Châu chấu tre hại cây nông nghiệp tại 11 tỉnh

Hiện châu chấu tre đã phát sinh và gây hại tại 11/16 tỉnh Trung du và miền núi phía Bắc.

Ngày 13/6, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã văn bản gửi UBND các tỉnh: Cao Bằng, Bắc Kạn, Sơn La, Điện Biên, Lạng Sơn, Phú Thọ, Hòa Bình, Tuyên Quang, Quảng Ninh, Thanh Hóa và Nghệ An về phòng chống châu chấu hại tre nứa và cây nông nghiệp.

Châu chấu tre lưng vàng và vài loài châu chấu hại tre khác (gọi chung là châu chấu tre) thuộc nhóm châu chấu đàn, khi trưởng thành chúng có thể tập hợp thành đàn với số lượng lớn và di cư đi tìm nguồn thức ăn và nơi đẻ trứng.

Trong những năm gần đây châu chấu tre lưng vàng đã phát sinh và gây hại khá nghiêm trọng cho cả cây trồng nông, lâm nghiệp ở Trung Quốc, Lào và Việt Nam. Đây là loài sinh vật gây hại có khả năng di chuyển nhanh, sức phá hại lớn, khó kiểm soát.

Châu chấu tre lưng vàng mới bùng phát gây hại ở nước ta từ năm 2008, chúng phát sinh, gây hại cục bộ tại các huyện miền núi thuộc các tỉnh Quảng Ngãi, Nghệ An, Thanh Hóa, Sơn La, Điện Biên, Phú Thọ, Bắc Kạn và Cao Bằng; chủ yếu gây hại trên cây lâm nghiệp như tre, trúc, luồng, vầu...

Từ năm 2016 - 2018, châu chấu tre đã bùng phát gây hại trên diện tích gần 4.000 ha mỗi năm trên cây trồng lâm nghiệp lâm nghiệp và một số cây nông nghiệp (lúa nương, ngô, thuốc lá, chuối, dong riềng, ...); từ năm 2019 - 2023 châu chấu tre phát sinh trên quy mô nhỏ hơn các năm trước.

Từ đầu năm 2024 đến nay nhiệt độ trung bình tại các khu vực trung du và miền núi phía Bắc cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 1-2 0C, nhiều ngày mưa nhỏ, mưa phùn. Đồng thời, nắng nóng xuất hiện sớm và gay gắt nên rất thuận lợi cho châu chấu tre phát sinh và gây hại sớm từ giữa tháng 4/2024.

Hiện nay, châu chấu tre đã phát sinh và gây hại tại 11/16 tỉnh Trung du và miền núi phía Bắc gồm Cao Bằng, Bắc Kạn, Điện Biên, Lạng Sơn, Sơn La, Điện Biên, Tuyên Quang, Hòa Bình, Phú Thọ, Thanh Hóa, Nghệ An với diện tích nhiễm 1.031 ha (trong đó Cao Bằng nhiễm 773 ha, Bắc Kạn 63 ha, Nghệ An 50 ha, Lạng Sơn 38,5 ha, Phú Thọ 38,2 ha, Tuyên Quang 21 ha, Thanh Hóa 20 ha, Sơn La 10 ha, Hòa Bình 7 ha và Điện Biên 0,5 ha.

Hiện nay đa số chấu chấu non chưa có cánh nên việc phòng trừ sẽ thuận lợi và hiệu quả, trong 10-20 ngày tới châu chấu non hóa trưởng thành có cánh sẽ bay thành đàn, di chuyển nhanh rất khó phòng trừ và có nguy cơ gây hại nghiêm trọng trên nhiều lại cây trồng nếu không phát hiện sớm và được kiểm soát kịp thời.

Để chủ động phòng chống, hạn chế thấp nhất thiệt hại do châu chấu tre gây ra trong thời gian tới, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị UBND các tỉnh chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các địa phương và các cơ quan, đơn vị chuyên môn điều tra phát hiện sớm các ổ châu chấu trên địa bàn và tổ chức phun trừ ngay khi châu chấu còn non.

Đồng thời, theo dõi chặt chẽ tình hình châu chấu tre (thời gian phát sinh, phạm vi gây hại, hướng di chuyển, các điểm châu chấu co cụm,...) để chủ động tổ chức phòng trừ, không để bùng phát trên diện rộng.

Các địa phương, đặc biệt là các huyện, xã nơi châu chấu tre thường xuyên xuất hiện cần chủ động xây dựng phương án, kế hoạch, dự trù nguồn ngân sách, chuẩn bị đầy đủ các điều kiện về vật tư, nhân lực, sẵn sàng cho công tác phòng trừ châu chấu tre.

Địa phương thông tin tuyên truyền, hướng dẫn chủ rừng và người dân kiểm tra sự xuất hiện của châu chấu tre và chủ động thực hiện các biện pháp xử lý châu chấu kịp thời, hiệu quả, tránh tình trạng phun thuốc hóa học tràn lan gây lãng phí thuốc và ảnh hưởng đến môi trường sinh thái.

Các đồn biên phòng các khu vực giáp biên giới phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND các huyện trong công tác trao đổi thông tin về tình hình châu chấu tre tại các vùng giáp biên.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo Cục Bảo vệ thực vật đôn đốc việc kiểm tra, giám sát, điều tra phát hiện và công tác phòng trừ châu chấu tre tại các tỉnh, thành phố.

Cục Trồng trọt, Cục Lâm nghiệp và Cục Kiểm Lâm phối hợp với Cục Bảo vệ thực vật và các địa phương kiểm tra, giám sát việc điều tra phát hiện và công tác phòng trừ châu chấu tre tại các tỉnh, thành phố; hỗ trợ địa phương trong công tác điều tra phát hiện, dự báo và hướng dẫn phòng trừ châu chấu tre.