Giải cơn khát vốn ở miền đất thiếu mưa, thừa nắng gió

Theo Đoàn công tác của NHCSXH, chúng tôi về miền đất thiếu mưa, thừa nắng gió khô hạn nhất cả nước - Bình Thuận. Giữa cái nắng chói chang của miền đất cực Nam Trung Bộ, lại càng thấy hiệu ứng rõ nét của nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội bền bỉ chảy đều trên mảnh đất này 18 năm qua, đặc biệt 6 năm qua sau khi triển khai Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22/11/2014 của Ban Bí thư TW Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội (Chỉ thị số 40). Mức vay nhỏ song vừa đủ làm dịu đi cơn khát vốn của đối tượng yếu thế nhất nhưng cần cù chịu khó và nghị lực nhất, giúp họ kiến tạo, nhân rộng nhiều sinh kế mới thoát nghèo bền vững, gia tăng thu nhập và chất lượng sống hòa nhịp cùng công cuộc phát triển kinh tế địa phương.

Đói nghèo đã lùi dần về quá khứ

Vượt qua 3 giờ đồng hồ của hơn 56 hải lý, từ bờ biển thành phố Phan Thiết, theo hướng Đông - Đông Nam, chúng tôi đến đảo tiền tiêu Phú Quý. Đúng như tên gọi, vùng đất này không chỉ được thiên nhiên ban tặng nhiều cảnh đẹp, cùng sự trù phú của các sản vật biển, những lợi thế phát triển kinh tế biển riêng có, mà hơn thế, đường thủy phát triển đã mang mầm mống kinh tế hàng hóa gieo lên mảnh đất này. Từ một huyện đảo đã có thời gian dài kinh tế tự cung tự cấp, Phú Quý đang dần thay da đổi thịt. Đói nghèo đã lùi dần về quá khứ.

Đoàn công tác lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của các hộ vay vốn trên địa bàn xã Ngũ Phụng

Đặc biệt, cái khó nhất của người nghèo và các đối tượng chính sách 18 năm qua đã dần được hóa giải bằng các chương trình tín dụng ngày càng đa dạng hóa và hạn mức vay sát với nhu cầu thực tế đã khiến nhiều người dân thoát nghèo bền vững, thậm chí làm giàu. Nhờ vay vốn ưu đãi mà nhiều hộ dân vươn lên thoát nghèo, cải thiện đời sống, nhận thức tốt hơn về cách thức sử dụng vốn vay sao cho có hiệu quả, vươn lên làm giàu chính đáng. Đáng chú ý hơn là kênh tín dụng ưu đãi đối với học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, tạo điều kiện cho nhiều học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn được tiếp tục đi học, phấn đấu trở thành những chủ nhân tương lai của đất nước. Phú Quý trở thành huyện đầu tiên của tỉnh Bình Thuận và huyện đảo thứ hai của cả nước đạt chuẩn nông thôn mới vào đầu năm 2016.

Theo đồng chí Tạ Minh Nhựt - Phó Bí thư huyện ủy, Phó Chủ tịch thường trực huyện Phú Quý, cộng hưởng hiệu quả từ tín dụng chính sách đã đưa thu nhập bình quân đầu người tại huyện năm 2020 đạt 50,542 triệu đồng, tăng 1,5 lần so với cuối năm 2015 - thời điểm Phú Quý hoàn thành các chỉ tiêu huyện nông thôn mới. Rà soát cuối năm 2020, toàn huyện chỉ còn 0,5% hộ nghèo; 2,14% hộ cận nghèo trong tổng số hộ trên địa bàn. Dư nợ tín dụng chính sách xã hội thực hiện đến nay đạt hơn 136 tỷ đồng với 2.619 hộ đang còn dư nợ, trong đó dư nợ cho vay chương trình hộ gia đình sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn là 60 tỷ đồng, chiếm 44,1% tổng dư nợ.

Trước đề xuất của các hộ vay, cấp ủy, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội địa phương về việc quan tâm bổ sung thêm nguồn vốn chương trình giải quyết việc làm và chương trình tín dụng nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn (NS&VSMTNT) để đáp ứng nhu cầu vay vốn của người dân trên địa bàn để mở rộng, đầu tư phát triển SXKD, cải thiện chất lượng cuộc sống, từng bước thoát nghèo bền vững, duy trì, giữ vững và nâng cao danh hiệu huyện nông thôn mới, Tổng Giám đốc NHCSXH Dương Quyết Thắng đề nghị NHCSXH tỉnh Bình Thuận chủ động nắm bắt nhu cầu của hộ vay, xây dựng đề án các chương trình tín dụng chính sách giai đoạn 2021 - 2025, đề xuất Trung ương bố trí nguồn lực đủ để cho vay trong thời gian tới; trước mắt Trung ương sẽ bố trí 20 tỷ đồng cho huyện Phú Qúy để thực hiện hiệu quả 2 chương trình này.

Không chỉ có Phú Quý, nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội đã lan tỏa rộng trên địa bàn tỉnh Bình Thuận, tạo nên những bước chuyển mạnh mẽ trong công cuộc giảm nghèo bền vững. Đặc biệt là sau khi triển khai Chỉ thị số 40, việc cấp ủy, chính quyền các cấp nhận thức rõ hơn về vai trò, vị trí quan trọng của tín dụng chính sách xã hội trong việc thực hiện mục tiêu giảm nghèo, giải quyết việc làm, xây dựng nông thôn mới, bảo đảm an sinh xã hội tại địa phương đã thể hiện rõ bằng một kế hoạch hành động xuyên suốt từ cấp ủy, chính quyền tỉnh đến các cấp cơ sở. Đồng thời phối hợp lồng ghép hoạt động tín dụng chính sách với chương trình, chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn, phát triển giáo dục, dạy nghề và tạo việc làm, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. UBND tỉnh, cấp huyện, cấp xã quan tâm hỗ trợ, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho hoạt động của NHCSXH như: cấp đất xây dựng trụ sở làm việc tại Hội sở tỉnh và Phòng giao dịch cấp huyện, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho mọi hoạt động của NHCSXH, nhất là hoạt động của Tổ giao dịch tại Điểm giao dịch xã...; từ đó, hoạt động của NHCSXH ngày càng thuận lợi, hiệu quả, chất lượng hoạt động được nâng cao.

Đẩy mạnh công tác tạo lập nguồn vốn

Tính đến 31/3/2021, số dư vốn ủy thác từ ngân sách địa phương tại NHCSXH tỉnh Bình Thuận đạt 108,3 tỷ đồng tăng 87,6 tỷ đồng với tỷ lệ tăng gấp 4,2 lần trước khi có Chỉ thị số 40; trong đó, ngân sách tỉnh bổ sung 46 tỷ đồng và 10/10 huyện, thị xã, thành phố chuyển sang 31 tỷ đồng, trích từ thu lãi và nguồn kết dư từ quỹ dự phòng rủi ro tín dụng nhập bổ sung nguồn 10,6 tỷ đồng. Ngay từ những tháng đầu năm 2021, tỉnh Bình Thuận đã chuyển 15 tỷ đồng sang NHCSXH để ủy thác cho vay. “Với một tỉnh ngân sách còn khó khăn, điều này thể hiện sự quan tâm rất lớn của các cấp ủy, chính quyền địa phương trong công tác tạo lập nguồn vốn cho vay người nghèo và các đối tượng chính sách tại địa phương”, Tổng Giám đốc NHCSXH Dương Quyết Thắng ghi nhận.

Cùng với nguồn lực từ Trung ương và mạng lưới hoạt động trải khắp đến tất cả các xã, phường, thị trấn, với 124 Điểm giao dịch tại xã, phường và 2.313 Tổ tiết kiệm và vay vốn, hơn 18 năm (2002 - 2020) chi nhánh đã triển khai cho vay 18 chương trình tín dụng chính sách mới cho hơn 596 nghìn lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được vay vốn theo chỉ định của Chính phủ và một số chương trình cho vay từ nguồn ngân sách địa phương do UBND tỉnh và cấp huyện ủy thác cho vay.

Vốn tín dụng chính sách đã góp phần giúp trên 68 nghìn lượt hộ vượt qua ngưỡng nghèo, tỷ lệ hộ nghèo giảm dần qua từng năm và qua từng thời kỳ, trong đó giai đoạn 2016 - 2020 giảm từ 5,81% xuống còn 1,31%; góp phần hỗ trợ 65/93 xã được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới và huyện Phú Quý được Thủ tướng Chính phủ Quyết định công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới.

Hiện tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách trên địa bàn tỉnh đạt trên 3.000 tỷ đồng với 100,9 nghìn hộ đang còn dư nợ, gấp 26,3 lần so với đầu năm 2003, với tốc độ tăng trưởng bình quân năm đạt 19,1%; trong đó, dư nợ cho vay hộ đồng bào DTTS đạt 388 tỷ đồng/11,1 nghìn hộ, chiếm 44,6% tổng số hộ DTTS. Tỷ lệ nợ quá hạn và nợ khoanh của chi nhánh chỉ chiếm 0,44% tổng dư nợ cho thấy nguồn vốn đã được sử dụng và quay vòng hiệu quả.

Thay mặt Lãnh đạo tỉnh Bình Thuận, đồng chí Dương Văn An - Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận ghi nhận và đánh giá cao kết quả hoạt động của NHCSXH đã đồng hành cùng hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác trong 18 năm qua. “Tín dụng chính sách đã có tác động tích cực và thiết thực đối với đời sống của nhân dân, góp phần tích cực trong việc thực hiện mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, tạo việc làm, bảo đảm an sinh xã hội địa phương”, Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận nhấn mạnh.

Đồng tình và nhất trí cao với mục tiêu, phương hướng nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội mà Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Bình Thuận đề ra, Tổng Giám đốc Dương Quyết Thắng khẳng định với chức năng nhiệm vụ của mình, NHCSXH nói chung và chi nhánh NHCSXH tỉnh Bình Thuận nói riêng sẽ tiếp tục thực hiện tốt các chương trình tín dụng chính sách góp phần phát triển kinh tế - xã hội, an sinh xã hội của tỉnh. Tuy nhiên, Tổng Giám đốc cũng thẳng thắn chỉ ra nguyên nhân của việc thiếu nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm là do nguồn vốn ủy thác từ ngân sách địa phương dù đã được quan tâm, cân đối nhưng còn khá thấp, chỉ đạt 3,6%, thấp hơn so với mức bình quân chung cả nước hiện nay (8,7%).

“Vì vậy để hoạt động tín dụng chính sách trên địa bàn tỉnh Bình Thuận ngày càng đạt hiệu quả cao hơn nữa, trong thời gian tới chúng tôi đề nghị Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh tiếp tục quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện cho hoạt động của chi nhánh Bình Thuận, đặc biệt là sự quan tâm tạo điều kiện tiếp tục chuyển nguồn vốn ủy thác nhiều hơn nữa để cho vay đối tượng chính sách theo chuẩn nghèo địa phương theo chỉ đạo tại Chị thị số 40 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội; đồng thời chỉ đạo các sở, ban ngành địa phương phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật, chuyển giao công nghệ với hoạt động tín dụng chính sách để hộ vay có điều kiện phát triển sản xuất, tăng thu nhập và vươn lên thoát nghèo bền vững. Đây là một trong những giải pháp hiệu quả nhằm giảm nghèo bền vững, ổn định chính trị, kinh tế, xã hội của tỉnh Bình Thuận”, Tổng Giám đốc một lần nữa nhấn mạnh.