Hàng chục ngàn tấn gà thải loại nhập lậu qua biên giới mỗi tháng

Kiểm soát tình trạng nhập lậu gia cầm

Hiệp hội chăn nuôi Gia cầm Việt Nam (VIPA) vừa gửi kiến nghị tới Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ cùng các bộ, ngành liên quan xem xét một số nhóm giải pháp cấp bách và lâu dài để tháo gỡ khó khăn cho ngành chăn nuôi gia cầm.

Thời gian qua, tình trạng vận chuyển, buôn bán trái phép gia cầm, sản phẩm gia cầm qua biên giới vào Việt Nam tiếp tục diễn ra phức tạp tại các địa phương có chung biên giới với các nước, đặc biệt là tại các tỉnh miền Trung và miền Nam.

Gà nhập lậu ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành chăn nuôi gia cầm trong nước

Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ của VIPA, mỗi tháng có hàng chục ngàn tấn gà sống đẻ thải loại được nhập lậu qua biên giới vào nước ta. Đây không những là một trong các nguyên nhân làm gia tăng nguy cơ xâm nhiễm các chủng vi rút cúm gia cầm thể độc lực cao và các loại dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác vào Việt Nam mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành chăn nuôi gia cầm trong nước.

Mặt khác, thời gian qua có rất nhiều phụ phẩm chăn nuôi có giá rất rẻ như chân, đầu, cổ, cánh, da, lòng mề gia cầm, đặc biệt gà đẻ loại thải đông lạnh đã bỏ đầu, bỏ chân và nội tạng (còn được gọi là gà dai, loại gà này phần lớn tại các nước phát triển không sử dụng làm thực phẩm cho người) vẫn được nhập khẩu với khối lượng rất lớn vào thị trường Việt Nam làm thực phẩm cho người.

"Nếu tình trạng này không được kiểm soát thì không những sản xuất gia cầm trong nước ngày càng khó khăn hơn mà còn có thể gây hậu quả cho sức khỏe của người tiêu dùng nước ta", ông Nguyễn Thanh Sơn - Chủ tịch Hiệp hội chăn nuôi Gia cầm Việt Nam lo ngại.

Trước thực trạng đó, ngày 04 tháng 5 năm 2023, Bộ NN & PTNT đã gửi văn bản cho Bộ Công An, Bộ Quốc phòng cùng các địa phương. Theo đó, Bộ NN & PTNT đề nghị hai Bộ trên cùng các địa phương tăng cường các biện pháp nhằm ngăn chặn, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển trái phép gia cầm, sản phẩm gia cầm qua biên giới và các sản phẩm chăn nuôi tạm nhập tái xuất vào Việt Nam.

Tuy nhiên, để tình trạng trên không tái diễn sau mỗi lần kết thúc chiến dịch ra quân của các bộ ngành, địa phương, Hiệp hội chăn nuôi Gia cầm Việt Nam kính đề nghị Bộ NN & PTNT phối hợp với Bộ Công An, Bộ Quốc phòng cùng các địa phương thường xuyên, liên tục tổ chức kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vận chuyển, buôn bán trái phép gia cầm và sản phẩm gia cầm qua biên giới.

Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực chăn nuôi

Việt Nam có nền chăn nuôi phát triển, các quy định kỹ thuật về nhập khẩu sản phẩm chăn nuôi của nước ta chưa rõ ràng và thiếu chặt chẽ. Tuy nhiên, nghịch lý là hàng năm Việt Nam vẫn nhập khẩu một lượng lớn thịt lợn, bò và gà từ một số quốc gia được phép sử dụng hai chất nêu trên cho gia súc, gia cầm.

Trong khi đó, để xuất khẩu được sản phẩm chăn nuôi, các doanh nghiệp Việt Nam phải chịu rất nhiều rào cản kỹ thuật nghiêm ngặt từ các nước nhập khẩu, khiến các mặt hàng sản phẩm chăn nuôi của nước ta đang bị yếu thế và thiệt thòi ngay tại thị trường trong nước.

Theo số liệu của Tổng Cục Hải quan, trong 5 năm gần đây, sản lượng thịt gà nhập khẩu hàng năm tăng liên tục, mà theo ước tính chiếm 20-25% tổng sản lượng thịt gà tiêu thụ ở nước ta.

Do vậy, để tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng cho các doanh nghiệp và người chăn nuôi trong nước, đặc biệt là không tạo ra nguy cơ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người tiêu dùng, Hiệp hội chăn nuôi Gia cầm Việt Nam kiến nghị Chính phủ kịp thời ban hành văn bản cấm nhập khẩu các sản phẩm thịt từ các nước có sử dụng chất kích thích sinh trưởng Ractopamine, Cysteamine.

Đồng thời, kiến nghị Bộ NN & PTNT cùng các bộ, ngành liên quan cần triển khai ngay các biện pháp phi thuế quan để bảo vệ sản xuất và sức khỏe người tiêu dùng nước ta.

Theo đó, sớm xây dựng các hàng rào kỹ thuật một cách hợp lý và phù hợp với thông lệ quốc tế (có thể tham khảo kinh nghiệm của Thái Lan và một số nước trong khu vực) nhằm hạn chế tình trạng nhập siêu gia cầm, sản phẩm gia cầm như thời gian vừa qua.

Theo ông Nguyễn Thanh Sơn, ngành chăn nuôi là lĩnh vực đang chịu nhiều rủi ro về dịch bệnh và thị trường, đặc biệt chịu áp lực rất lớn từ các hiệp định thương mại tự do mà nước ta đã tham gia ký kết. Vì vậy, VIPA kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Chính phủ sớm sửa đổi bổ sung một số chính sách đặc thù cho ngành chăn nuôi tại Nghị định số 57/2018-NĐ-CP về cơ chế, chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn.

Cụ thể, các doanh nghiệp thuê đất của Nhà nước để thực hiện Dự án chăn nuôi đặc biệt ưu đãi đầu tư thì được miễn tiền thuê đất, tính từ ngày Nhà nước có quyết định cho thuê đất.

Doanh nghiệp thuê đất của Nhà nước để thực hiện Dự án chăn nuôi ưu đãi đầu tư thì được miễn tiền thuê đất ít nhất 2/3 thời gian thuê, tính từ ngày Nhà nước có quyết định cho thuê đất.

Doanh nghiệp thuê, thuê lại đất của hộ gia đình, cá nhân để thực hiện Dự án chăn nuôi đặc biệt ưu đãi đầu tư thì được Nhà nước hỗ trợ tối đa 50% tiền thuê đất trong 5 năm đầu tiên kể từ khi dự án hoàn thành đi vào hoạt động.

Doanh nghiệp có dự án đầu tư vào chăn nuôi nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân để hình thành vùng nguyên liệu sản xuất, chế biến thức ăn chăn nuôi được Nhà nước hỗ trợ 80% kinh phí xây dựng kết cấu hạ tầng vùng nguyên liệu.

Đồng thời, Hiệp hội chăn nuôi Gia cầm Việt Nam cũng kiến nghị Bộ Công Thương, Bộ Tài chính tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và có biện pháp xử lý kịp thời một số doanh nghiệp, tập đoàn lớn (nếu có) bán phá giá sản phẩm chăn nuôi, cạnh tranh không lành mạnh.