Chìa khoá tăng trưởng của châu Á
ADB giữ nguyên dự báo tăng trưởng của châu Á, cảnh báo rủi ro từ Fed | |
Châu Á - Thái Bình Dương: Quyết tâm thúc đẩy đàm phán RCEP |
Cầu nội địa mạnh, xuất khẩu vẫn đóng vai trò lớn
Khu vực này chứng kiến tăng trưởng GDP mạnh mẽ trong nửa đầu năm 2017, chủ yếu nhờ vào nhu cầu trong nước. Ở nhiều quốc gia khu vực, ảnh hưởng của thương mại quốc tế ròng đối với mức tăng trưởng GDP là tiêu cực và đã chậm hơn tốc độ tăng trưởng nhập khẩu.
Dự báo tăng trưởng GDP các nước ASEAN-5 của ICAEW |
Nhu cầu trong nước vẫn là động lực chính cho tăng trưởng của châu Á trong 5 năm qua, mặc dù vậy xuất khẩu tiếp tục đóng vai trò quan trọng. Sự gia tăng về tầm quan trọng của các yếu tố nội địa trong việc hỗ trợ sự tăng trưởng của khu vực, một phần là do nhu cầu toàn cầu suy giảm trong một thời gian dài và ít cơ hội để cải thiện xuất khẩu. Các chính sách trong nước ngày càng mở rộng, đẩy mạnh tiêu dùng và đầu tư. Chiến lược này đã thành công trên diện rộng và điều này đã giúp châu Á tiếp tục vượt trội hơn so với các khu vực khác bất chấp sự trì trệ của môi trường bên ngoài.
Priyanka Kishore, cố vấn kinh tế ICAEW kiêm Trưởng nhóm chuyên gia kinh tế thuộc tổ chức Oxford Economics nhận định: “Trong tương lai gần, chúng tôi hy vọng các nhà hoạch định chính sách ở khu vực vẫn tạo điều kiện thuận lợi cả về CSTK và CSTT. Tổng giá trị xuất khẩu tiếp tục có những tác động lan tỏa quan trọng đối với nền kinh tế trong nước. Điều này không nên bỏ qua, đặc biệt khi nguồn thu của các nền kinh tế châu Á không bị tách rời khỏi chu kỳ thương mại toàn cầu”.
Tại các nền kinh tế đang có tăng trưởng xuất khẩu đáng kể, như Singapore và Malaysia, nhu cầu nội địa cũng chứng kiến đà tăng mạnh. Điều này chủ yếu nhờ vào lĩnh vực sản xuất phục vụ xuất khẩu ở các nền kinh tế này. Nhu cầu bên ngoài cải thiện sẽ tạo điều kiện cho sản xuất, dẫn đến đầu tư cao hơn, thu nhập ngày càng tăng và người tiêu dùng chi tiêu nhiều hơn. Những yếu tố này cũng có thể dẫn đến tăng tỷ lệ việc làm, năng suất được cải thiện và phát triển kinh tế nói chung.
Mark Billington, Giám đốc Khu vực Đông Nam Á của ICAEW, cho biết: “Với những rủi ro nội địa đang gia tăng ở các nước như Thái Lan và sự đi xuống đã được báo trước của xuất khẩu, chúng tôi vẫn còn khá thận trọng trong dự báo của mình. Hầu hết các nền kinh tế châu Á sẽ chứng kiến tốc độ tăng trưởng chậm lại, nhất là khi việc giảm cầu tại Trung Quốc sẽ tác động lên thương mại toàn cầu”.
Indonesia khó khăn hơn, Thái Lan cải thiện
Báo cáo cũng phân tích sâu về các nền kinh tế Indonesia và Thái Lan. Trong đó, triển vọng tăng trưởng của Indonesia vẫn khá mờ nhạt mặc dù CSTT bất ngờ được nới lỏng. Cụ thể, ICAEW dự báo tăng trưởng GDP trong năm 2017 là 5,1% với nhận định rằng, Indonesia cần phải có một nền tảng chính trị tốt hơn cũng như nhu cầu trong nước tăng mạnh hơn để đưa mức tăng trưởng trở lại mức 6%. Mục tiêu thâm hụt ngân sách đầy tham vọng là 2,2% của GDP trong năm tới cũng dẫn đến một số nguy cơ tụt giảm dự báo tăng trưởng của năm 2018.
Vào tháng 9 vừa qua, NHTW Indonesia (BI) đã bất ngờ cắt giảm lãi suất tái cấp vốn từ mức 4,75% đối với kỳ hạn 7 ngày xuống còn 4,25%. Theo BI, lạm phát thấp, thâm hụt tài khoản vãng lai ở mức hợp lý và rủi ro từ bên ngoài giảm đã tạo dư địa cho việc nới lỏng tiền tệ.
BI cũng không loại trừ khả năng sẽ nới lỏng tiền tệ hơn nữa, nhưng cho biết sẽ giám sát chặt chẽ các rủi ro bên ngoài và sự ổn định của đồng nội tệ. ICAEW dự báo, sẽ không có thêm bất kỳ đợt cắt giảm lãi suất nào nữa vì bối cảnh bên ngoài có thể trở nên kém thuận lợi hơn khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã bắt đầu “bình thường hoá” bảng cân đối tài sản của họ từ tháng 10 này.
Tuy nhiên, nếu nền kinh tế trong nước tiếp tục tăng trưởng mờ nhạt thì nhận định trên chưa chắc đã đúng. Tăng trưởng GDP thực của Indonesia trong quý II chỉ ở mức 5%, bằng với quý I. Song có một điểm sáng là tiêu dùng tư nhân cải thiện trong khi tăng trưởng đầu tư cũng tích cực hơn. Bên cạnh đó, mặc dù hoạt động xuất khẩu giảm nhưng xuất khẩu ròng đã đóng góp 0,6% vào tăng trưởng kinh tế.
Một điểm sáng nữa là triển vọng tích cực về FDI. Trong năm nay, Indonesia đã được nâng triển vọng bởi Moody's (từ “tích cực” lên “ổn định”) và nâng hạng từ S&P (từ BB+ lên BBB-). Những bước tiến này sẽ thúc đẩy dòng vốn đầu tư. Triển vọng FDI cũng được hỗ trợ bởi một loạt chính sách được chính phủ nước này công bố vào năm ngoái, qua đó giúp khôi phục niềm tin của nhà đầu tư và tạo đà tăng FDI vững mạnh hơn.
Trong khi đó với Thái Lan, ICAEW dự báo tăng trưởng GDP vào năm 2017 đạt 3,5%, cao hơn một chút so với dự báo trước đó. Cơ sở đưa ra dự báo này là kết quả tăng trưởng GDP cao hơn trong quý II vừa qua do sức tiêu thụ mạnh hơn, hàng hóa tồn kho giảm trong khi ngành dịch vụ du lịch có sự phục hồi mạnh trở lại.
Tuy nhiên, đà tăng trưởng kinh tế vẫn chưa thể rõ ràng khi điều kiện tín dụng vẫn tương đối chặt chẽ. Trong khi các khoản cho vay đối với các DN đang làm tăng tín dụng của các NH, nhưng phần lớn lại đang được sử dụng để tăng cường vốn lưu động và cơ cấu lại tài chính thay vì dùng vốn cho đầu tư mới.
Hơn nữa, sau khi nhà Vua Bhumibol qua đời vào năm 2016, tình hình chính trị ở Thái Lan có thể trở nên căng thẳng hơn và gây ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế. Với việc chính phủ Thái Lan đang muốn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thì tăng đầu tư công sẽ vẫn là trọng tâm.
Đồng thời, CSTT nới lỏng hiện nay được dự báo sẽ tiếp tục được duy trì trong một thời gian đáng kể nữa. Hiện lãi suất đang được duy trì ở mức 1,5% - mức thấp kỷ lục kể từ tháng 4/2015. ICAEW dự báo từ nay đến cuối năm 2018, NHTW Thái Lan sẽ không tăng lãi suất.