Đôi mắt mùa thu

Em biết không Hà Nội đã thu rồi. Gió se lạnh trên vai gầy áo mỏng. Phố thướt tha hoa sữa mùa diệu vợi. Khúc thăng trầm tiết tấu phố ngân xa. Trong tiết trời mát se, hương của nồng nàn thảnh thơi cũng thắp ngời lên những tán cây. Những cành cây vẫn ngằn ngặt xanh như thành phố bao đời vẫn vậy. Một màu xanh tha thiết đến nao lòng. Một màu xanh của tận hiến, dâng từ gốc rễ sù sì chai sần tích tụ bao tháng bao năm.

Bè bạn tôi nhiều người đang xa Hà Nội, vẫn nhắn tin nói về những nỗi nhớ không thể đặt tên. Chỉ biết nó nồng nàn đến nhức nhối, như thể cây xa nắng, gió xa đồng. Như thể cơn khát vùng dậy trong cái nhễ nhại của những ngày hạ đi qua nóng oi. Dịp này, có người bạn phương xa về, phải nói đó là người bạn trữ tình vì bạn ấy cùng với những người trẻ, thanh niên khác lập những dự án góp cho Hà Nội thêm đẹp, thêm xanh.

Rảnh việc là bạn muốn dạo phố. Khi thì đi bộ, lúc khác bằng chiếc xe đạp. Cứ rong ruổi vậy thôi, nhưng đó là việc giúp mỗi ai yêu Hà Nội cũng như hương thu đặc trưng đậm đà mà không nơi nào có, có thể cảm nhận được tất cả những gì mà thành phố đang diễn ra. Bạn lân la chụp ảnh, khi thì tháp Rùa, khi thì đường cây cơm nguội, lúc khác lại là tà áo nữ sinh giờ tan học thướt tha áo dài trắng trinh nguyên. Những tà áo dài, như những nốt nhạc nhấn vào lòng phố vừa như náo nhiệt vừa như bình lặng. Vừa vội vã lại vừa thảnh thơi. Có ai đến thăm mà không muốn chụp thật nhiều ảnh đẹp về nơi này.

Nhưng với người bạn ấy, những quang cảnh được thu vào tầm mắt, như thể lúc nào cũng trở nên mới mẻ, linh thiêng. Và bạn ấy đã biết cách dành tình yêu của mình cho Hà thành theo cách riêng, ví như yêu cái cây cổ thụ đầu phố, thì lần nào ra cũng phải đến thăm, chụp hình, thầm thì như thể hỏi thăm sức khỏe cây. Hay bạn ấy sẽ quay ra cầu Long Biên, cây cầu tạc vào thế kỷ biết bao sự kiện vừa oai hùng vừa bi thương. Nhưng đó mãi mãi là cây cầu lịch sử mà người dân muốn gìn giữ, là chứng tích của tinh thần kiên cường, bất khuất đã hun đúc nên tầng văn hóa sâu xa của một Thủ đô văn hiến.

Lại có khi, bạn ấy sưu tầm những ánh nhìn bằng cách chụp ảnh, những đôi mắt của người già, người trẻ. Trong đôi mắt ấy, bạn tìm được điều mà tâm hồn họ hiển thị lên. Trong trẻo hay nua già, hồn nhiên hay lắng lo, mỗi đặc trưng, mỗi sự hiển hiện là những gam màu cho cuộc sống đã và đang diễn ra. Nhưng chắc chắn trong đó có những nét của ấm no.

Dạo phố, thậm chí với bạn ấy còn quan trọng hơn việc khám phá thế giới ẩm thực.

Vâng, dạo phố mùa thu là đẹp nhất, vì tiết trời không nóng, chẳng lạnh. Cái vị se se giúp cho mỗi quả tim đôi ba phần lãng mạn có thể nhấn nhá cảm giác thư thái, đọc vị trong lòng mình và thăng hoa trong những khúc mùa thu của bản nhạc phố êm đềm, rồi miên man trong màn mỏng lá rơi khẽ. Tiếng chim hót trên những tán cây cũng đậm đà như khi người ta nâng tâm hồn mình lên để biết yêu đồng loại, yêu những điều giản dị.

Và kìa, trong khung cảnh của thu êm, góc phố dịu dàng đang xuất hiện một nụ cười thiếu nữ. Như cũng đang dạo thu. Như cũng đang tìm tòi một chốn riêng trong dòng người đông đúc, mà chỉ có khoảng không gian eo hẹp là của cô để rồi cô mặc sức nhấn nhá. Bạn tôi bật dậy từ góc quán cà phê trầm, đưa máy ảnh để chụp. Tiến lại gần hơn, bạn ấy muốn lấy sâu vào đôi mắt trong veo kia, vẻ đượm buồn nhìn xa. Vẻ thánh thiện và kiêu kỳ. Hay một vẻ đẹp đặc trưng cho con gái Hà Nội, đã tôn bồi lên bao giá trị của nghìn năm, và làm nên biết bao áng văn thơ, bao bản nhạc tình, bao bức họa lung linh xao xuyến.

Đó không chỉ là gương mặt Hà thành, đó là tâm hồn thành phố hòa bình mà giá trị đã được khẳng định bằng chiều sâu và rộng của biết bao con người tài hoa. Đó là kết quả của quá trình gìn giữ và bảo lưu đến tha thiết vẻ đẹp tâm hồn, sự thanh sạch mà những người con thành phố đã và sẽ làm, để mãi mãi Hà Nội là Hà Nội. Trong đôi mắt thu có tâm hồn. Trong tâm hồn có sự phản chiếu của tình yêu.

Bình Sơn