Áp lực đáo hạn trái phiếu từ nay đến hết năm vẫn rất lớn

Dẫn số liệu thị trường trái phiếu tháng 3, Công ty Chứng khoán MB (MBS) cho biết, lũy kế từ đầu năm đến 21/3, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành đạt hơn 14,8 nghìn tỷ đồng, giảm 50% so với cùng kỳ. Lãi suất trái phiếu doanh nghiệp bình quân gia quyền trong 3 tháng 2024 ước khoảng 10,7%, cao hơn so với mức trung bình 8,3% của năm 2023.

Áp lực đáo hạn trái phiếu vẫn rất lớn, nhất là với bất động sản

Trong 3 tuần đầu tháng 3/2024, thị trường chỉ ghi nhận 2 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thuộc về Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Hải Đăng (2,5 nghìn tỷ đồng, kỳ hạn 18-36 tháng, lãi suất 9,8%-10%) và Công ty TNHH Đầu tư Kinh doanh và Phát triển Thương mại Việt An (1,25 nghìn tỷ đồng, kỳ hạn 2 năm, lãi suất 9,8%).

Giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành thành công của các nhóm ngành từ đầu năm

Từ đầu năm đến nay, bất động sản là nhóm ngành có giá trị phát hành cao nhất với khoảng 6,4 nghìn tỷ đồng, (cùng kỳ năm trước phát hành 24 nghìn tỷ đồng) chiếm tỷ trọng 43%, lãi suất bình quân gia quyền là 11,6%/năm, kỳ hạn bình quân 2,5 năm. Các doanh nghiệp phát hành giá trị lớn nhất bao gồm: Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Hải Đăng (2,5 nghìn tỷ đồng), Tập đoàn Vingroup - CTCP (2 nghìn tỷ đồng), Công ty TNHH Đầu tư Kinh doanh và Phát triển Thương mại Việt An (1, 2 nghìn tỷ đồng).

Xếp sau là nhóm ngành xây dựng - vật liệu xây dựng với tổng giá trị phát hành đạt 5,8 nghìn tỷ đồng (tăng gấp 5 lần so với cùng kỳ), tỷ trọng 40%. Lãi suất bình quân gia quyền của trái phiếu xây dựng, vật liệu xây dựng vẫn là 10,6%/năm, kỳ hạn bình quân là 8,8 năm.

Các doanh nghiệp phát hành giá trị lớn nhất bao gồm: CTCP Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật TP.HCM (2,8 nghìn tỷ đồng), Tổng CT Đầu tư và Phát triển công nghiệp (1,3 nghìn tỷ đồng) và Công ty TNHH MTV BOT tỉnh Ninh Thuận (1,2 nghìn tỷ đồng).

Giá trị trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn

Theo MBS, hoạt động mua lại trái phiếu doanh nghiệp tiếp tục trầm lắng. Trong tháng 3, giá trị trái phiếu mua lại trước hạn ước tính khoảng hơn 2,5 nghìn tỷ đồng, giảm 87% so với tháng trước. Lũy kế từ đầu năm đến nay, khoảng hơn 13,1 nghìn tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp đã được mua lại trước hạn, giảm 64% so với cùng kỳ.

Theo các chuyên gia MBS, áp lực đáo hạn trái phiếu từ nay đến hết năm vẫn rất lớn, nhất là các doanh nghiệp bất động sản. Chính sách cho phép giãn, hoãn nợ trái phiếu và cho hoán đổi trái phiếu lấy bất động sản hoặc sản phẩm khác tiếp tục được nối dài sang năm 2024, giúp nhiều doanh nghiệp giảm bớt áp lực vào thời điểm đáo hạn.

Dù vậy, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn vẫn khá lớn khi uớc khoảng 200 nghìn tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp được đáo hạn trong năm 2024, tăng 4% so với năm trước và con số này đã trừ đi các khoản trái phiếu mua lại; trong đó nhóm bất động sản và ngân hàng chiếm 58% và 8%.

“Áp lực đáo hạn sẽ rơi vào lần lượt quý 2 với 74 nghìn tỷ đồng và quý 3 với 52 nghìn tỷ đồng. Hiện tại, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp chậm các nghĩa vụ thanh toán ước khoảng 193,6 nghìn tỷ đồng, chiếm gần 19% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp toàn thị trường. Trong đó, nhóm ngành bất động sản tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn nhất khoảng 70% giá trị chậm trả”, chuyên gia MBS phân tích.

Trái phiếu chính phủ phát hành thành công 25,095 tỷ đồng trong kỳ với lợi suất trúng thầu tăng trở lại

Tính từ đầu năm đến nay, Kho bạc Nhà nước đã phát hành được tổng cộng 25,095 tỷ đồng trái phiếu chính phủ, hoàn thành 57% kế hoạch phát hành quý 1 và 18% kế hoạch năm.

MSB thông tin, trên thị trường sơ cấp, Kho bạc Nhà nước đã đẩy mạnh giá trị chào bán trái phiếu chính phủ so với tháng trước. Trong tháng 3, trong số 37,000 tỷ đồng trái phiếu được chào bán, có 25,095 tỷ đồng được huy động, tỷ lệ 68% khá thấp so với tháng trước.

Vào ngày 4/3, Kho bạc Nhà nước đã đưa thông báo kế hoạch đấu thầu trái phiếu chính phủ cho năm 2024 là 400 nghìn tỷ đồng và theo từng kỳ hạn. Trong đó, hai kỳ hạn 10 năm và 15 năm có kế hoạch dự kiến phát hành trái phiếu chiếm tỷ trọng lớn nhất với tổng giá trị lần lượt là 100 nghìn tỷ đồng và 140 nghìn tỷ đồng.

Như vậy, từ đầu năm tới nay, Kho bạc Nhà nước đã phát hành được tổng cộng 72,774 tỷ đồng trái phiếu chính phủ, hoàn thành được 18% kế hoạch năm và 57% kế hoạch phát hành của quý đưa ra trước đó. Mức lợi suất trúng thầu của các trái phiếu cho thấy đã quay lại xu hướng tăng sau tháng thứ 3 liên tiếp mặc dù chỉ là mức tăng nhẹ. Trong đó, lợi suất kỳ hạn 10 năm và 15 năm lần lượt là 2,39%/năm và 2,59%/năm. Lợi suất kỳ hạn 5 năm cũng tăng nhẹ 4 điểm cơ bản lên mức 1,47%/năm.

Lợi suất trái phiếu chính phủ có xu hướng tăng trở lại trong tháng tại tất cả các kỳ hạn. Tổng giá trị giao dịch bình quân trên thị trường trái phiếu chính phủ thứ cấp tăng 14% so với tháng trước. Nhà đầu tư nước ngoài quay trở lại mua ròng 295 tỷ đồng trái phiếu chính phủ trong tháng.

MSB nhìn nhận, từ đầu năm đến nay, lợi suất kỳ hạn 10 năm đang cho thấy xu hướng tăng trở lại kể từ đầu tháng 2 và hiện tại đang ở mức 2,54%/năm, tăng 19 điểm cơ bản so với cuối tháng trước. Lợi suất kỳ hạn 2 năm cũng đang ở 1,4%/năm, tăng 18 điểm cơ bản. Đường cong lợi suất đang dần nhích lên kể từ cuối tháng 1.

Đánh giá giao dịch trên thị trường thứ cấp, MSB cho rằng, trái phiếu chính phủ sôi động trở lại trong tháng với lượng giá trị giao dịch bình quân ngày đạt 10,6 nghìn tỷ đồng, tăng 14% so với tháng trước. Trong đó, giao dịch outright chiếm 66% khối lượng trong kỳ với hơn 98 nghìn tỷ đồng. Bình quân giao dịch 7 nghìn tỷ đồng/ngày, tăng 27% so với bình quân tháng trước. Giá trị giao dịch repos bình quân giảm 5% so với tháng trước, với giá trị giao dịch lên tới 3,6 nghìn tỷ đồng/ngày. Tổng giá trị khối ngoại bán ròng 295 triệu đồng trái phiếu chính phủ trong kỳ. Tính đến ngày 20/3 kể từ đầu năm, nhà đầu tư nước ngoài đã mua ròng khoảng 147 tỷ đồng trong năm 2024.