Cần cơ chế cho du lịch nông nghiệp

	Để du lịch trở thành ngành mũi nhọn
	Mô hình vườn trái cây vẫn hút khách

Từ câu chuyện làng rau Trà Quế

Câu chuyện từ làng rau Trà Quế ở phố cổ Hội An (Quảng Nam), là một trong những điển hình về sự thành công khi kết hợp nông nghiệp với du lịch. Trà Quế - làng rau khá nổi tiếng với nhiều sản phẩm rau được trồng trên đất đai màu mỡ, có hương vị hấp dẫn mang những đặc trưng riêng. Những năm gần đây, nhiều hộ dân của làng rau còn chú trọng kết hợp công việc thường ngày của mình với phát triển du lịch. Tour một ngày làm nông dân đã được đưa khai thác ở Trà Quế.

Du khách nước ngoài tập làm đèn lồng ở Hội An

Theo đó, khi tham gia tour du lịch này, du khách sẽ được “vào vai” những người nông dân thực thụ, khi cùng sắn tay áo ra đồng cuốc đất, trồng rau, tưới nước chăm sóc rau, hoa quả với bà con nông dân địa phương. Trong một ngày đó, ngoài công việc chính là ra đồng với bà con, du khách còn được tham gia vào các công việc của người nông dân phố cổ như, làm đèn lồng, làm bánh xèo, đánh bắt cá, bơi thuyền thúng, hòa mình với thiên nhiên.

Ở Trà Quế người dân nào cũng có thể được coi là hướng dẫn viên du lịch của làng... Cùng góp sức với người dân để phát triển nông nghiệp kết hợp với du lịch, chính quyền địa phương cũng đã triển khai nhiều biện pháp hỗ trợ.

Trong đó, tập trung đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng làng rau, đăng ký bảo hộ nhãn hiệu độc quyền thương hiệu “Trà Quế-Hội An”. Đặc biệt, các cơ quan chức năng ở địa phương đã yêu cầu các công ty lữ hành, doanh nghiệp bổ sung điểm đến làng rau Trà Quế vào các tour du lịch khi đưa đón du khách.

Với những nỗ lực từ cả người dân lẫn chính quyền địa phương đến nay làng rau Trà Quế đã thực sự trở thành một thương hiệu du lịch không riêng tại Quảng Nam mà còn cả khu vực miền Trung. Đến nay, làng rau có gần 20 ha đất chuyên canh 20 chủng loại rau theo hướng an toàn với sự tham gia của 220 hộ dân. Bình quân mỗi năm, thu hoạch được 330 tạ rau các loại từ 1ha đất và đạt mức thu nhập khoảng 400 triệu đồng. Các sản phẩm của làng rau Trà Quế được cung cấp cho các siêu thị như, Metro, Big C, Co.opMart hay các chợ, nhà hàng, khách sạn trên địa bàn Quảng Nam và TP. Đà Nẵng...

Ngoài thu nhập chính từ các sản phẩm nông nghiệp, người dân ở địa phương còn có thêm thu nhập từ khai thác du lịch. Đại diện một công ty du lịch ở Hội An cho biết, nhiều khách rất thích thú khi đến làng rau Trà Quế.

Bởi, những nét độc đáo, mới lạ mà họ chưa từng được trải nghiệm. Mỗi năm làng rau Trà Quế đón không dưới 20 nghìn lượt khách đến tham quan, trải nghiệm và doanh thu từ tiền bán vé lên đến hàng trăm triệu đồng. Làng rau Trà Quế đã thực sự trở thành điểm đến quen thuộc trong các tour du lịch ở Hội An.

Cần có cơ chế

Việt Nam là quốc gia phát triển nông nghiệp, với rất nhiều tiềm năng để có thể kết hợp cùng với ngành du lịch. Tại Hội thảo “Phát triển nông nghiệp bền vững kết hợp với du lịch sinh thái”, do Trung tâm Khuyến nông quốc gia (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) tổ chức tại phố cổ Hội An, TS. Trần Văn Khởi, quyền Giám đốc Trung tâm khuyến nông quốc gia cho rằng, việc triển khai thành công các mô hình nông nghiệp gắn với du lịch tại nhiều địa phương như ở làng rau Trà Quế thời gian qua là tín hiệu khả quan giúp ngành nông nghiệp định hướng được sản phẩm cũng như đầu ra, mang lại hiệu quả kinh tế, thu nhập ổn định cho người nông dân...

Tuy có nhiều tiềm năng, song việc phát triển mô hình nông nghiệp kết hợp với du lịch ở các địa phương vẫn đang gặp nhiều khó khăn. Những mô hình phát triển nông nghiệp kết hợp với du lịch thành công như ở làng rau Trà Quế trên địa bàn cả nước còn rất ít ỏi.

Có nhiều nguyên nhân khiến việc kết hợp giữa nông nghiệp và du lịch gặp khó khăn. Thực tế, sản xuất nông nghiệp ở nhiều địa phương đang đứng trước thách thức. Khi tỷ lệ lao động trong ngành nông nghiệp ngày càng giảm, độ tuổi lao động trong ngành nông nghiệp ngày càng cao. Diện tích đất sản xuất ngày càng thu hẹp do tác động của quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa. Việc khai thác du lịch còn chủ yếu dựa vào tài nguyên thiên nhiên, chưa bền vững. Ở nhiều nơi, người nông dân hầu như vẫn còn đứng ngoài các hoạt động của ngành du lịch...

Bởi vậy, theo nhiều người để có thể phát triển mô hình nông nghiệp kết hợp du lịch hiệu quả rất cần các cơ chế hỗ trợ. Cụ thể, các cơ quan chức năng cần có các giải pháp hữu hiệu đẩy mạnh việc thực hiện các chính sách hỗ trợ phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp đô thị gắn với du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm.

Ông Võ Văn Nghi - Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Nam đề xuất, cần chuyển mạnh cơ cấu đầu tư trong nông nghiệp, nông thôn theo hướng đầu tư có kế hoạch, có trọng điểm bằng những cơ chế thông thoáng. Có những cơ chế ưu đãi thu hút các doanh nghiệp du lịch mở các tour, điểm đến trong lĩnh vực nông nghiệp.

Từ đó, đẩy mạnh mối liên kết giữa nông nghiệp, du lịch và các ngành có liên quan để nâng cao chất lượng dịch vụ, giúp phát triển sản xuất nông nghiệp đô thị, phát triển sản phẩm làng nghề gắn với du lịch, đảm bảo an toàn và thuận lợi cho du khách.

Tương tự, cũng theo TS. Trần Văn Khởi, để thực hiện mô hình nông nghiệp kết hợp với du lịch hiệu quả, cần phải có quy hoạch sản xuất phù hợp, lâu dài, tổ chức quản lý sản xuất theo chuỗi giá trị và liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp trong quá trình hoạt động. Tùy từng địa phương, từng hoàn cảnh cụ thể, lợi thế riêng... trong quá trình thực hiện cần phải hết sức linh hoạt, uyển chuyển thì mới mong có thành công.