Minh bạch thị trường sữa: Vẫn còn băn khoăn từ quy định mới
Giá bán lẻ sữa trẻ em không được vượt quá mức giá bán lẻ khuyến nghị đã đăng ký | |
Từ 20/4: 50 sản phẩm sữa trẻ em dưới 6 tuổi giảm giá từ 0,4%-4% |
Ông Nguyễn Lộc An, Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Thị trường trong nước cho biết, theo phân công tại Nghị định số 149/2016/NĐ-CP ngày 11/11/2016 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 177/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giá, Bộ Công Thương được giao nhiệm vụ quản lý giá sữa và thực phẩm chức năng dành cho trẻ em dưới 6 tuổi. Bộ Công Thương đã tiếp nhận và khẩn trương triển khai các nhiệm vụ liên quan theo quy định về quản lý giá.
Sữa và thực phẩm chức năng cho trẻ em dưới 6 tuổi cần được quản lý chặt chẽ |
“Để hướng dẫn cụ thể việc triển khai quy định về quản lý giá sữa và thực phẩm chức năng dành cho trẻ em dưới 6 tuổi trong toàn ngành Công thương, Bộ Công Thương đã xây dựng Thông tư về đăng ký giá, kê khai giá sữa và thực phẩm chức năng dành cho trẻ em dưới 6 tuổi. Trong quá trình xây dựng Thông tư, chúng tôi đã rà soát các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành có liên quan; làm việc với các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sữa và thực phẩm chức năng dành cho trẻ em dưới 6 tuổi; đánh giá việc triển khai công tác này trong thời gian qua. Dựa trên quan điểm quản lý mặt hàng nhưng vẫn tôn trọng quyền của doanh nghiệp, tôn trọng các quy luật của thị trường, tạo môi trường kinh doanh cạnh tranh cho doanh nghiệp; tập trung vào mục tiêu chính trong định hướng quản lý là bảo đảm hài hòa quyền lợi của người tiêu dùng cũng như của doanh nghiệp từ đó để đưa ra định hướng quản lý giá đối với sản phẩm sữa và thực phẩm chức năng dành cho trẻ em dưới 6 tuổi. Định hướng này đã được cụ thể hóa trong các quy định của Thông tư số 08/2017/TT-BCT ngày 26 tháng 6 năm 2017”, ông An nói.
So với các quy định trước đây, Thông tư 08/2017/TT-BCT của Bộ Công Thương có nhiều đổi mới. Cụ thể, Thông tư tôn trọng quyền tự định giá của doanh nghiệp đối với hàng hóa của mình và chịu trách nhiệm đối với mức giá kê khai theo đúng chế độ hạch toán kế toán hiện hành. Các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền sẽ giám sát và kiểm tra việc kê khai, đăng ký và thực hiện giá bán này. Đồng thời tập trung vào việc quản lý giá bán lẻ hàng hóa do đây mới là mức giá mà người tiêu dùng được tiếp cận và cũng chính là mục tiêu quản lý của nhà nước đối với giá các mặt hàng nhạy cảm này.
Bên cạnh đó, để phù hợp với thực tế nhưng vẫn bảo đảm sự quản lý của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, Bộ đã quy định cho phép doanh nghiệp kê khai các mức giá phù hợp với địa bàn phân phối theo khu vực địa lý nhất định hoặc theo đặc thù hoạt động phân phối đặc biệt như đối với các loại hình phân phối có chi phí bán hàng cao thì thương nhân bán lẻ có thể kê khai giá bán lẻ của mình với cơ quan chức năng theo phân cấp nhưng phải giải trình đầy đủ, cụ thể chi phí phát sinh này.
Bên cạnh việc quản lý giá bán của hàng hóa, Bộ Công Thương cũng yêu cầu doanh nghiệp khai báo về hệ thống phân phối sản phẩm để giúp các cơ quan nhà nước có thẩm quyền giám sát việc thực hiện giá bán trên thị trường, đồng thời gắn trách nhiệm của nhà sản xuất, nhập khẩu đối với chất lượng và giá hàng hóa của mình đến người tiêu dùng cuối cùng.
Ngoài ra, trong phạm vi điều chỉnh giá bán với biên độ nhỏ (dưới 05%), Bộ vẫn để doanh nghiệp được giữ quyền chủ động về việc thay đổi giá nhưng vẫn có sự giám sát thông qua việc doanh nghiệp gửi thông báo điều chỉnh giá cho cơ quan nhà nước theo phân cấp để các cơ quan này nắm được thông tin đầy đủ, liên tục đối với giá hàng hóa.
Tiểu ban Thực phẩm Dinh dưỡng thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) ông Matthew Garland đánh giá cao việc Bộ Công Thương đã xây dựng và ban hành Thông tư 08 quy định về đăng ký giá, kê khai giá sữa và thực phẩm chức năng dành cho trẻ em dưới 6 tuổi theo định hướng nhà nước quản lý dựa trên các nguyên tắc của nền kinh tế thị trường.
Trong quá trình xây dựng Thông tư này từ đầu năm 2017 đến nay, Bộ Công Thương đã tích cực tìm hiểu thông tin thị trường và thu thập ý kiến rộng rãi của các bên liên quan nhằm đảm bảo xây dựng một cơ chế quản lý giá phù hợp với thực tiễn và nền kinh tế thị trường.
Tiểu ban Thực phẩm Dinh dưỡng của EuroCham hoan nghênh Thông tư 08 đề ra một hướng quản lý mới, theo đó, tập trung vào quản lý hệ thống phân phối và giá bán lẻ cuối cùng đến tay người tiêu dùng bởi đây là cách tiếp cận mới kỳ vọng nó sẽ giúp đạt được mục tiêu quản lý của nhà nước, đó là, đảm bảo được sự minh bạch của thị trường và lợi ích của người tiêu dùng, đồng thời tôn trọng quyền tự định giá của doanh nghiệp và các nguyên tắc cơ bản khác của nền kinh tế thị trường.
Đây là một bước đi đúng đắn và cần thiết trong bối cảnh Việt Nam đang tích cực vận động để Liên minh châu Âu công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường đầy đủ.
“Trong thời gian triển khai Thông tư 08 sắp tới, Tiểu ban Thực phẩm Dinh dưỡng của EuroCham cam kết sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương và các cơ quan quản lý để thực hiện Thông tư này. Một thị trường cạnh tranh lành mạnh và môi trường pháp lý minh bạch, ổn định sẽ là những yếu tố then chốt để các doanh nghiệp trong Tiểu ban Thực phẩm Dinh dưỡng của EuroCham tiếp tục mang đến cho trẻ em và người dân Việt Nam những sản phẩm dinh dưỡng đa dạng và chất lượng cao, góp phần đạt được các mục tiêu của Chiến lược quốc gia về dinh dưỡng giai đoạn 2011-2020 và tầm nhìn đến năm 2030”, ông Matthew Garland nói.
Tuy nhiên, đại diện Sở Công Thương tỉnh Hải Dương thì cho biết, khi Thông tư 08 ban hành chính thức, ông rất lo lắng vì đây là việc tương đối khó. Lý do là việc thực hiện chức năng quản lý và công cụ quản lý không được như mong muốn, rất khó phân biệt sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi và thực phẩm chức năng cho trẻ em dưới 6 tuổi. Hay với quy định Sở Công Thương công bố danh sách DN sản xuất thì cơ bản làm được, nhưng nếu là DN nhập khẩu thì khó, bởi rất có thể họ không đóng ở địa phương. Do đó, đề nghị Tổng cục Hải quan cung cấp danh sách để các Sở Công Thương nắm được.
“Ở Hải Dương có đến 1 vạn cửa hàng, có nhiều trường hợp không kê khai mà vẫn bán mặt hàng này. Còn khi có kê khai thì có 2 vấn đề: một là văn thư của Sở Công Thương không nắm được đã copy dấu gửi lại; hai là nếu xem xét để gửi lại thì Sở Công Thương thiếu người không làm hết. Vậy UBND cấp tỉnh thẩm tra giám sát việc kê khai giá đăng ký giá có cần phân công lại không, hay chỉ phân công khi các Sở Công Thương đề nghị phân cấp cho UBND cấp huyện”, đại diện Sở Công Thương băn khoăn.