“Mái ấm cho đồng bào”: Đồng lòng thắp sáng niềm tin từ những ngôi nhà

Các vị khách mời tham dự Tọa đàm - Ảnh: VGP/Dương Tuấn

Tinh thần ấy được khẳng định tại Tọa đàm “Mái ấm cho đồng bào: Những nỗ lực phi thường” do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức chiều 3/6/2025. Những câu chuyện, con số, giọt nước mắt và cả nụ cười đã làm sáng rõ một điều: đây không chỉ là chủ trương đúng đắn mà là một phong trào mang tính nhân văn sâu sắc, gắn kết sức mạnh toàn dân trong thời bình.

“Không thể để người dân không có chỗ ở”

Tại Tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nông Thị Hà nhắc lại nhiều lần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính rằng năm 2025 – năm kỷ niệm các mốc son lớn của dân tộc – không thể để người dân không có chỗ ở hoặc vẫn phải sống trong nhà tạm, nhà dột nát.

Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nông Thị Hà: Quyết sách xóa toàn bộ nhà tạm, nhà dột nát trên toàn quốc là một quyết sách đúng đắn và hiệu quả trong thời gian vừa qua - Ảnh: VGP/Dương Tuấn

Với phương châm “không để ai bị bỏ lại phía sau”, phong trào thi đua xóa nhà tạm đã được phát động trên toàn quốc với tinh thần “thần tốc, thần tốc hơn nữa”. Đến nay, cả nước đã có 20 tỉnh thành cơ bản xóa xong nhà tạm, với hơn 130.000 căn hoàn thành và khoảng 60.000 căn đang thi công. Theo bà Hà, đây là kết quả từ sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng của toàn dân – một phong trào thực chất, không phô trương, lan tỏa từ trái tim đến hành động.

Thứ trưởng Hà nhấn mạnh, mỗi căn nhà là một minh chứng cho tinh thần đoàn kết, là biểu tượng của lòng yêu nước, tình đồng bào, là nơi an cư để người dân vững tâm lao động, sản xuất và phát triển.

Ngành Ngân hàng: Đồng hành thiết thực từ trái tim đến hành động

Trong số các lực lượng vào cuộc, ngành Ngân hàng là một trong những lực lượng tiên phong, không chỉ hỗ trợ tài chính mà còn góp phần lan tỏa tinh thần sẻ chia một cách mạnh mẽ.

Ngay sau lời hiệu triệu của Chính phủ, ngành Ngân hàng đã cam kết hỗ trợ 1.300 tỷ đồng cho chương trình. Theo Thứ trưởng Hà, đến nay khoảng 1.200 tỷ đồng đã được chuyển trực tiếp đến các địa phương. Đồng thời, ngành cũng phát động phong trào “mỗi cán bộ, nhân viên một ngày lương”, đặt mục tiêu xóa 1.000 căn nhà tạm, thể hiện sự tham gia thực chất từ gần 200.000 người lao động trong hệ thống.

Ngành ngân hàng không chỉ giải quyết phần nào “nút thắt” kinh phí của chương trình mà còn cho thấy sự trưởng thành về trách nhiệm xã hội của hệ thống tài chính quốc gia, góp phần giúp hàng nghìn hộ dân ổn định cuộc sống.

Nghệ An – Hành trình 88% trong “chiến dịch 90 ngày”

Là một trong những địa phương có số lượng nhà tạm nhiều nhất cả nước, tỉnh Nghệ An đã nỗ lực vượt bậc với tinh thần “gieo hạt yêu thương, ươm mầm hy vọng, gặt hái niềm tin, kiến tạo tương lai” – như lời Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An Võ Thị Minh Sinh.

Bà cho biết, từ năm 2022 đến nay, Nghệ An đã hoàn thành hơn 18.000 căn nhà, đạt 88% kế hoạch. Nhiều mô hình sáng tạo được triển khai như mỗi cán bộ một ngày lương, mỗi cơ quan nhận hỗ trợ một nhóm hộ, và chiến dịch 90 ngày nhằm về đích trước 31/7/2025.

Bà Võ Thị Minh Sinh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội, Phó trưởng Ban Chỉ đạo về xóa nhà tạm, dột nát tỉnh Nghệ An, chia sẻ về những kinh nghiệm, cách làm của địa phương - Ảnh: VGP/Dương Tuấn

Không chỉ vậy, Nghệ An còn tích hợp kết quả thực hiện vào tiêu chí thi đua và thậm chí là căn cứ đánh giá, sắp xếp cán bộ trong bộ máy chính quyền mới. Đặc biệt, việc khởi công đồng loạt, bảo lãnh vật liệu trong khi kinh phí chưa về kịp đã thể hiện sự quyết tâm rất lớn của hệ thống chính trị địa phương.

Công an nhân dân – Hành động thần tốc, bền bỉ vì dân

Theo Thiếu tướng Nguyễn Hồng Nguyên, Phó Chánh Văn phòng Bộ Công an, lực lượng công an nhân dân không chỉ xây dựng hơn 29.000 căn nhà mà còn tiếp cận vấn đề xóa nhà tạm từ góc nhìn an ninh – xã hội.

Từ năm 2017, khi triển khai các chuyên án ma túy tại vùng biên giới Tây Bắc, lực lượng công an đã chủ động khảo sát thực trạng nhà ở, nhận thấy việc thiếu chỗ ở ổn định là nguyên nhân góp phần dẫn đến di cư tự do, tội phạm ma túy và mất an ninh trật tự.

Ông kể, có những ngôi nhà phải dựng trong vòng 5 ngày, vật liệu phải vận chuyển qua rừng, qua suối bằng sức người. Có địa điểm nằm trong rừng quốc gia, rất khó khăn để có giấy tờ đất hợp pháp, nhưng lực lượng vẫn quyết tâm hoàn thiện để người dân có nơi ở an toàn, hợp pháp.

Thiếu tướng Nguyễn Hồng Nguyên, Phó Chánh văn phòng Bộ Công an, tại Tọa đàm - Ảnh: VGP/Dương Tuấn

Những căn nhà ba cứng – mái cứng, tường cứng, nền cứng – không chỉ giúp bà con an cư mà còn là nền tảng để phát triển kinh tế, học hành và hòa nhập xã hội. Từ đó, an ninh được giữ vững, tệ nạn bị đẩy lùi, theo Thiếu tướng Nguyễn Hồng Nguyên.

Viettel và triết lý kinh doanh gắn liền trách nhiệm cộng đồng

Đại tá Đào Xuân Vũ – Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Viettel – khẳng định chương trình xóa nhà tạm là một phần trong triết lý xuyên suốt “kinh doanh gắn liền với trách nhiệm xã hội” mà Tập đoàn theo đuổi từ nhiều năm.

Viettel đã đóng góp 430 tỷ đồng và triển khai tại 17 tỉnh, đồng thời đẩy mạnh kết nối viễn thông đến vùng sâu, vùng xa nhằm hỗ trợ người dân phát triển kinh tế, tiếp cận thông tin, dịch vụ y tế và giáo dục. Theo ông Vũ, sau khi có nhà, việc đảm bảo sinh kế và hạ tầng tiếp cận mới giúp người dân thực sự thoát nghèo.

Từ mái ấm đến sinh kế – Con đường cần thêm những đồng hành

Các đại biểu tại Tọa đàm đều nhấn mạnh rằng, trao nhà chỉ là bước đầu. Thứ trưởng Hà cảnh báo nguy cơ tái nghèo nếu không có các chính sách sinh kế bền vững. Bà đề xuất cần đồng bộ giải pháp đầu tư hạ tầng, đào tạo nghề, tạo việc làm và hỗ trợ sinh kế tại chỗ hoặc xuất khẩu lao động.

Bà Võ Thị Minh Sinh cũng cho biết Nghệ An đã triển khai Quỹ tu bổ nhà ở để giúp bà con duy trì và sửa chữa sau khi nhận bàn giao. Bà cho rằng, việc hoàn thành một ngôi nhà cho người dân mới chỉ là bước khởi đầu là điểm xuất phát cho một quá trình hỗ trợ lâu dài hơn. “Thực tế, có những ngôi nhà khi chúng tôi đến trao thì bên trong gần như không có gì. Khi chúng tôi tặng ảnh Bác Hồ và cờ Tổ quốc, đó là những vật đầu tiên được treo trong nhà. Căn nhà vẫn còn rất trống trải. Đây là điều mà chúng ta cần nhìn nhận rõ”, bà Sinh nói.

Đại tá Đào Xuân Vũ đồng tình và nhấn mạnh: cần nhìn sâu vào căn nguyên của nghèo đói, tạo việc làm bền vững để người dân không còn phụ thuộc, có khả năng chủ động vươn lên.

Đại tá Đào Xuân Vũ, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp- Viễn thông Quân đội (Viettel), thông tin về những kết quả mà Viettel đã đóng góp suốt thời gian để góp phần bàn giao nhà cho bà con - Ảnh: VGP/Dương Tuấn

Về đích đúng hẹn, từ tổ ấm đến niềm tin

Theo báo cáo tại Phiên họp thứ tư của Ban Chỉ đạo Trung ương, cả nước đã xử lý được khoảng 209.000 căn nhà – chiếm hơn 77% so với tổng nhu cầu. Với tiến độ hiện tại, Thứ trưởng Hà và các đại biểu đều tin tưởng rằng mục tiêu hoàn thành vào ngày 31/10/2025 là hoàn toàn khả thi.

Bà cho biết hai “nút thắt” lớn nhất – kinh phí và đất ở – đã cơ bản được tháo gỡ. Chính phủ đã trích từ phần tiết kiệm ngân sách Trung ương và yêu cầu địa phương tiết giảm chi để hỗ trợ; đồng thời cho phép giải quyết linh hoạt trường hợp không có tranh chấp đất đai. Đây là cơ sở quan trọng để tin tưởng chương trình sẽ không chỉ đúng hạn, mà còn vượt chỉ tiêu đề ra.

Từ Nghệ An đến Sơn La, từ Bình Phước đến Hà Tĩnh, những ngôi nhà ba cứng đang mọc lên như mầm sống giữa đại ngàn. Mỗi căn nhà không chỉ là một tổ ấm vật lý mà còn là nơi bắt đầu lại của niềm tin, là cơ hội để vươn lên, và là biểu tượng sống động cho chính sách an sinh của một Nhà nước “vì nhân dân phục vụ”.