Vốn đã ưu đãi, hỗ trợ phải đồng bộ

Khoản vay ngân hàng 100 tỷ đồng cách đây chừng 10 năm là nguồn lực quan trọng để Công ty TNHH thương mại Hùng Cường có bước phát triển đột phá về quy mô công nghiệp, sản lượng hàng năm và doanh thu, lợi nhuận… Nếu doanh thu năm đầu chỉ 5 tỷ đồng thì nay đã lên tới 160 tỷ đồng/năm; năng lực sản xuất tăng gấp 6 lần, số lao động cũng tăng gần 4 lần, 80% sản phẩm đã xuất khẩu sang 20 quốc gia trên thế giới…

Thống đốc Nguyễn Văn Bình thăm dây chuyền sản xuất của Công ty Hùng Cường

Tại cuộc gặp gỡ với Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình trong chuyến công tác Hà Giang mới đây, ông Nguyễn Thanh Hùng, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc công ty bày tỏ mong muốn có thêm nguồn tín dụng để tạo đà cho một bước phát triển nhảy vọt mới. “Qua trồng thử nghiệm chè shan tuyết hữu cơ theo công nghệ sản xuất sạch thì giá trị của 1 cân chè tăng gấp 4 lần. Chúng tôi tin tưởng rằng, đây là xu hướng sản xuất bền vững của ngành chè trong tương lai”, ông Hùng thuyết trình.

Nhưng, việc liên kết với người nông dân từ khâu trồng và chăm sóc cây, thu mua, trang thiết bị… đòi hỏi vốn đầu tư tương đối lớn và vượt quá khả năng của DN. Mở lối cho mình và những người dân, DN mạnh dạn đề xuất với Thống đốc được vay tín chấp với lãi suất thấp để đầu tư cho người trồng chè và sau từ 7 - 10 năm thu hoạch, DN sẽ trả dần đồng vốn cho người dân.

Tuy nhiên, phát triển về quy mô cũng đi liền với không ít rủi ro. Trên thực tế, nhiều vấn đề đã và đang nảy sinh khiến cho hoạt động của Công ty Hùng Cường không phải lúc nào cũng thuận lợi. Dù năng suất tăng nhưng do thiếu quy hoạch, quản lý lỏng lẻo, tình trạng tranh mua tranh bán đã diễn ra, DN khó cạnh tranh về giá.

Lắng nghe tiếng lòng của DN, đưa chè shan tuyết cổ thụ thành thương hiệu được thế giới biết đến và cây chè trở thành cây xóa đói giảm nghèo của người dân Hà Giang, Thống đốc NHNN chia sẻ, để tránh tình trạng tranh mua tranh bán, DN cần tổ chức sản xuất hàng hoá nông nghiệp ổn định với quy mô lớn, trong đó DN có vai trò hạt nhân, đứng ra dẫn dắt. Các hộ tham gia vào chuỗi liên kết sản xuất đó phải đảm bảo quy trình công nghệ, từ đó dẫn đến chất lượng và sản lượng, có đủ nguồn hàng.

Các ngân hàng cũng rất đồng tình với mô hình mà Công ty Hùng Cường đề xuất. Bởi bình thường ngân hàng vừa cho DN, đồng thời vừa cho nông dân vay vốn, mất thủ tục 2 lần, trong khi ngân hàng lại không quản lý chặt các hộ vay vốn bằng DN. Vì vậy, cho DN vay thẳng để DN chịu trách nhiệm trước ngân hàng, rồi cung cấp giống, hướng dẫn công nghệ, cách chăm bón cho nông dân.

Tuy nhiên, điều mà Thống đốc trăn trở nhất cho tương lai của DN đó chính là quy hoạch thị trường. Hiện nay, sản xuất ra để tự cung tự cấp chỉ đến mức độ nào đó, trong khi tiến lên sản xuất hàng hóa phải có chỗ bán, nghĩa là phải có thị trường. Thị trường trong nước thì nhỏ, chủ yếu là dựa vào thị trường nước ngoài. Mỗi DN có cách tính của mình và cho rằng nhu cầu thế giới rất lớn. Thế nhưng DN tỉnh Thái Nguyên, Sơn La, Yên Bái… cũng nghĩ như thế.

“Cộng tất cả nguồn cung của các tỉnh lại, có chắc là nhu cầu thế giới tiêu thụ hết nổi chè shan tuyết của Việt Nam?”, Thống đốc đặt câu hỏi. Vì vậy Thống đốc nhắc nhở các DN trước khi tính đến xây dựng nhà máy cỡ nào là vừa phải lượng định thị trường thế giới, khả năng có thể xuất khẩu…

“Phần quy hoạch phải hết sức chặt chẽ”, Thống đốc nhấn mạnh. Tuy nhiên, vấn đề quy hoạch không chỉ cây trồng và thị trường, vì thế không chỉ là việc của tỉnh mà quy hoạch của đất nước, của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn… “Nếu không có sự vào cuộc của tỉnh, Bộ thì rất khó để phát triển vùng nguyên liệu của mình”, Thống đốc nói.

Không chỉ là những tâm tư với DN về cách xây dựng một dự án khả thi, ngay buổi nói chuyện này, Thống đốc đã giao cho NHTMCP Công thương đồng hành cùng DN để xây dựng dự án. “Nếu có tiền thì thuê tư vấn nước ngoài nữa càng tốt. Chỉ cần tỉnh phê duyệt dự án phù hợp chủ trương phát triển kinh tế của địa phương, quy hoạch vùng nguyên liệu... Ngành nông nghiệp thẩm định giống chè tốt, ngành khoa học công nghệ khẳng định công nghệ tốt, ngân hàng sẽ thẩm định dòng tiền để rót tín dụng đầu tư, lãi suất ưu đãi ngay”, Thống đốc nói.

Cũng theo người đứng đầu ngành Ngân hàng, NHNN sẵn sàng cho vay đối với các dự án ứng dụng công nghệ cao như Công ty Hùng Cường. Đến thời điểm hiện nay, chương trình thí điểm cho vay dự án ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp đã tiếp cận được 31 dự án của 28 DN, với số vốn cam kết cho vay 4.000 tỷ đồng, giải ngân khoảng 1.000 tỷ đồng. Thí điểm các mô hình này để sửa đổi chính sách cho vay trong nông nghiệp và phát triển nông thôn bài bản, quy mô, có khoa học công nghệ tạo thương hiệu cho sản phẩm của Việt Nam.

Tuy nhiên, nếu chỉ có sự vào cuộc của ngành Ngân hàng, chính quyền địa phương không tích cực ủng hộ thì việc nhân rộng các dự án này chắc chắn sẽ khó khả thi. “Vì sau này DN cần đất, cần nông dân địa phương, chính quyền mà lờ tịt đi thì khó”. Thống đốc lưu ý.