Kỳ vọng tăng chất lượng và rút ngắn thời gian thanh toán

Ông Dương Dũng Triều - Chủ tịch Công ty TNHH Hệ thống thông tin FPT (FPT IS) cho biết, trước khi vận hành chính thức, HoSE và FPT đã tầm soát rất kỹ các rủi ro (nếu có) và giả lập các tình huống có thể xảy ra và đều có giải pháp khắc phục triệt để. Tình trạng nghẽn lệnh sẽ được giải quyết hoàn toàn sau khi hệ thống mới đi vào vận hành chính thức từ 5/7.

Cũng theo ông Triều, 3 tháng qua, FPT và HoSE đã tiến hành sửa lại phần mềm giao dịch chứng khoán của Sở GDCK Hà Nội (HNX) cho phù hợp với đặc tính giao dịch của HoSE, viết lại hệ thống giao tiếp với các CTCK và tích hợp thêm phần mềm từ các đơn vị khác như UBCKNN, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD)… để giải quyết tình trạng nghẽn lệnh tại HoSE.

Hệ thống giao dịch mới có công suất xử lý 3 - 5 triệu lệnh một ngày, đồng thời cũng bỏ cơ chế phân bổ số lượng lệnh hàng ngày cho các CTCK và cũng được cải thiện khả năng xử lý số lượng lệnh gửi vào trong một giây. “Bên cạnh việc hỗ trợ hệ thống đi vào vận hành, chúng tôi còn hoàn toàn làm chủ hệ thống này thông qua việc đã lên các kịch bản xử lý tình huống để nhanh chóng khắc phục sự cố (nếu có) và dễ dàng nâng cấp, hiệu chỉnh để đáp ứng theo sự phát triển của nhu cầu thị trường”, ông Triều cho hay.

Trước việc không ít nhà đầu tư lo ngại việc xây dựng và vận hành hệ thống giao dịch mới trong vòng 100 ngày, trong khi các nước khác phải tính bằng năm, sẽ ảnh hưởng đến tính chính xác và bền vững của hệ thống, ông Dương Dũng Triều cho biết, dù chịu áp lực về thời gian nhưng tính chính xác là ưu tiên hàng đầu khi thực hiện dự án này.

“Chúng tôi lên kế hoạch những thứ cần làm chi tiết đến từng ngày, chạy đua với thời gian nhưng không đốt cháy giai đoạn. Kế hoạch 100 ngày vừa qua được chia làm 5 giai đoạn gồm khảo sát, phát triển hệ thống, HoSE kiểm tra tính đúng đắn, kiểm thử diện hẹp tại 24 CTCK hàng đầu và mở ra kiểm thử diện rộng tại 73 thành viên toàn thị trường. Quá trình kiểm thử diễn ra liên tục và lặp đi lặp lại trong ba tuần cuối tháng 6, tức chiếm khoảng 1/4 thời gian dự án, cho thấy sự cẩn trọng của các bên liên quan”, ông Dũng khẳng định.

Ông Triều cũng thông tin thêm, thực tế cho thấy không có vấn đề nghiêm trọng phát sinh. Tất cả CTCK đều kết nối và vận hành thử nghiệm thông suốt. Hiệu năng hệ thống cũng cải thiện, các lỗ hổng bảo mật được xử lý triệt để nên nhà đầu tư có thể an tâm...

Những điểm nghẽn hệ thống đã được xử lý thành công, song, vấn đề hiện nay cần giải pháp nào để thị trường phát triển tốt hơn trong tương lai, ông Vũ Hữu Điền - Giám đốc đầu tư Dragon Capital cho rằng, các nhà đầu tư nước ngoài rất mong mỏi TTCK Việt Nam sẽ phát triển lên một tầm cao mới và tham gia vào các chuẩn quốc tế, nâng hạng lên thị trường mới nổi (emerging market). Việc hợp nhất hai sở cần được tiến hành nhanh chóng sau khi hệ thống giao dịch của FPT được đưa vào hoạt động với quy mô lệnh lên tới 3-5 triệu lệnh/ngày (gấp 3-5 lần hiện tại).

“Chúng tôi cũng có thể kỳ vọng áp dụng sản phẩm T+0 giao dịch trong ngày sẽ được áp dụng (day-trading), khi đó thanh khoản thị trường có thể tăng 50% so với hiện nay. Bên cạnh đó thị trường cũng kỳ vọng sẽ có sản phẩm bán khống hay cho vay cổ phiếu”, ông Điền kỳ vọng và nhấn mạnh: Chúng ta không nên quên mục tiêu nâng hạng để vào MSCI thời gian tới. Bởi theo ông, đến nay phần lớn các yêu cầu đã được giải quyết xong, các vấn đề lớn như room ngoại có thể giải quyết bằng mở room hay chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết (NVDR). “Vấn đề còn lại là cần giải quyết hệ thống thanh toán bù trừ độc lập để đáp ứng tiêu chí vào MSCI. Tôi mong các CTCK cần nâng cao năng lực xây dựng các platform online để đáp ứng nhu cầu giao dịch của các nhà đầu tư cũng như các sản phẩm mới để tăng mức độ hấp dẫn cho thị trường”, ông Điền chia sẻ.

Một số ý kiến khác thì kiến nghị UBCKNN và các Sở GDCK sẽ kiểm soát chặt chẽ hơn tình trạng thao túng thị trường và đặc biệt với các hoạt động chứng khoán phái sinh hay hoạt động abitrage.

“Xu hướng đầu tư hiện nay là ESG (Environmental, Social and corporate Governance) chỉ nhóm các yếu tố môi trường, xã hội và quản trị công ty. Họ cho biết, các nhà đầu tư tổ chức và các nhà đầu tư cá nhân nước ngoài, đặc biệt ở châu Âu đang rất quan tâm đến ESG. Ở thị trường Việt Nam, phần quản trị công ty đã có nghị định hướng dẫn nhưng các thông tin về môi trường và xã hội chúng ta chưa có quy định chuẩn mực. UBCKNN nên yêu cầu ban hành báo cáo ESG để các công ty niêm yết, đặc biệt các công ty lớn tích hợp vào báo cáo thường niên để các nhà đầu tư nước ngoài có thêm thông tin để đầu tư vào thị trường Việt Nam”, một chuyên gia đề nghị.

Đồng tình với các giải pháp này, ông Đỗ Ngọc Quỳnh, CTCK VNDirect cho rằng, tiếp theo nâng cấp hệ thống, các giải pháp thời gian tới cần tập trung là gia tăng số lượng, chất lượng hàng hóa của thị trường và nâng cao chất lượng các đơn vị tài chính trung gian và các CTCK để nâng chất lượng dịch vụ, đáp ứng tốt hơn yều cầu của thị trường và nhà đầu tư...