Cắt giảm thủ tục, đơn giản hóa chi phí doanh nghiệp tiếp tục được thúc đẩy

Năm 2023, VCCI tập hợp và gửi gần 100 vướng mắc, bất cập từ quy định và thực thi do doanh nghiệp phản ánh tới các cơ quan hữu quan

Phát biểu khai mạc tại hội thảo công bố Báo cáo dòng chảy pháp luật kinh doanh Việt Nam 2023 do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức tại Hà Nội ngày 25/4, ông Phạm Tấn Công – Chủ tịch VCCI nhấn mạnh: Năm 2023 là một năm thế giới và trong nước có nhiều biến động phức tạp và khó lường đối với cộng đồng kinh doanh.

Trên thế giới, các cuộc xung đột vũ trang đe dọa vận tải biển quốc tế, khiến giá cước vận chuyển Á - Âu tăng cao và biến động kinh tế vĩ mô tại các nền kinh tế lớn đặt ra nhiều vấn đề thách thức. Ở trong nước, các doanh nghiệp tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức, dẫn đến tình trạng suy giảm đơn hàng; thiếu vốn kinh doanh …

“Mặc dù số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường năm 2023 tăng so với năm 2022 (tăng 4,5%) nhưng số lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường lại rất lớn, tăng 20,5% so với cùng kỳ năm 2022 và cao nhất kể từ năm 2017 đến nay” – ông Công dẫn chứng.

Để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, trong năm 2023 Quốc hội và Chính phủ đã có những nỗ lực to lớn trong xây dựng chính sách, tạo lập thể chế cho các hoạt động kinh doanh. Nhiều đạo luật quan trọng, có tính chất nền tảng với nền kinh tế như: Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh Bất động sản, Luật các tổ chức tín dụng sửa đổi… đã được thông qua.

Ông Phạm Tấn Công nhấn mạnh đến 4 “dòng chảy” đáng lưu ý trong năm qua. Thứ nhất, các hoạt động cải cách, cắt giảm, đơn giản hóa chi phí cho doanh nghiệp tiếp tục được thúc đẩy mạnh mẽ. Cụ thể, theo lãnh đạo VCCI, cộng đồng doanh nghiệp nhận thấy sự nỗ lực, tích cực của các cơ quan nhà nước trong việc rà soát, đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa các quy định mâu thuẫn, chồng chéo, gây vướng trong quá trình triển khai.

Thứ hai, đã có nhiều nỗ lực để tháo gỡ các vướng mắc, bất cập, gây khó cho doanh nghiệp. Trong năm 2023, VCCI nhận được khá nhiều phản ánh vướng mắc liên quan đến các quy định gây tác động đến hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp như: Quy chuẩn xây dựng về phòng cháy, chữa cháy; kiểm tra hàng vận chuyển quá cảnh; trần chi phí lãi vay trong giao dịch liên kết với ngân hàng; hợp quy thuốc thú y… Cơ quan nhà nước đã tìm hiểu, lắng nghe, tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho doanh nghiệp.

Thứ ba, vẫn còn có một số chính sách chưa phù hợp, cần phải tiếp tục thay đổi mạnh mẽ về tư duy quản lý. Liên quan đến vấn đề này, VCCI cho rằng, với sự vận động không ngừng của các hoạt động kinh tế, một số chính sách đã không còn phù hợp và cần phải có những thay đổi đột phá, chuyển đổi theo hướng thị trường mạnh mẽ hơn.

Thứ tư, các chính sách chuyển đổi xanh đang được thúc đẩy mạnh mẽ nhưng vẫn có nhiều băn khoăn từ phía doanh nghiệp. Cụ thể, trước yêu cầu chuyển đổi xanh, thời gian gần dây, nhà nước đã ban hành nhiều chính sách và quy định pháp luật dành cho lĩnh vực này.

Trong năm 2023, VCCI tập hợp và gửi gần 100 vướng mắc, bất cập từ quy định và thực thi do doanh nghiệp phản ánh tới các cơ quan hữu quan và phần lớn những kiến nghị này đã được phản hồi, trong đó có nhiều ghi nhận và sẽ có kế hoạch sửa trong thời gian tới.

Các điều kiện kinh doanh quy định chung chung, thiếu rõ ràng hoặc can thiệp sâu vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cũng đã giảm đáng kể

Bàn về cải cách các quy định về điều kiện đầu tư, kinh doanh cho doanh nghiệp, TS. Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Môi trường kinh doanh và Năng lực cạnh tranh (CIEM) khẳng định, thời gian vừa qua, những điều kiện kinh doanh không cần thiết, không hợp lý, không có ý nghĩa và hiệu quả về quản lý nhà nước đã gây cản trở hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp; tăng chi phí và rủi ro, làm giảm niềm tin của nhà đầu tư, doanh nghiệp; giảm tính hấp dẫn của môi trường kinh doanh; tạo dư địa tham nhũng…đã tác động trực tiếp tới tăng trưởng và phát triển của nền kinh tế.

Chính vì vậy, thu hẹp ngành nghề kinh doanh có điều kiện; bãi bỏ, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh nhằm cắt giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp và thúc đẩy quyền tự do kinh doanh luôn được Chính phủ quan tâm, chú trọng.

Theo bà Thảo, trong lần rà soát của CIEM năm 2023, có thể ghi nhận một số kết quả, trong đó đáng chú ý là việc tìm hiểu điều kiện kinh doanh thuận lợi hơn, dễ theo dõi hơn bởi điều kiện kinh doanh của nhiều ngành nghề được tập hợp trong văn bản hợp nhất hoặc Nghị định quy định về điều kiện kinh doanh thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ, ngành hoặc thể hiện qua các điều cụ thể có tên “điều kiện kinh doanh” trong các văn bản pháp quy. Trong đó, điều kiện kinh doanh thuộc một số lĩnh vực được thiết kế có hệ thống, rõ ràng, dễ theo dõi.

“Các điều kiện kinh doanh quy định chung chung, thiếu rõ ràng hoặc can thiệp sâu vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cũng đã giảm đáng kể. Nhờ vậy, so với giai đoạn trước 2018, doanh nghiệp thuận lợi hơn trong việc tuân thủ các điều kiện kinh doanh, và chi phí tuân thủ theo đó cũng được cắt giảm.’- bà Thảo cho hay.