, hiệu quả

Tái cơ cấu hệ thống các TCTD: Chủ động, liên tục

Trong hai năm qua, NHNN Việt Nam đã chủ động và liên tục thực hiện các giải pháp xác định trong Đề án Cơ cấu lại hệ thống các TCTD giai đoạn 2011-2015 và đã đạt được một số kết quả.

Theo đó, hoạt động của hệ thống TCTD từng bước đảm bảo an toàn, ổn định, nguy cơ đổ vỡ cơ bản được đẩy lùi và trong tầm kiểm soát của NHNN Việt Nam. Khả năng chi trả của các ngân hàng yếu kém đã được cải thiện; niềm tin của công chúng đối với hệ thống ngân hàng nói chung và giá trị đồng nội tệ nói riêng đang từng bước được phục hồi và củng cố; lãi suất huy động và lãi suất cho vay đã giảm xuống mức thông thường...

Đặc biệt, NHNN đã trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt 8 phương án tái cơ cấu đối với 9 NHTMCP yếu kém; các NHTMCP yếu kém đều đã và đang được tái cơ cấu một cách toàn diện theo đề án đã được phê duyệt theo nguyên tắc tự nguyện dưới sự giám sát chặt chẽ của NHNN. Nhờ đó, tình hình hoạt động ổn định và có chiều hướng được cải thiện so với thời điểm bắt đầu thực hiện tái cơ cấu.

Không chỉ những ngân hàng yếu kém mà hầu hết các TCTD đã tập trung thực hiện nghiêm túc việc rà soát toàn diện hoạt động của mình và xây dựng đề án, phương án cơ cấu lại hoạt động, hệ thống quản trị và hiện đại hóa công nghệ phù hợp với thực trạng hoạt động và nội dung của Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng giai đoạn 2011-2015” đã được phê duyệt.

Về xử lý nợ xấu, thực hiện chỉ đạo của NHNN Việt Nam, các TCTD đã chủ động cơ cấu lại nợ cho khách hàng, nhất là DN; kịp thời kiểm soát, hạn chế sự gia tăng của nợ xấu, tạo điều kiện cho phát triển kinh tế và hỗ trợ cho quá trình tái cơ cấu hệ thống TCTD.

Đề án xử lý nợ xấu cũng đã được các cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Chính phủ đã ban hành Nghị định số 53/2013/NĐ-CP về thành lập, tổ chức quản lý và hoạt động của Công ty Quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam (VAMC). VAMC cũng đã được thành lập và chính thức đi vào hoạt động từ ngày 26/7/2013. Hiện các công cụ và cơ chế xử lý nợ xấu đã được thiết lập... Tất cả những điều trên sẽ góp phần đáng kể vào xử lý nợ xấu hiệu quả cho hệ thống ngân hàng.

Minh Trí