Chủ động điều hành chính sách tài khóa, đảm bảo cân đối ngân sách Nhà nước

Sáng nay (7/7), Bộ Tài chính đã tổ chức Hội nghị sơ kết công tác tài chính - ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2020.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đến dự và phát biểu chỉ đạo. Hội nghị được tổ chức trực tuyến với 63 điểm cầu ở các tỉnh cùng sự tham dự của lãnh đạo UBND các tỉnh và 3.000 cán bộ, công chức ngành tài chính ở các đầu cầu trên cả nước.

Bộ Tài chính chủ động điều hành chính sách tài khoá, đóng góp tích cực vào kết quả thực hiện “nhiệm vụ kép”

Tại Hội nghị, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, trong bối cảnh tình hình quốc tế và trong nước biến động rất lớn, đại dịch Covid-19 gây ảnh hưởng nặng nề, tiến độ thu ngân sách đạt thấp nhất kể từ năm 2013, Bộ Tài chính chủ động điều hành chính sách tài khoá, đóng góp tích cực vào kết quả thực hiện “nhiệm vụ kép”. Công tác điều hành chi ngân sách Nhà nước (NSNN) thực hiện chủ động, đảm bảo chặt chẽ, đúng chính sách, chế độ. Cân đối ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương được đảm bảo.

Về thu ngân sách, Bộ trưởng cho biết, tổng thu 6 tháng ước đạt 44,2% dự toán, giảm 10,5% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, thu nội địa đạt 44,1% dự toán, giảm 7,1%.

Trong thu nội địa, thu từ 3 khu vực kinh tế đều đạt thấp. Trong đó, thu từ khu vực DNNN đạt 37,1% dự toán, giảm 21,5%; thu từ khu vực doanh nghiệp FDI đạt 41,9% dự toán, giảm 6,3%; thu từ khu vực kinh tế ngoài quốc doanh đạt 37,1% dự toán, giảm 15%. “Kết quả này phản ánh thực trạng nền kinh tế hiện nay và cho thấy tình hình hoạt động của doanh nghiệp thực sự gặp nhiều khó khăn”, Bộ trưởng nói.

Cũng theo Bộ Tài chính, tổng chi NSNN tính đến hết tháng 6 ước đạt 41,8% dự toán; trong đó, chi đầu tư phát triển đạt 33,1% dự toán, chi trả nợ lãi đạt 50,3% dự toán, chi thường xuyên đạt 48,2% dự toán.

Có điểm tích cực là giải ngân vốn đầu tư phát triển có khá hơn so với cùng kỳ năm 2019. Tiến độ giải ngân 6 tháng đầu năm đạt 33,1% dự toán (năm 2019 đạt 28,56%). Tuy nhiên, nếu so với tổng vốn đầu tư công được phép giải ngân trong năm 2020 (bao gồm cả nguồn các năm trước chuyển sang) thì mới đạt xấp xỉ 29% dự toán; riêng giải ngân vốn ngoài nước mới đạt 10,2% dự toán năm 2020.

Cân đối ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương 6 tháng đầu năm được đảm bảo. Bộ Tài chính đã chủ động phát hành 96,1 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, với kỳ hạn bình quân 14,01 năm, lãi suất bình quân 2,99%/năm, thấp hơn vay ưu đãi nước ngoài, đảm bảo nguồn đáp ứng các nhiệm vụ chi. Đồng thời, đàm phán một số khoản vay có chi phí thấp từ các tổ chức quốc tế nhằm giảm áp lực vay trong nước. Công tác trả nợ được tổ chức thực hiện đầy đủ, đúng hạn góp phần củng cố xếp hạng tín nhiệm quốc gia.

Báo cáo về việc hỗ trợ sản xuất kinh doanh, phục hồi kinh tế, Bộ trưởng cho biết, NSNN đã chi khoảng 15,3 nghìn tỷ đồng cho công tác phòng, chống dịch và hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19. Ngân sách Trung ương cũng đã chi 1.664 tỷ đồng dự phòng năm 2020 để hỗ trợ các địa phương phòng chống dịch tả lợn châu Phi, khắc phục hậu quả và khôi phục sản xuất sau thiên tai (hạn hán, xâm nhập mặn...). Bên cạnh đó, đã xuất cấp 13,6 nghìn tấn gạo dự trữ quốc gia để hỗ trợ các địa phương khắc phục hậu quả thiên tai, cứu trợ, cứu đói cho nhân dân trong dịp giáp hạt đầu năm 2020.

Tính đến cuối tháng 6, cơ quan Thuế đã xử lý kịp thời 149 nghìn đề nghị gia hạn thuế, tiền thuê đất của doanh nghiệp, hộ và cá nhân kinh doanh với tổng số tiền được gia hạn khoảng 43 nghìn tỷ đồng.

Trong bối cảnh thị trường chứng khoán toàn cầu biến động mạnh do tác động của đại dịch Covid-19 và những căng thẳng, xung đột địa chính trị, thị trường chứng khoán Việt Nam cũng bị tác động. Tuy nhiên, mức biến động là không lớn, không tạo ra các đợt rút vốn ồ ạt của các nhà đầu tư nước ngoài. Thị trường sớm ổn định và phục hồi ngay khi tình hình dịch bệnh trong nước được kiểm soát, chứng tỏ niềm tin của các nhà đầu tư vào triển vọng lâu dài của nền kinh tế Việt Nam.

Dù những tháng tới khó khăn vẫn rất nhiều, dịch Covid-19 trên thế giới vẫn diễn biến phức tạp và tiếp tục ảnh hưởng lớn đến kinh tế Việt Nam, lại thêm ảnh hưởng xấu từ thiên tai như hạn hán, ngập mặn có thể tác động lớn đến sản xuất và đời sống người dân. Nhưng Bộ trưởng thể hiện quyết tâm với tinh thần cao nhất, ngành Tài chính phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ thu, chi NSNN năm 2020 ở mức cao nhất.

Phát biểu tại Hội nghị, lãnh đạo các địa phương từ những thành phố đầu tàu như Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh đến các tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn đều bày tỏ quyết tâm tiếp tục triển khai các giải pháp để thực hiện mục tiêu kép, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách ở mức cao nhất, đạt chỉ tiêu đã đặt ra.

Để đạt được mục tiêu nhiệm vụ của năm, Bộ Tài chính đưa ra 10 nhóm giải pháp, trong đó đề nghị các bộ, ngành và địa phương quan tâm phối hợp, chỉ đạo thực hiện các giải pháp quan trọng. Trong đó cần tiếp tục thực hiện hiệu quả các giải pháp về tài khóa, tiền tệ đã ban hành, tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và cá nhân bị ảnh hưởng của dịch Covid-19, thu hút và chủ động tiếp nhận các dòng vốn đầu tư nước ngoài, phục hồi tăng trưởng kinh tế.

Đồng thời, điều hành chi NSNN trong phạm vi dự toán được giao; phấn đấu giải ngân hết kế hoạch vốn đầu tư công năm 2020 (bao gồm cả kế hoạch năm 2019 chuyển sang); tập trung thực hiện rà soát, sắp xếp, lồng ghép các nhiệm vụ chi để cắt giảm các khoản chi thường xuyên chưa thực sự cần thiết.

Trường hợp sau khi sử dụng tất cả các giải pháp và nguồn lực đã nêu mà cân đối NSNN còn khó khăn, Bộ Tài chính sẽ báo cáo Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định điều chỉnh các chỉ tiêu về ngân sách Nhà nước tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV.