Bình yên xóm nhỏ

Ảnh minh họa

Xóm nằm lọt thỏm bởi những lối đi um tùm cây cối, bên cạnh là dòng sông nước quanh năm biêng biếc như dải lụa vắt ngang cánh đồng. Thoang thoảng mùi hương của những mùa hoa bén qua vấn vương vào tận cùng trong hốc mũi. Nhất là những đêm yên trời rủ nhau mắc vội chiếc võng, trải vội chiếc chiếu ra hiên nghe tiếng bà nền nã bằng câu chuyện cổ tích ngày xửa ngày xưa, xen lẫn trong tiếng quạt nan phe phẩy mà nghe như có hương bưởi, hương cau, dẫn lối ta trở về tìm lại tuổi thơ một thời xa vợi.

Những ngôi nhà nằm thưa thớt giữa mảnh vườn tốt um, cách nhau bởi những hàng rào râm bụt đỏ au cùng rặng tre cao vút. Xóm nhỏ vốn bình yên bao đời nay như chính cuộc đời của những phận người quê lam lũ chẳng màng đến những điều hào nhoáng sa hoa. Quan niệm của những phận người bình dị nhờ vậy mà đơn giản biết bao.

Nhà cửa cũng chẳng cần quá khang trang, tươm tất, miễn là có chỗ ngả lưng sau một ngày ra đồng cày sâu cuốc bẫm dông dài. Bữa ăn cũng không nhất thiết phải mâm cao cỗ đầy, gạo thì của nhà trồng được, thèm con cá chỉ việc vác cần ra ao ngồi một lúc là có ngay nồi cá kho tiêu hoặc tô canh chua nấu cá ngon nức nở. Tất thảy đều là cây nhà lá vườn cả, thậm chí mấy vạt rau dại mọc đầy ngoài vườn cũng trở thành tô canh mát lành qua những trưa nắng nóng, như thiêu, như đốt.

Lũ trẻ con sinh ra rồi lớn lên chợt quen với những điều giản dị trầm lắng. Buổi sáng bỗng vỡ òa, thảng thốt bởi tiếng gà gáy le te rộn vang khắp làng trên xóm dưới, tựa như chiếc đồng hồ báo thức thân thuộc. Người lớn dậy thật sớm nhóm bếp nấu vội bữa cơm lót dạ ra đồng. Khói bếp thơm mùi rạ rơm buổi sáng ngùn ngụt bay lên trời, hòa quyện vào trong vốc gió còn ẩm mùi sương đêm. Những sợi khói vì thế mà tưởng như chẳng thể bay cao, cứ lập lờ trên những ngọn tre, len lỏi vào trong giấc ngủ của người già miệng ho húng hắng.

Trẻ con sau giờ cắp sách tới trường học kiến thức, học những điều hay lẽ phải thì phụ giúp mẹ cha những công việc nhẹ nhàng. Đứa thì ở nhà coi nhà cửa, phụ gia đình quét nhà nấu cơm. Đứa khác thì vắt vẻo trên những lưng trâu trên bờ cỏ xanh mướt. Nhớ những xế chiều, khi ánh nắng chui tọt vào dải mây phía cuối trời, tụi trẻ con nơi xóm nhỏ tụ tập nhau về cởi truồng quẫy đạp nơi bến sông quê. Bỏ mặc tiếng mẹ cha khản giọng gọi con trở về trong cái nhá nhem của ánh chiều xám xịt.

Cơn mưa ngang qua khiến lòng người thêm phần trĩu nặng. Nhất là những tháng mưa dai dẳng không ngừng. Người già nhìn mưa qua ô cửa sổ mà thêm nghẹn ngào, nghĩ ngợi những điều xa xôi, quá khứ về một thời xuân xanh như hạt mưa rơi, theo thời gian vùn vụt trôi qua giờ chỉ còn trong những luyến tiếc. Trong khi lũ trẻ con thì cứ luôn miệng mong trời mưa mãi, để dập dìu theo những cơn mưa, chạy nhảy theo từng vốc mưa chảy tuôn trên những mái đầu ướt nhẹp.

Người ở phố tìm về xóm nhỏ mà chạy trốn những ồn ào náo nhiệt hàng ngày bủa vây. Về hít hà những làn gió thoảng qua trên cánh đồng đang mùa lúa chín. Về nghe tiếng sáo diều vi vút trên đỉnh ngọn tre trong nhá nhem tàn chiều. Về bưng bát cơm gạo mới chan với bát canh tập tàng nấu từ những ngọn rau dại nơi mảnh vườn thưa đủ để ấm lòng những mảnh đời xa xứ. Để nghe tiếng bà bắt đầu từng câu chuyện dở dang bằng tiếng ho sù sụ át cả tiếng mưa lộp độp trên mái nhà. Để rồi khi phải rời xa xóm nhỏ trở về nơi thị thành, người bồi hồi, kẻ ngập ngừng chẳng nỡ rời xa.

Xóm nhỏ bao đời rồi vẫn sẽ bình yên, giản dị như cuộc đời của người dân quê lam lũ. Bởi với những ai đã từng được sinh ra và khôn lớn, sẽ chẳng thể nào quên được nơi làng xóm êm đềm. Đúng như lời của những người già vẫn thường hay nhắn nhủ tới những ai đang còn mê mải theo guồng quay mưu sinh phố thị ngoài kia, biết dừng chân tìm về để được bình yên những khi chùn chân, mỏi gối. Bởi xóm nhỏ thì lúc nào cũng rộng tay chào đón những kẻ tha hương, tựa như người mẹ vẫn mòn mỏi đợi con tìm về gục đầu mà ăn năn sám hối.