Hàng Việt vào chợ: Muôn trùng rào cản

Với trên 2.000 hộ bán buôn, tập trung vào các ngành hàng như vải sợi may mặc, hóa mỹ phẩm, đồ dùng gia đình, nông sản thực phẩm… chợ Đồng Xuân giữ vai trò là chợ đầu mối lớn nhất phía Bắc. Lượng hàng hóa ra vào chợ mỗi ngày khoảng 20 tấn, có thể nói tiềm năng phát triển kênh phân phối là rất lớn. Nhưng, trong bối cảnh vừa có nhiều xáo trộn về nguồn hàng, các tiểu thương ở chợ đang rất cần bổ sung nhà cung cấp mới.

Nhà sản xuất và nhà buôn chưa có sự hiểu biết lẫn nhau

Ông Đỗ Xuân Thủy, Tổng giám đốc CTCP Đồng Xuân cho biết, thời gian qua, cùng với chương trình người Việt ưu tiên dùng hàng Việt, bà con tiểu thương chợ Đồng Xuân đã tự tìm kiếm nguồn hàng, nhờ đó tỷ trọng hàng Việt được bày bán tại chợ tăng đáng kể. Hiện, tỷ trọng hàng hóa Trung Quốc đã giảm đi lớn so với trước, như vải sợi quần áo trước đây chiếm 80-90% là hàng Trung Quốc thì hiện giảm còn 35-40%; giày dép hàng nội tăng lên 70%, hàng Trung Quốc còn khoảng 30% mà phần lớn là hàng tồn…

Tuy nhiên, theo phản ánh của bà con tiểu thương tại chợ Đồng Xuân, khó khăn nhất hiện nay để gia tăng tỷ trọng hàng Việt vẫn nằm ở khâu đầu vào. Bà con đang phải tự tìm kiếm nguồn hàng thông qua làng nghề, DN đưa hàng vào chợ. “Việc tiếp cận nguồn hàng Việt còn nhiều hạn chế vì chưa có niềm tin giữa DN và tiểu thương, hoặc gặp gỡ thông qua đầu mối trung gian nên giá bị đội lên, dẫn tới khó tiêu thụ”, ông Thủy cho biết thêm.

Bà Nguyễn Thị Dung, Tổ trưởng ngành giày dép của chợ Đồng Xuân chia sẻ, chúng tôi tự tìm mối hàng chứ chưa bao giờ được tiếp thị. Đã tổ chức 3 cuộc họp mà chưa giải quyết được vấn đề. Khách nước ngoài muốn mua hàng Việt về làm quà nhưng chưa có hàng. “DN ở ta nên học cách làm của đối thủ, họ thuê hẳn quầy ở đây để tiếp thị. Bán vài chục đôi dép, giám đốc đến tận nơi chỉ đạo… Trong khi đó, giày Mỹ Đình bắt mua tới 300 đôi, không có chỗ để thì chúng tôi rất khó lấy hàng”, bà Dung cho biết thêm.

Ông Ngọc, một chủ hộ buôn bán ở chợ Đồng Xuân cho hay, sau vụ tranh chấp ở Biển Đông thương nhân Trung Quốc ít sang tiếp cận. Vì thiếu hụt nguồn hàng nên các làng nghề thủ công đã mang hàng vào chợ Đồng Xuân, nhưng vướng cơ chế. Hàng hóa của các hộ nhỏ lẻ không có xuất xứ, giấy tờ chứng minh…

Đa số bà con buôn bán ở chợ Đồng Xuân mong muốn có sự hợp tác với DN trong nước. Ông Ngọc mong mỏi: “Chúng tôi kêu gọi DN đưa hàng vào chợ, tạo ra nơi đầu mối trung gian để đàm phán cung cấp hàng”.

Tuy nhiên, phía DN lại cho rằng, cần có sự hiểu biết giữa người bán hàng và DN. “Mọi người không biết về nguồn gốc sản phẩm, cứ thấy đẹp, rẻ là mua, nhưng thực tế chúng ta đang mua bệnh vào người. Các hộ bán hàng cứ thấy sản phẩm có giá đắt hơn sản phẩm khác là không nhập về bán nữa”, ông Nguyễn Công Minh, Chủ tịch HĐQT Công ty VAG, một DN chuyên sản xuất hàng may mặc, cho biết.

Hiện Công ty VAG rất muốn đưa hàng vào chợ nhưng chưa tìm được cách nào. “Về tín dụng, phương thức bán hàng và dạy cho bà con cách tiếp cận với khách mua, chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ”, ông Minh nói thêm.

Chia sẻ quan ngại này, ông Nguyễn Lương Đức, Chủ tịch Hội giày da Phù Yên, xã hiện có 500 cơ sở sản xuất khoảng 6 triệu đôi giày/năm, cho biết, giữa DN và các hộ tiểu thương chưa có tiếng nói chung, chưa có sự liên kết. Trong khi đó, chính sự hiểu biết lẫn nhau mới làm nảy sinh cơ hội nâng cao chất lượng và cải thiện tính phù hợp của sản phẩm với người mua.

“Các cửa hàng phải có sự liên kết chặt chẽ với nhau, tạo cạnh tranh lành mạnh thì tốc độ cạnh tranh mẫu mã và giá cả, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng”, ông Đức cho hay.

Ông Phạm Kỳ Lâm, Giám đốc Công ty sản xuất hàng xuất khẩu Lâm Tuệ thông tin thêm, hiện DN vấp phải khó khăn ở chỗ, khi đưa sản phẩm cho một cửa hàng thì không được đưa cho hàng khác trong dãy cùng bán một chủng loại sản phẩm. Cửa hàng nào cũng giữ mối hàng cho riêng mình, trong khi đó nhà sản xuất thì cần càng nhiều mối hàng càng tốt.

Bên cạnh đó, nhiều khi mang hàng đến chợ không vào được vì gặp phải cán bộ quản lý thị trường đứng ở cửa. “Tất nhiên DN có hóa đơn VAT, nhưng xuất hóa đơn sau khi bán hàng thì mới được. Nếu chặn ở cửa đòi hóa đơn VAT thì phải làm luật, mà làm luật thì giá đội lên, thị trường không chấp nhận…”, ông Lâm cho biết thêm.

Bài và ảnh Trường Sơn