Để nông sản Việt vươn ra “biển lớn”
Thu mua nông sản của vùng đang có dịch phải đảm bảo an toàn | |
Gỡ ách tắc cho nông sản vùng dịch | |
Nông sản rớt giá, người trồng gặp khó |
Những tín hiệu vui đầu năm
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), kim ngạch xuất khẩu nông sản tháng 2/2021 đạt 2,78 tỷ USD, tăng 3,0% so với tháng 2/2020.
Lũy kế 2 tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất khẩu đạt trên 6,17 tỷ USD, tăng 16,6% so với cùng kỳ 2020. Trong đó, xuất khẩu nhóm nông sản chính ước đạt khoảng 3,14 tỷ USD, tăng 19,0%; chăn nuôi đạt 52 triệu USD, tăng 13,8%; thủy sản đạt trên 1,0 tỷ USD, tăng 0,7%. Nhiều mặt hàng đạt giá trị xuất khẩu cao hơn so với cùng kỳ như: Cao su, chè, hạt điều, rau quả, các sản phẩm lâm sản.
Nông nghiệp công nghệ cao đang dần trở thành một xu hướng mới |
Có thể thấy, trong giai đoạn dịch bệnh tiếp tục diễn biến phức tạp nhưng ngành hàng nông sản vẫn giữ vững phong độ và liên tiếp đón nhận nhiều tin vui trong những tháng đầu năm.
Trước đó, ngay trong tháng 1/2021, nhiều lô hàng xuất khẩu nông sản đã được xuất đi các nước như: 160 tấn tôm của Công ty Minh Phú xuất đi Mỹ, EU, Nhật Bản; lô gạo 1.600 tấn của Công ty cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Trung An (Công ty Trung An) xuất khẩu đi Singapore và Malaysia; Công ty TNHH Xuất nhập khẩu một thành viên Nam Phong đã xuất gần 140 tấn thanh long trị giá gần 1,9 tỷ đồng sang thị trường Vân Nam - Trung Quốc…
Theo chuyên gia nông nghiệp PGS-TS. Vũ Trọng Khải, lợi thế của xuất khẩu nông sản Việt Nam hiện tại đến từ việc chúng ta đã ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) như EVFTA, RCEP hay UKVFTA… Chính “lực đẩy” từ các FTA này đã khiến mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam có thêm nhiều ưu đãi ở các nước. Bên cạnh đó, các thị trường lớn như Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc… vẫn tiếp tục ưa chuộng nông sản Việt.
Theo ông Nguyễn Hữu Ninh - Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học, Công nghệ và Môi trường (Bộ NN&PTNT), Việt Nam đang là một trong những nước xuất khẩu lớn của thế giới, các mặt hàng chủ lực khác như hoa quả, cá, tôm, cà phê… đã khẳng định được vị thế trên thị trường quốc tế. Nông dân Việt còn có khả năng canh tác tốt, lại có nhiều vùng nguyên liệu trù phú. Tất cả những điều đó giúp nông nghiệp dần trở thành một trong những “trụ đỡ” quan trọng của nền kinh tế. Minh chứng là trong khó khăn của đại dịch, nông nghiệp vẫn ghi dấu ấn với sự tăng trưởng mạnh mẽ.
Số hóa để đưa nông sản vươn xa
Trong năm 2021, ngành NN&PTNT phấn đấu mục tiêu đạt tốc độ tăng trưởng ngành khoảng 2,7 - 3%; tốc độ tăng giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản trên 2,8 - 3,1%; kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản trên 42 tỷ USD. Theo các chuyên gia, để đạt được kế hoạch đã đề ra, một trong những giải pháp cần thực hiện quyết liệt đó là chuyển đổi số nông nghiệp nhanh chóng và chính xác.
Giáo sư Phan Văn Trường - một người đau đáu với nông dân và nông nghiệp cho biết, khi ông tham gia thành lập câu lạc bộ nông nghiệp khởi nghiệp với hoài bão đầu tiên là tất cả mọi người đều tìm được thông tin trong nông nghiệp từ đất, sử dụng phân bón, các phát kiến mới. “Tôi cho rằng đáng nhẽ có thời gian dài để làm việc này nhưng tình thế đòi hỏi chúng ta phải đi nhanh hơn, sớm đi vào thời kỳ nông nghiệp số”, ông chia sẻ. Bởi công nghệ số giúp tạo nên một môi trường làm việc gắn kết nông dân với nhau, cũng như nông dân với doanh nghiệp ở bất cứ đâu, giúp mọi người hoàn chỉnh trao đổi thông tin, hợp thức hóa pháp lý, tạo sự hòa hợp trong phát triển nông nghiệp. Thứ nữa đi vào thời kỳ cần được kiểm soát khi người tiêu dùng hiểu được sức khỏe phụ thuộc vào việc kiểm soát các thứ cho vào miệng, vì vậy yêu cầu truy xuất nguồn gốc. “Cây trái cũng phải có “chứng minh nhân dân” và chỉ có công nghệ số mới cho phép chúng ta làm bài bản”, ông nói. Công nghệ số cũng giúp giải quyết bài toán về công nghệ bảo quản với việc phát huy hệ thống logictics. Quan trọng hơn là giải được bài toán vốn là nút thắt trong nông nghiệp hiện tại, đó là 80% là nông trại nhỏ, mạnh mún. Bởi để bán một trái cam cùng kích thước tiêu chuẩn với hơn 2.000 nơi sản xuất hiện tại rất khó.
Ông Phan Minh Thông - Tổng giám đốc Công ty cổ phần Phúc Sinh cho rằng, việc cần làm đầu tiên đó là thay đổi tư duy của người dân. Để người nông dân hiểu và có thể tiếp cận được những thành tựu khoa học, kỹ thuật từ đó áp dụng vào quá trình sản xuất và canh tác.
Còn theo chuyên gia nông nghiệp PGS-TS. Vũ Trọng Khải, chuyển đổi số trong nông nghiệp là tất yếu và doanh nghiệp Việt có thừa khả năng để làm điều này nếu có đủ quyết tâm. Bên cạnh đó, cũng cần có những chính sách khuyến khích từ phía nhà nước, có ưu tiên đối với việc thúc đẩy người nông dân và doanh nghiệp tiếp cận với những công nghệ mới.
“Phải tạo ra một thế hệ nông dân số từ đó mới có nền nông nghiệp số. Trong bối cảnh mới, nông nghiệp vẫn sẽ tiếp tục là trụ đỡ của nền kinh tế, chính vì vậy, thực hiện chuyển đổi số trong nông nghiệp chính là một yêu cầu cấp thiết”, ông Khải nhấn mạnh.
Trong bối cảnh dịch bệnh vẫn diễn biến bất định, các thị trường xuất khẩu lớn tăng cường kiểm tra khắt khe đối với hàng nhập khẩu, giới chuyên gia nhận định, việc đẩy mạnh xuất khẩu trực tuyến, đảm bảo chất lượng sản phẩm và các yếu tố kiểm dịch chính là những yếu tố cần thiết để nông sản Việt giữ vững chỗ đứng trên thị trường quốc tế.
Về phía Bộ NN&PTNT, ông Nguyễn Hữu Ninh khẳng định, mục tiêu của bộ trong thời gian tới là chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, xác định đây là giải pháp đột phá để nông nghiệp phát triển nhanh và bền vững, hướng tới nông nghiệp chính xác, nông nghiệp thông minh.
Đến năm 2025 cơ bản hoàn thành chuyển đổi số, tập trung nghiên cứu ứng dụng, phát triển công nghệ 4.0, thử nghiệm mô hình nông nghiệp công nghệ cao sử dụng các nền tảng 4.0.