Vốn hỗ trợ tiến gần hơn đến DN nhỏ
Ảnh minh họa |
Ngày 4/5 vừa qua, NHNN đã ban hành Thông tư 05/2015/TT-NHNN hướng dẫn các TCTD phối hợp với Quỹ Bảo lãnh tín dụng DNNVV trong việc cho vay có bảo lãnh theo quy định của Chính phủ.
Với 11 điều của Thông tư này, NHNN đã đưa ra những nguyên tắc phối hợp khá cụ thể để các TCTD thực hiện các thỏa thuận phối hợp, thẩm định cho vay cũng như chuyển giao, xử lý tài sản đảm bảo khi hợp đồng vay vốn DN được thực hiện.
Tại văn bản này, NHNN cũng đã thống nhất giao cho Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, làm đầu mối theo dõi, tổng hợp tình hình thực hiện hoạt động cho vay của các TCTD đối với các DNNVV, đồng thời giao cho chi nhánh NHNN các tỉnh/thành thực hiện chỉ đạo các TCTD tại địa phương bắt đầu chuẩn bị nguồn vốn để từ giữa tháng 6/2015 hoạt động cho vay có bảo lãnh theo Quyết định 58/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ sẽ được các NH thực hiện đồng loạt.
Như vậy, có thể thấy rằng, trong khi Bộ KH&ĐT vẫn đang trong quá trình hoàn thiện Thông tư “Danh mục các lĩnh vực ưu tiên và Tiêu chí lựa chọn lĩnh vực ưu tiên hỗ trợ của Quỹ Phát triển DNNVV”, thì ngành NH đã đi trước một bước, ban hành văn bản hướng dẫn phối hợp và chủ động trong quá trình cấp vốn. Động thái này của NHNN thể hiện rõ sự quan tâm đặc biệt của ngành NH đến khối khách hàng DNNVV, bởi hơn ai hết chính bản thân các NHTM đang biết rõ tiềm năng tăng trưởng tín dụng cực lớn từ khoảng 700 ngàn DNNVV trong phạm vi cả nước.
Quan sát thực tế cho thấy, mặc dù trong thời gian qua tỷ lệ cho vay thông qua hoạt động bảo lãnh tín dụng không lớn, nhưng hầu hết các NHTM đã rất chủ động trong việc nới rộng các điều kiện cấp vốn cho các DNNVV theo hình thức tăng tỷ lệ tín chấp và ưu đãi mạnh mẽ về lãi suất.
Chẳng hạn, từ đầu 2015 đến nay, các NHTMCP như VPBank, HDBank lần lượt tung ra các gói tín dụng 3.000 - 6.000 tỷ đồng để cho các DNNVV vay với lãi suất ưu đãi từ 6,5 - 7%/năm. Khi xét duyệt cho vay đối với các DNNVV có phương án kinh doanh tốt, các NHTM này đã có thể cho vay dựa trên cơ sở quản lý dòng tiền và chấp nhận thế chấp bằng tài sản hình thành trong tương lai.
Hiện nay, theo dự thảo (lần thứ 2) của Thông tư “Danh mục các lĩnh vực ưu tiên và Tiêu chí lựa chọn lĩnh vực ưu tiên hỗ trợ của Quỹ Phát triển DNNVV” mà Bộ KH&ĐT đang lấy ý kiến để ban hành thì các điều kiện đảm bảo khoản vay cho các DNNVV được nới rộng hơn.
Theo đó, khả năng các DN có thể dùng tài sản hình thành từ vốn vay trong tương lai để đảm bảo cho phần vốn hỗ trợ của Quỹ hoặc DN có thể sử dụng tài sản hiện có để bảo đảm cho khoản vay của mình. Các khoản vay của DN cũng có thể sẽ không cần yêu cầu tài sản thế chấp nếu đáp ứng được các điều kiện cho vay không có tài sản đảm bảo theo chính sách tín dụng nội bộ mà NH nhận ủy thác đang áp dụng.
Như vậy, nếu trong thời gian tới, Thông tư mới của Bộ KH&ĐT được hoàn thiện theo hướng siết chặt hơn về vốn chủ sở hữu nhưng nới rộng về điều kiện đảm bảo khoản vay, thì hoạt động cho vay thông qua bảo lãnh tín dụng chắc chắn sẽ diễn ra sôi nổi hơn bởi những rủi ro cho phía các NHTM sẽ được hạn chế bớt khi các DN buộc phải đảm bảo tỷ lệ nguồn vốn chủ sở hữu tối thiểu 20% tổng vốn đầu tư của dự án hoặc phương án sản xuất kinh doanh.
Thêm vào đó, các NH cũng có thể rộng tay hơn trong việc xem xét hạn mức tín dụng và tỷ lệ cho vay tín chấp. Bởi hầu hết các DNNVV sau khi đáp ứng đủ các tiêu chí chọn lựa của Bộ KH&ĐT thì đều được Quỹ Bảo lãnh tín dụng cam kết chấp nhận bảo lãnh tín dụng để DN vay vốn từ các NHTM cho các phương án kinh doanh kéo dài đến 10 năm mà vẫn đảm bảo các ưu đãi về lãi suất cũng như các hỗ trợ khác về thời gian trả nợ.