Tiếp sức cho vay phát triển thủy sản
Chạy “rốt đa”
Chính phủ vừa ban hành Nghị định 89/2015/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 67/2014/NĐ-CP của Chính phủ về một số chính sách phát triển thủy sản để tháo gỡ vướng mắc, hỗ trợ tốt hơn cho ngư dân bám biển. Tuy nhiên, nhìn lại hơn 1 năm triển khai Nghị định 67 có thể khẳng định với mảng cung ứng vốn cho ngư dân, trên cơ sở phê duyệt của các tỉnh, thành phố hệ thống NH đã nỗ lực để cho vay đóng mới, nâng cấp tàu.
Theo Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN), đến ngày 22/9 ngành NH đã nhận được 391 bộ hồ sơ của chủ tàu tại 26/27 tỉnh, thành phố. Các NHTM đã ký hợp đồng tín dụng để đóng mới, nâng cấp 174 tàu với tổng số tiền gần 1.716 tỷ đồng. Mức cho vay theo nhu cầu của khách hàng từ 60% - 95% tổng giá trị đầu tư đóng mới, nâng cấp con tàu, tài sản bảo đảm là chính con tàu; Dư nợ đạt 476 tỷ đồng.
Là một trong số các NHTM có kết quả triển khai Nghị định 67 cao nhất trong số các NHTM, đến ngày 14/9, BIDV đã tiếp cận giới thiệu chương trình cho vay theo Nghị định 67 với gần 400 khách hàng, trong đó đã ký hợp đồng tín dụng cho vay 88 tàu cá với tổng số tiền cho vay 1.002 tỷ đồng. Các khách hàng còn lại đang trong quá trình lựa chọn mẫu tàu, cơ sở đóng tàu hoặc đang hoàn thiện hồ sơ vay vốn.
Đến nay, số tàu BIDV cho vay đã hạ thủy và đưa vào khai thác 7 tàu tại các địa phương Bình Định, Quảng Bình, Vũng Tàu, Nghệ An, Tiền Giang. Tàu đóng mới với sự hỗ trợ của NH đã giúp ngư dân thu về những kết quả khả quan.
Tại Agribank, số liệu cập nhập đến hết tháng 9/2015 cho thấy, NH này cho vay đóng mới, nâng cấp tàu khai thác và tàu dịch vụ hậu cần nghề cá với giá trị hợp đồng vay vốn là 647,04 tỷ đồng. Dư nợ đạt 265,84 tỷ đồng. Trong đó, đóng mới, nâng cấp tàu khai thác, có dư nợ 176,43 tỷ đồng; đóng mới, nâng cấp tàu dịch vụ hậu cần dư nợ 89,41 tỷ đồng.
Nghị định 89 được kỳ vọng hỗ trợ tốt hơn cho khai thác thủy sản |
Trong quá trình triển khai các NHTM đã gặp những khó khăn, vướng mắc kiến nghị lên NHNN để trình Chính phủ điều chỉnh. Ông Lê Đào Nguyên – Thành viên Hội đồng quản trị BIDV cho biết, BIDV đã có phân tích, đánh giá những khó khăn, vướng mắc còn tồn tại và đề xuất một số biện pháp tháo gỡ.
Đặc biệt, tại các phiên họp bàn về tháo gỡ vướng mắc của Nghị định 67, Chính phủ đã ghi nhận nhiều đề xuất của BIDV và chỉ đạo các bộ, ngành liên quan cần nhanh chóng giải quyết các công việc như: cho phép thuê công ty thẩm định giá dự toán tàu, xác định giá trị tàu, thiết kế mẫu tàu vỏ gỗ và vật liệu mới, nghiên cứu sử dụng máy cũ…
Các chuyên gia kinh tế đánh giá, Nghị định 67 được cho là bước đột phá trong chính sách phát triển ngành thủy sản nước ta từ trước tới nay. Nghị định có nhiều điểm mới, rất phù hợp thực tế như: việc khuyến khích ngư dân đóng tàu công suất lớn, vỏ thép để dần chuyển dịch từ khai thác gần bờ sang khai thác xa bờ còn nhiều tiềm năng. Tuy nhiên, do Nghị định 67 được xây dựng trong thời gian khá gấp, chỉ hơn 1 tháng, nên khó giải quyết hết được những vấn đề phát sinh khi thực hiện.
Vì vậy, việc Chính phủ ban hành Nghị định 89/2015/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 67/2014/NĐ-CP về một số chính sách phát triển thủy sản cho thấy quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong việc hỗ trợ tốt nhất có thể cho bà con ngư dân vươn khơi, bám biển, khai thác tiềm năng từ kinh tế biển.
Đối tượng mở rộng, kỳ hạn dài hơn
Bên cạnh những cơ chế của Nghị định 67 như cho vay chủ tàu đặt hàng đóng mới tàu có tổng công suất máy chính từ 400CV trở lên; nâng cấp tàu có tổng công suất máy chính dưới 400CV thành tàu có tổng công suất máy chính từ 400CV trở lên và nâng cấp công suất máy đối với tàu có tổng công suất máy chính từ 400CV trở lên khai thác hải sản xa bờ, tàu dịch vụ hậu cần khai thác hải sản xa bờ thì với Nghị định 89 còn thêm một số nội dung đối tượng vay vốn như: thay máy tàu; gia cố bọc vỏ thép; bọc vỏ vật liệu mới; mua ngư lưới cụ, trang thiết bị hàng hải, trang thiết bị khai thác, máy móc trang thiết bị bảo quản sản phẩm, trang thiết bị bốc xếp hàng hóa.
Nghị định 89 cũng bổ sung thêm trường hợp đóng mới hoặc nâng cấp, gia cố tàu bằng vỏ vật liệu mới.
Tàu của ngư dân Trần Quân (thị trấn Thuận An, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên - Huế) đóng mới từ nguồn vốn vay Agribank |
Ông Nguyễn Đình Sang – Phó Giám đốc Agribank Thừa Thiên - Huế cho rằng,Nghị định 89, đã mở ra cơ hội tiếp cận vốn của ngư dân nhiều hơn khi thêm một số nội dung mở rộng cho vay gia cố tàu vỏ thép, bọc vỏ vật liệu mới, mua lưới cụ…
Đồng quan điểm, ông Phạm Huy Cận – Giám đốc Agribank Nam Định cho rằng, những điểm mới trong Nghị định 89 là tương đối tốt, gần hơn với thực tiễn nhằm hỗ trợ thêm cho ngư dân. “Nhất là với những ngư dân đã có tàu đang hoạt động và đến thời gian sửa chữa, thay thế máy móc, lưới cụ thì với chính sách mới sẽ hỗ trợ cho bà con ngư dân. Vì trên thực tế nhiều người đã có nghề, hoạt động hiệu quả rồi chứ không phải đối tượng mới” – ông Cận khẳng định.
Theo ông Cận, trên thực tế, ngư dân cũng có nhu cầu thay máy tàu, mua lưới cụ… và chúng tôi cũng đã cho vay rồi, do vậy những nội dung điều chỉnh của Nghị định 89 là phù hợp, Chính phủ mở rộng thêm đối tượng là quá tốt cho ngư dân.
Một sửa đổi đáng lưu ý nữa là Nghị định đã kéo dài thời gian cho vay hỗ trợ lãi suất đối với đóng mới tàu vỏ thép hoặc vỏ vật liệu mới lên 16 năm thay vì 11 năm như Nghị định 67. Ông Sang bình luận: điều này sẽ kéo dài thời gian trả nợ cho ngư dân.
“Những nội dung sửa đổi bổ sung theo Nghị định 89 đã tương đối phù hợp với thực tiễn hơn vì thời gian qua, tất cả 28 tỉnh, thành phố có biển đã tập trung các ý kiến vướng mắc chuyển về cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tham vấn lại với Thủ tướng nên sẽ có nhiều phù hợp”- ông Sang kỳ vọng.
Tham gia giải ngân, trực tiếp làm việc với các ngư dân, nhiều cán bộ NH cho biết: ngư dân luôn mong muốn kéo dài thời gian trả nợ khi vay vốn theo Nghị định 67. Do đó, Nghị định 89 cho vay đóng tàu kéo dài được thời gian trả nợ, sẽ giảm áp lực hơn cho người dân, trong vấn đề tài chính thanh toán trong 1 năm.
Điểm đáng lưu ý là tại Nghị định 89 quy định: Đối với trường hợp gia cố bọc vỏ thép; bọc vỏ vật liệu mới; mua ngư lưới cụ, trang thiết bị hàng hải, trang thiết bị khai thác, máy móc trang thiết bị bảo quản sản phẩm, trang thiết bị bốc xếp hàng hóa: Chủ tàu được vay vốn NH thương mại tối đa 70% tổng giá trị nâng cấp với lãi suất 7%/năm, trong đó chủ tàu trả 3%/năm, ngân sách nhà nước cấp bù 4%/năm. |