Fed ôn hòa hơn - món quà "khó nghĩ" đối với BoJ trong việc tăng lãi suất

Tuy nhiên, động thái này cũng có thể gây khó khăn cho BoJ trong việc tăng lãi suất nếu sự khác biệt về chính sách giữa hai ngân hàng trung ương khiến thị trường biến động.

BoJ vẫn đối mặt nhiều thách thức trong việc tăng lãi suất

Tại hội nghị chuyên đề thường niên ở Jackson Hole, Wyoming, Chủ tịch Fed, Jerome Powell tuyên bố "đã đến lúc" cắt giảm lãi suất do những rủi ro ngày càng tăng đối với thị trường lao động, đồng thời thể hiện rõ ràng sự ủng hộ đối với việc nới lỏng chính sách tiền tệ sắp tới.

Tuyên bố này được đưa ra vài giờ sau khi Thống đốc BoJ, Kazuo Ueda nói trước Quốc hội Nhật Bản rằng BoJ sẽ tiếp tục theo dõi sát sao những tác động từ thị trường không ổn định, nhưng sẽ tiếp tục tăng lãi suất nếu lạm phát vẫn đi đúng hướng để đạt mục tiêu 2% một cách bền vững.

Đồng yên Nhật đã tăng giá so với bạc xanh sau phát biểu của ông Ueda và tiếp tục tăng thêm sau phát biểu của ông Powell, khi thị trường tập trung vào triển vọng thu hẹp khoảng cách lãi suất giữa Mỹ và Nhật Bản.

"Việc mua vào yên Nhật ngày hôm nay là điều dễ hiểu khi Thống đốc Ueda cho thấy rất ít dấu hiệu thay đổi quan điểm và kế hoạch của BoJ sau sự hỗn loạn trên thị trường tài chính đầu tháng này", Derek Halpenny, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu thị trường toàn cầu EMEA tại MUFG viết trong một bản tin.

Sự phục hồi của yên Nhật là một sự "nhẹ nhõm" đối với BoJ, vốn đang chịu áp lực chính trị để ngăn chặn sự sụt giảm của đồng tiền nội tệ, gây ảnh hưởng đến tiêu dùng bằng cách làm tăng chi phí nhập khẩu thực phẩm và nhiên liệu.

Tuy nhiên, con đường tăng lãi suất của BoJ đầy bất ổn khi Nhật Bản đi ngược lại xu hướng cắt giảm lãi suất toàn cầu, điều này có thể khiến tiền tệ và giá cổ phiếu của nước này dễ bị biến động mạnh.

BoJ thận trọng

Sau khi chứng kiến sự "đứt gãy" thị trường sau đợt tăng lãi suất hồi tháng Bảy của BoJ, ngân hàng trung ương Nhật Bản đã cảm thấy cần phải thận trọng và cẩn trọng hơn.

"Thị trường trong và ngoài nước vẫn không ổn định, vì vậy chúng tôi sẽ rất cảnh giác với diễn biến thị trường trong thời gian tới", ông Ueda cho biết hôm thứ Sáu đồng thời nói thêm rằng những biến động lớn trên thị trường có thể ảnh hưởng đến các quyết định chính sách nếu chúng làm thay đổi dự báo lạm phát của hội đồng quản trị.

Theo các chuyên gia, những cân nhắc chính trị trong nước cũng làm phức tạp thêm con đường tăng lãi suất của BoJ.

Thủ tướng Fumio Kishida, người đã bổ nhiệm ông Ueda vào vị trí lãnh đạo BoJ, dự kiến sẽ từ chức và chuyển giao quyền lực cho người chiến thắng trong cuộc đua lãnh đạo đảng cầm quyền vào tháng Chín.

Mặc dù hầu hết các ứng cử viên hàng đầu kế nhiệm ông Kishida đều ủng hộ kế hoạch tăng lãi suất vừa phải của BoJ, nhưng không chắc liệu tân thủ tướng có ủng hộ việc tăng chi phí đi vay hay không nếu thị trường biến động ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp.

Makoto Sakurai, cựu thành viên hội đồng quản trị BoJ, cho rằng: "Với rất nhiều sự không chắc chắn, BoJ có lẽ sẽ không thể thực hiện các bước đi táo bạo", đồng thời loại trừ khả năng tăng lãi suất một lần nữa trong năm nay.

Ông nói thêm: "Cho đến khi tình hình chính trị trong nước ổn định, BoJ có thể sẽ khó tăng lãi suất".

Một cuộc thăm dò mới nhất của Reuters cho thấy đa số các chuyên gia kinh tế dự đoán BoJ sẽ tăng lãi suất một lần nữa trong năm nay, nhưng nhiều người cho rằng khả năng điều này xảy ra vào tháng 12 cao hơn là vào tháng 10.

Nền kinh tế mong manh là một rủi ro

Quyết định bất ngờ tăng lãi suất vào tháng Bảy của BoJ và tín hiệu tăng lãi suất thêm nữa của ông Ueda đã làm "rung chuyển" thị trường tài chính vào đầu tháng này, buộc cấp phó của ông phải đưa ra sự trấn an "ôn hòa" rằng sẽ không có đợt tăng lãi suất nào cho đến khi thị trường ổn định.

Theo hai nguồn tin quen thuộc với BoJ, thông điệp chính từ phát biểu của ông Ueda trước Quốc hội hôm thứ Sáu là mặc dù BoJ sẽ không vội vàng tăng lãi suất, nhưng sự hỗn loạn trên thị trường sẽ không làm chệch hướng kế hoạch dài hạn của họ là tiếp tục đẩy chi phí đi vay lên cao,

Jeffrey Young, giám đốc điều hành của DeepMacro, một công ty fintech của Mỹ chuyên phân tích các chỉ số kinh tế và bình luận của các nhà hoạch định chính sách bằng AI, cho biết phân tích dữ liệu lớn về các bình luận gần đây của BoJ nhấn mạnh lập trường tăng lãi suất của ngân hàng với xu hướng lạm phát vẫn "rất tích cực".

"Liệu chúng ta có thể có thêm một lần nữa vào cuối năm nay không? Có lẽ vậy. Tôi nghĩ đó là những gì mô hình dự báo đang cho thấy", ông nói về khả năng BoJ tăng lãi suất một lần nữa và thêm rằng: "Nếu bạn có lạm phát và tăng trưởng ở phía doanh nghiệp, và bạn có những lời phát biểu của BoJ vẫn nghiêng về việc nói rằng lạm phát và tăng trưởng đều ổn, thì điều duy nhất thực sự ngăn cản việc tăng lãi suất sẽ là sự sụp đổ của thị trường".

Tuy nhiên, một số chuyên gia phân tích thận trọng hơn về sức mạnh của nền kinh tế Nhật Bản. Mặc dù tiêu dùng đã phục hồi trong quý II, nhưng chi phí sinh hoạt tăng cao đã ảnh hưởng đến tâm lý hộ gia đình. Sự suy thoái của Mỹ cũng có thể ảnh hưởng đến xuất khẩu.

Sayuri Shirai, một học giả tại Đại học Keio ở Tokyo, cho biết: "Nhu cầu trong nước rất yếu. Từ góc độ kinh tế, BoJ có rất ít lý do để tăng lãi suất".