Nêu cao trách nhiệm người đứng đầu trong thúc đẩy thể chế, cải thiện kinh doanh

Đặt câu hỏi chất vấn Phó Thủ tướng, đại biểu Mai Thị Phương Hoa (Nam Định) cho biết, thời gian qua, Chính phủ đã rất nỗ lực, kiểm soát chặt chẽ lạm phát. Tuy nhiên, áp lực điều hành lạm phát vẫn còn rất lớn, nhất là sắp tới chúng ta sẽ triển khai cải cách tiền lương từ 1/7/2024. Đại biểu đề nghị Phó Thủ tướng cho biết định hướng công tác điều hành giá trong thời gian tới để bảo đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát.

Quan tâm đến vấn đề cải cách thể chế, đại biểu Trần Quang Minh (Quảng Bình) cho biết, ngay từ những ngày đầu của nhiệm kỳ, Thủ tướng Chính phủ đã xác định cải cách thể chế là một trong những nhiệm vụ trọng tâm và đã đạt được những kết quả quan trọng để tháo gỡ rào cản, tạo môi trường, động lực để phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên dư luận cho rằng chưa nhìn thấy cải cách quan trọng nhất là gì và thủ tục hành chính vẫn là cỗ xe ì ạch làm cản trở sự phát triển. Đại biểu đề nghị Phó Thủ tướng cho biết những điểm nhấn quan trọng nhất mà Chính phủ đã làm được trong thời gian vừa qua cũng như những thứ tự ưu tiên về cải cách thể chế quan trọng nhất cần tập trung trong thời gian tới.

Đại biểu Phan Đức Hiếu (Thái Bình) thì cho biết, suốt thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ, lãnh đạo Chính phủ, các bộ, ngành đều rất quyết liệt, có nhiều giải pháp để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong phục hồi sản xuất kinh doanh, ổn định đời sống kinh tế - xã hội. Theo báo cáo, riêng điều hành kinh tế - xã hội năm 2023, Chính phủ ban hành 45 nghị quyết, riêng Thủ tướng Chính phủ có 35 chỉ thị, đây là những quyết tâm, nỗ lực rất lớn mà rất đáng ghi nhận. Việc tổ chức triển khai thực thi các giải pháp kịp thời, đầy đủ, hiệu quả là yêu cầu cấp bách và rất quan trọng… đại biểu đề nghị Phó Thủ tướng cho biết việc tổ chức triển khai thực thi các giải pháp đã đề ra có thách thức gì không. Trong thời gian sắp tới làm thế nào để chúng ta khắc phục những thách thức này để đảm bảo thực thi kịp thời, đầy đủ, hiệu quả các giải pháp đã đề ra…

Trả lời câu hỏi của đại biểu Phương Hoa, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho rằng câu hỏi và đặt ra bối cảnh tình hình của đại biểu nêu là hết sức chính xác. Bởi vì trong bối cảnh hiện nay lạm phát liên quan rất nhiều đến vấn đề các mặt hàng thiết yếu. Như đã báo cáo, Việt Nam là một nền kinh tế mở nên chúng ta nhập khẩu khá nhiều các vật tư, nguyên liệu và điều này sẽ phụ thuộc vào thị trường thế giới. Trong khi chúng ta đang thực hiện nhiều gói kích cầu và thực hiện tăng lương, điều này có thể là một nguyên nhân dẫn đến biến động và ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô, đặc biệt là vấn đề kiểm soát được chỉ số lạm phát như Quốc hội cho phép. Trong thời gian vừa qua, Chính phủ, các bộ, ngành triển khai rất quyết liệt các giải pháp đồng bộ, thông suốt trong đảm bảo về sản xuất, cung ứng, lưu thông và phân phối để bảo đảm các mặt hàng, đặc biệt là các mặt hàng Chính phủ quản lý và kiểm soát về giá được điều chỉnh bởi một lộ trình phù hợp với thời gian phù hợp.

Vấn đề thứ hai liên quan đến tài khóa, quan hệ hết sức chặt chẽ với chính sách tiền tệ. Vấn đề xử lý biến động giá vàng vừa qua với những giải pháp của Chính phủ cũng nhằm mục đích kiểm soát ổn định về giá trị của đồng tiền. Như vậy, vấn đề các chính sách tiền tệ để đảm bảo các tỷ giá, đảm bảo giá trị của đồng tiền là những chính sách rất quan trọng, đi đôi với các chính sách tài khóa. Cùng với đó, Chính phủ đã thúc đẩy, đưa ra các chính sách để hỗ trợ cho kích cầu tiêu dùng, như các vấn đề du lịch, mua sắm, đồng thời đã có nhiều chính sách để tăng đầu tư khu vực công, các cơ sở hạ tầng thiết yếu để đảm bảo cho sản xuất và cho kinh tế phát triển. Đây là một việc Chính phủ đã làm.

Với vấn đề điều chỉnh nhịp nhàng giữa tăng trưởng kinh tế với phòng, chống lạm phát, điều chỉnh kết hợp một cách hoàn hảo giữa chính sách tiền tệ và tài khóa, chúng ta hoàn toàn có thể điều chỉnh được giá cả. Đặc biệt Việt Nam có lợi thế là một quốc gia các gói giá cả thiết yếu như lương thực, thực phẩm thiết yếu hoàn toàn không có tỷ lệ lớn trong gói về hàng hóa mà chúng ta cần phải làm chủ trong nhập khẩu các nguyên, nhiên vật liệu mà chúng ta không có. Đặc biệt, cần phải tính đến dự báo và những hợp đồng có tính ổn định và dài hạn để kiểm soát tăng giá ở mặt hàng sản xuất này…

Trả lời chất vấn đại biểu Trần Quang Minh Phó Thủ tướng cho rằng, để cải cách thủ tục hành chính việc lớn nhất hiện nay chúng ta đang làm liên quan đến việc kiện toàn lại các cơ quan quản lý, đã giảm được gần như tất cả các tổng cục để giảm các cơ quan trung gian. Khi cắt giảm các cơ quan trung gian thì đương nhiên là cắt giảm bấy nhiêu phần trăm về các thủ tục hành chính, đó là việc lớn nhất mà chúng ta đã làm.

Thứ hai là hiện nay đang tăng cường giải quyết thủ tục trực tuyến và chúng ta đã đề ra mục tiêu là sẽ đảm bảo giải quyết trực tuyến trên cấp độ 4. Từ đó có 2 vấn đề: Một là, ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng các cơ sở dữ liệu quốc gia kết hợp với vấn đề cung cấp các dịch vụ công trực tuyến. Hai là, cải cách tổ chức bộ máy, con người. Đó là 2 về vấn đề lớn nhất.

Ngoài ra, hiện nay các đại biểu Quốc hội cũng đóng góp một phần rất lớn vào cải cách thủ tục hành chính, bởi vì thông qua từng Bộ luật, từng Nghị định, đặc biệt là nghị định và thông tư, Thủ tướng Chính phủ đã có yêu cầu rất rõ là phải cắt giảm tuyệt đối các thủ tục trong này và như vậy chúng ta hướng đến một việc nữa là nếu có nhiều bộ thủ tục liên quan một dự án sẽ tích hợp trong một bộ thủ tục thì lúc đấy chúng ta có thể giảm hàng trăm phần trăm các thủ tục.

Trả lời chất vấn đại biểu Phan Đức Hiếu, Phó Thủ tướng cho rằng, việc đại biểu đã quan tâm đến những trách nhiệm, những hoạt động Chính phủ là rất sát, mà có thể còn hơn như thế nếu tính thêm các chỉ đạo, chỉ thị rồi công điện của Thủ tướng.

Hiện nay có 2 nội dung, một là chúng ta sẽ tiếp tục sớm đưa các văn bản pháp lý vào, đó là giải pháp thứ nhất; nội dung thứ hai là liên quan đến tổ chức thực hiện về thể chế, mà liên quan đến trách nhiệm cụ thể, liên quan đến tính cụ thể khi gắn với trách nhiệm của các chủ thể trong quản lý. Giải pháp thứ ba liên quan đến chống đùn đẩy, tức là phải làm sao để các văn bản pháp luật rõ ràng trách nhiệm và trên cơ sở các văn bản quy định cụ thể trách nhiệm với thủ tục hành chính được quy định rõ ràng thì các vướng mắc, thách thức hiện nay đối với người dân, doanh nghiệp được giải quyết.

“Có nhiều trình tự, thủ tục mà hiện nay Chính phủ đang xem xét để cắt giảm nhưng đồng thời phải tăng cường phân cấp cho các chính quyền địa phương để họ là người sẽ trực tiếp tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm, làm rõ vai trò giám sát ở trung ương và ở địa phương”, Phó Thủ tướng cho hay.

Kết thúc phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, sau 2,5 ngày làm việc nghiêm túc và trách nhiệm, Quốc hội đã hoàn thành toàn bộ chương trình phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV với 04 nhóm vấn đề thuộc trách nhiệm chính của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh; Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên; Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng và Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn.

Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn, đã có 193 lượt đại biểu Quốc hội phát biểu (trong đó 162 lượt đại biểu chất vấn 31 lượt đại biểu tranh luận); còn 160 đại biểu đã đăng ký nhưng do hết thời gian, chưa được phát biểu, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các vị đại biểu Quốc hội gửi câu hỏi đến Thủ tướng Chính phủ, các thành viên Chính phủ, các Trưởng ngành để được trả lời bằng văn bản theo quy định. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, các nội dung chất vấn đã đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, “đúng” và “trúng” những vấn đề cử tri, Nhân dân cả nước và các vị đại biểu Quốc hội quan tâm; tiếp tục khẳng định đây là hình thức giám sát tối cao trực tiếp, hiệu quả của Quốc hội.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Chính phủ, các Bộ trưởng, Trưởng ngành tiếp thu tối đa ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, phát huy những kết quả đạt được, tập trung khắc phục kịp thời, đầy đủ, hiệu quả những tồn tại, hạn chế trong từng lĩnh vực, tiếp tục thực hiện quyết liệt hơn, đồng bộ hơn, toàn diện hơn, hiệu quả hơn các nhiệm vụ đã đề ra trong thời gian tới.