Kinh tế đang phục hồi trong thách thức
Kinh tế vĩ mô còn tiềm ẩn nhiều rủi ro
Thông tin tại buổi họp báo Chính phủ ngày 29/10, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn cho biết, các thành viên Chính phủ thống nhất nhận định, KT-XH tháng 10 và 10 tháng tiếp tục đà phục hồi, phát triển nhanh và mạnh với nhiều điểm sáng.
Đại diện lãnh đạo các bộ, ngành làm rõ, trả lời các câu hỏi của phóng viên tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10/2022 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc |
KTVM duy trì ổn định, lạm phát được kiểm soát, chỉ số giá tiêu dùng bình quân 10 tháng tăng 2,89%; các cân đối lớn được bảo đảm. Đáng chú ý, thu NSNN đã sớm “về đích” so với kế hoạch khi 10 tháng ước đạt 103,7% dự toán; kim ngạch xuất nhập khẩu đạt hơn 616 tỷ USD, tăng 14,1%, xuất siêu 9,4 tỷ USD (riêng tháng 10 xuất siêu 2,27 tỷ USD); an ninh lương thực, năng lượng được bảo đảm; Sản xuất công nghiệp tiếp tục đà phục hồi (chỉ số IIP 10 tháng tăng 9%); sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản ổn định; tổng mức bán lẻ hàng hóa, doanh thu dịch vụ 10 tháng đạt gần 4,65 triệu tỷ đồng, tăng 20,2% so với cùng kỳ năm trước; số doanh nghiệp thành lập mới và trở lại hoạt động trong 10 tháng là 178.500 doanh nghiệp, tăng 38,3% so với cùng kỳ; nhiều dự án, vấn đề tồn đọng hoặc các vấn đề nóng, đột xuất phát sinh được tập trung chỉ đạo, xử lý quyết liệt, giải quyết phù hợp, hiệu quả…
Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đạt được, nền kinh tế nước ta còn không ít khó khăn, thách thức phải đối mặt. Trong đó nổi lên: Tốc độ tăng trưởng kinh tế thế giới có xu hướng suy giảm và đối mặt với nguy cơ đình lạm; ổn định KTVM, bảo đảm các cân đối lớn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro; sức ép về lạm phát, tỷ giá; hoạt động của thị trường chứng khoán, TPDN, bất động sản, lao động… chưa thật hiệu quả. Cùng với đó, việc triển khai một số nhiệm vụ của Chương trình phục hồi, các chương trình mục tiêu quốc gia, giải ngân đầu tư công còn chậm; hoạt động sản xuất kinh doanh còn không ít khó khăn; đời sống của một bộ phận người dân còn gặp nhiều khó khăn.
Nguồn cho tăng lương đã sẵn sàng Về công tác chuẩn bị nguồn lực để tăng lương cơ sở từ 1/7/2023, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi thông tin, ngay từ khi triển khai Nghị quyết 27/NQ-TW năm 2018 về cải cách chính sách tiền lương, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài chính và các bộ, ngành địa phương phải bố trí nguồn lực tài chính để sẵn sàng khi cấp có thẩm quyền quyết định chính sách cải cách tiền lương. Giải pháp là tăng thu và tiết kiệm chi ngân sách. Theo số liệu Bộ Tài chính đã tổng hợp, tính đến cuối năm 2021 nguồn từ ngân sách địa phương đạt khoảng trên 290.000 tỷ đồng và ngân sách Trung ương là 43.000 tỷ đồng. Để thực hiện theo phương án điều chỉnh tăng lương cơ sở đã được Chính phủ trình Quốc hội, sẽ cần khoảng 60.000 tỷ đồng. “Với nguồn lực hiện có, chúng ta hoàn toàn chủ động trong quyết sách tăng lương cơ sở khi cấp có thẩm quyền thông qua”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết. |
Tiền tệ thận trọng, linh hoạt; tài khóa mở rộng có trọng tâm
Chỉ đạo các nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu từ nay đến cuối năm, tiếp tục ưu tiên ổn định KTVM. "Ưu tiên ổn định KTVM, kiểm soát lạm phát, góp phần thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, nâng cao uy tín của đất nước", Thủ tướng nhấn mạnh.
Người đứng đầu Chính phủ lưu ý, điều hành CSTT thận trọng, chắc chắn, nhưng linh hoạt và hiệu quả; kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa CSTT với CSTK mở rộng, có trọng tâm, trọng điểm, bảo đảm hiệu quả, kịp thời, chính xác. Tập trung tháo gỡ những cơ chế, chính sách cho doanh nghiệp, người dân tiếp cận nguồn vốn thuận lợi hơn, hướng mạnh tín dụng vào sản xuất kinh doanh (SXKD), vào các động lực cho tăng trưởng gồm tiêu dùng, đầu tư và xuất nhập khẩu. Cùng với đó, bảo đảm an ninh, an toàn về tiền tệ, tín dụng, tài chính, nợ công, năng lượng; tăng cường quản lý, kiểm soát giá, xây dựng kịch bản điều hành giá các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu cho SXKD và đời sống, nhất là các mặt hàng xăng dầu, lương thực, thực phẩm.
Thúc đẩy sản xuất công nghiệp, nông nghiệp; tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy SXKD, bảo đảm nguồn hàng cho xuất khẩu và đáp ứng nhu cầu trong nước tăng trong dịp cuối năm. Theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả để có biện pháp điều hành phù hợp; chủ động các nguồn, bình ổn giá cả thị trường, nhất là các hàng hóa, dịch vụ quan trọng, thiết yếu.
Thủ tướng cũng yêu cầu tập trung đẩy nhanh tiến độ các công trình giao thông trọng điểm, các công trình hạ tầng mang tính động lực cho phát triển. Bảo đảm chất lượng, tiến độ hoàn thành việc phân bổ, giao kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 trong năm 2022. Thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, đẩy mạnh triển khai ba chương trình mục tiêu quốc gia và Chương trình phục hồi.
Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính; cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh. Nâng cao chất lượng xây dựng thể chế, hoàn thiện các dự án luật, phù hợp tình hình thực tiễn, bảo đảm tiến độ. Rà soát các quy định, cơ chế, chính sách; sửa đổi, bổ sung kịp thời những quy định chồng chéo, thiếu hoặc không còn phù hợp với tình hình thực tiễn, bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước, người dân, doanh nghiệp.
Thủ tướng cũng lưu ý tới vấn đề tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong phát ngôn, nâng cao hiệu quả công tác thông tin truyền thông, tạo sự đồng thuận của xã hội, người dân, củng cố niềm tin của thị trường, nhà đầu tư, người dân; cương quyết xử lý nghiêm theo pháp luật đối với tổ chức, cá nhân tung tin giả, sai sự thật nhằm phá hoại nền kinh tế. Thực tế diễn biến thời gian qua cho thấy, tin đồn, tin giả, sai sự thật xuất hiện không ít và đã có những tác động tiêu cực đến tâm lý thị trường, đến tình hình kinh tế và thị trường tài chính, tiền tệ.
Đảm bảo tăng trưởng tín dụng phù hợp với diễn biến nền kinh tế Trong bối cảnh mặt bằng lãi suất buộc phải tăng lên thời gian gần đây, có một số ý kiến quan ngại về khả năng tiếp cận tín dụng của các doanh nghiệp. Về vấn đề này, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10, Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà cho biết: Tăng lãi suất là phù hợp với xu hướng chung, bảo đảm an toàn thanh khoản, bảo đảm khả năng huy động vốn để cho vay nền kinh tế. Tuy nhiên NHNN vẫn quy định trần lãi suất cho vay đối với 5 lĩnh vực ưu tiên. Theo đó, các doanh nghiệp đủ điều kiện có thể tiếp cận nguồn vốn với lãi suất thấp hơn lãi suất thị trường. Bên cạnh đó, trong quá trình điều hành NHNN luôn luôn chỉ đạo các TCTD tập trung vốn cho sản xuất kinh doanh, đặc biệt là các đối tượng ưu tiên. Thực tế các lĩnh vực này từ đầu năm đến nay tăng trưởng tốt, góp phần tích cực cho tăng trưởng kinh tế. Cuối tháng 8 và đầu tháng 9 vừa qua khi điều chỉnh các hạn mức tín dụng các TCTD, NHNN tiếp tục yêu cầu các TCTD tập trung vốn vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, các lĩnh vực ưu tiên, các mặt hàng thiết yếu của nền kinh tế như xăng dầu, lúa gạo… NHNN cũng đang tiếp tục tập trung chỉ đạo bảo đảm tăng trưởng tín dụng phù hợp với diễn biến KTVM và bảo đảm cho khả năng tiếp cận vốn của nền kinh tế cũng như các doanh nghiệp. |