Dòng phim chính luận lên ngôi

Bộ phim chính luận Lựa chọn số phận (60 tập, NSƯT Mai Hồng Phong đạo diễn) vừa đến với khán giả những tập đầu tiên, vào khung giờ vàng tối thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần trên kênh VTV1. Đây là một trong những phim chính luận mới nhất ở nước ta, hứa hẹn tạo nên cơn sốt như nhiều tác phẩm đã làm được trước đó. Lựa chọn số phận là câu chuyện về Cường (Hà Việt Dũng thủ vai), một thẩm phán trẻ nối nghiệp cha. Đam mê theo đuổi nghề nghiệp ẩn chứa đầy bất trắc và nguy hiểm khiến Cường rơi vào nhiều rắc rối: mâu thuẫn trong gia đình, trong tình yêu, những ganh đua đố kị đến mức tưởng chừng có lúc Cường phải từ bỏ, nghi ngờ vào sự lựa chọn vào bản thân. Nhưng cuối cùng chính nhờ sự kiên trì và chính nghĩa, Cường đã đứng dậy sau bao biến cố, tin tưởng vào những lựa chọn của mình. Mang tính hình sự, chính luận, xen lẫn tâm lý xã hội, Lựa chọn số phận mang đến cho khán giả một tác phẩm hấp dẫn và bất ngờ.

Cảnh trong phim Lựa chọn số phận

Điểm đáng chú ý ở phim chính luận Lựa chọn số phận, đó là người xem sẽ bị cuốn hút vào những tình tiết rất đặc trưng của nghề thẩm phán, những lắt léo, nút thắng, tình huống kịch tính để nghẹt thở trong từng vụ án. Đan xen vào đó là câu chuyện về tình yêu, tình bạn, tình đồng nghiệp, những ứng xử rất đời trong gia đình và xã hội. Lựa chọn số phận là tác phẩm điện ảnh đầu tiên ở nước ta khắc họa đậm nét hình ảnh cao đẹp của người thẩm phán với tinh thần thượng tôn pháp luật, nghiệp vụ xét xử sắc bén và công sức của họ suốt chặng đường qua đã góp phần quyết định để hệ thống Tòa án nhân dân hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Trước Lựa chọn số phận không lâu, bộ phim Sinh tử của đạo diễn NSND Khải Hưng, Mai Hiền cũng đã nhận được sự yêu mến, phản hồi tích cực của khán giả. 80 tập phim Sinh tử đề cập trực diện cuộc đấu tranh quyết liệt chống tội phạm tham nhũng, lợi ích nhóm, diễn ra tại một địa phương (trong phim được giả định là tỉnh Việt Thanh), với nhân vật trung tâm của Bí thư tỉnh uỷ Văn Thành Nhân và các cộng sự. Bộ phim này là tác phẩm đầu tiên phản ánh đậm nét về vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Viện kiểm sát nhân dân trong cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm, khắc hoạ thành công hình ảnh người cán bộ Kiểm sát, đồng thời đã giới thiệu một cách sinh động về hoạt động của các cơ quan công quyền, các hoạt động tố tụng và quy định của pháp luật về hình sự, tố tụng hình sự, góp phần phổ biến, giáo dục pháp luật tới công chúng.

Bên cạnh đó, 38 tập phim Lựa chọn cuối cùng (đạo diễn NSƯT Vũ Hồng Sơn, kịch bản Chu Hồng Vân và Nguyễn Tuấn Thành) cũng để lại nhiều dư âm đẹp với công chúng. Từ câu chuyện trong một gia đình quan chức - Chủ tịch tỉnh Khắc Chính (NSƯT Mạnh Cường thủ vai), phim đề cập tới những vấn đề bức xúc liên quan đến cả xã hội. Trong đó có vấn đề chạy chức, chạy quyền, chạy các dự án dẫn đến hủy hoại môi trường sống, ảnh hưởng đến đời sống dân nghèo. Hoặc phim chính luận Đàn trời (36 tập, đạo diễn Bùi Huy Thuần) xoay quanh cuộc sống nhiều thăng trầm của người dân miền núi tỉnh Bình Lãng. Cả một chính quyền vận hành dưới tay quan tham, câu kết với doanh nghiệp tìm mọi cách cướp từng tấc đất, miếng ao của dân cho đến khi những nhà báo nỗ lực tìm cách lôi sự thật ra ánh sáng... Ngoài ra, hàng loạt phim chính luận như Cảnh sát hình sự, Đất mặn, Đồng quê, Vùng đất không yên tĩnh, Những khúc sông dậy sóng, Mê cung, Dặm đường công lý, Những chuyên án lạ, Sóng ngầm, Mùa cúc susi, Sóng mồ côi, Sống gượng, Rừng thiêng và Đảo khát...tới nay vẫn còn vẹn nguyên giá trị, tình yêu với công chúng.

Giới làm nghề đánh giá, làm phim chính luận có thể gói trong 3 từ: “Khó, khô, khổ”, qua đó phản ánh sự khác biệt của phim chính luận với những bộ phim tâm lý, gia đình, tình yêu... Mặc dù là thể loại hút khách nhưng các nhà làm phim Việt không dễ dàng để có những tác phẩm chính luận. Bởi lẽ dòng phim này chủ yếu đề cập những vấn đề tiêu cực, nhạy cảm, những mặt trái của xã hội nên các đạo diễn thường phải nhọc công tìm, chọn bối cảnh thật, có tính thuyết phục cao để lột tả hết nội dung phim.

Nhưng các bộ phim kể trên cho thấy, đối mặt với tham nhũng, tiêu cực…đội ngũ những người làm phim không né tránh hay khoanh tay đứng nhìn. Các nghệ sĩ đã đưa những điều “chướng tai gai mắt” hay những vấn đề thời sự nóng bỏng, nhức nhối được dư luận xã hội quan tâm thông qua lăng kính nghệ thuật thứ bảy. Vượt qua những thách thức, sự khô khan, khuôn mẫu... bằng sự lao động nghiêm túc, sáng tạo và dấn thân, các nhà làm phim đã cố gắng gỡ dần các nút thắt, đem đến cho khán giả những bộ phim mang đậm hơi thở thời đại với nhiều cung bậc cảm xúc. Các bộ phim cũng gửi gắm thông điệp lòng tốt sẽ chinh phục mọi người, sự ngay thẳng cuối cùng sẽ chiến thắng và cái xấu dù ở thời điểm nào cũng bị lật tẩy, xóa sổ.