NHCSXH đã nỗ lực huy động nhiều nguồn lực để thực hiện các chương trình tín dụng chính sách

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng trả lời chất vấn trước Quốc hội

Thách thức nguồn vốn và chỉ tiêu tín dụng

Nguồn vốn là một trong những vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm. Trước bối cảnh ngân sách nhà nước chỉ đáp ứng một phần nhu cầu tín dụng chính sách, khả năng mở rộng tín dụng của NHCSXH là thách thức không nhỏ.

Nêu vấn đề này, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn Hải Dương) cho rằng, hiện nay, ngân sách nhà nước chỉ đáp ứng một phần nhỏ nhu cầu tín dụng chính sách. Đại biểu hỏi trong điều kiện này, NHCSXH có kế hoạch gì để tăng chỉ tiêu tín dụng lên 8-10%. Nguồn thu từ các chương trình phục hồi kinh tế được phân bổ như thế nào để đạt hiệu quả tốt nhất? Đại biểu Nguyễn Văn Thi (Đoàn Bắc Giang) nêu câu hỏi, việc huy động vốn từ trái phiếu Chính phủ bảo lãnh và ngân sách địa phương gặp những hạn chế gì. NHCSXH có biện pháp gì để đảm bảo đủ nguồn lực cho các đối tượng yếu thế?

Trả lời câu hỏi chất vấn của các đại biểu, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh, NHCSXH đã nỗ lực huy động nhiều nguồn lực để thực hiện các chương trình tín dụng chính sách. Tuy nhiên, Thống đốc cũng thừa nhận rằng nhu cầu vốn ngày càng tăng là một thách thức lớn. Tính đến cuối năm 2024, tổng dư nợ tín dụng chính sách xã hội đạt hơn 280.000 tỷ đồng, tăng 9% so với năm 2023, vượt kế hoạch đề ra. Đây là kết quả đáng khích lệ, nhưng chưa đáp ứng được toàn bộ nhu cầu thực tế.

Về việc huy động vốn từ trái phiếu Chính phủ bảo lãnh, Thống đốc đánh giá đây là một kênh quan trọng, nhưng quy trình pháp lý và điều kiện thị trường đôi khi gây khó khăn. Ngân hàng Nhà nước đã và đang phối hợp với Bộ Tài chính để sửa đổi các quy định pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc phát hành trái phiếu. Đồng thời, NHNN cũng thúc đẩy sự tham gia của các tổ chức tài chính và nhà đầu tư vào thị trường trái phiếu này.

Linh hoạt và kịp thời hỗ trợ sau thiên tai

Năm 2024 chứng kiến nhiều đợt thiên tai, đặc biệt là cơn bão số 3, gây thiệt hại nặng nề tại các tỉnh miền Trung và miền núi phía Bắc. Đại biểu Ma Thị Thúy (Đoàn Tuyên Quang) đặt câu hỏi, NHCSXH đã triển khai các biện pháp hỗ trợ nào để giúp người dân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi thiên tai, đặc biệt là những trường hợp không còn tài sản bảo đảm. Trong khi đại biểu Đỗ Huy Khánh (Đoàn Đồng Nai) đặt vấn đề làm thế nào để các gói vay ưu đãi được triển khai nhanh chóng và hiệu quả tại các khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề của thiên tai.

Trả lời chất vấn, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh rằng NHCSXH luôn đi đầu trong việc hỗ trợ người dân và doanh nghiệp phục hồi sau thiên tai. Nhiều giải pháp cụ thể đã được triển khai ngay sau bão như NHCSXH đã gia hạn nợ và cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho hơn 15.000 khách hàng bị ảnh hưởng bởi bão lũ, với tổng dư nợ được cơ cấu lại lên tới 190.000 tỷ đồng. Đặc biệt, các gói vay ưu đãi với lãi suất thấp đã được triển khai kịp thời, tập trung vào khôi phục sản xuất nông nghiệp, sửa chữa nhà ở và mua sắm thiết bị sản xuất. Ngoài ra, NHNN cũng phối hợp chặt chẽ với các cấp chính quyền để đảm bảo các hộ dân không có tài sản bảo đảm vẫn được tiếp cận tín dụng.

“Với những hộ dân bị mất toàn bộ tài sản, NHCSXH thực hiện chính sách đặc thù, xem xét vay vốn dựa trên uy tín, điểm tín dụng và sự hỗ trợ của địa phương. Điều này giúp người dân có cơ hội tái thiết cuộc sống một cách nhanh chóng”, Thống đốc cho biết thêm.

Cần sự phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành, địa phương

Trong bối cảnh tăng trưởng xanh là mục tiêu chiến lược quốc gia, các đại biểu Quốc hội cũng đặc biệt quan tâm đến việc NHCSXH triển khai tín dụng xanh và hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi sang mô hình sản xuất bền vững. Đại biểu Lê Đào An Xuân (Đoàn Phú Yên) cho rằng, tín dụng xanh đã trở thành xu hướng tất yếu và đặt câu hỏi NHCSXH đã làm gì để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh và hỗ trợ doanh nghiệp trong chuyển đổi bền vững. Đại biểu Trần Hữu Hậu (Đoàn Tây Ninh) thì hỏi đối với các dự án tín dụng xanh dài hạn, NHCSXH huy động vốn ra sao, khi nguồn vốn chủ yếu là ngắn hạn.

Trả lời chất vấn, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng khẳng định, tín dụng xanh là một trong những nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu của NHCSXH. Đến năm 2023, tổng dư nợ tín dụng xanh đạt khoảng 650.000 tỷ đồng, tập trung vào các lĩnh vực như: Năng lượng tái tạo; Nông nghiệp sạch và phát thải thấp; Quản lý rủi ro môi trường trong cấp tín dụng. Tăng trưởng tín dụng xanh trung bình đạt tốc độ 17% mỗi năm, cao hơn mức tăng trưởng chung của toàn hệ thống ngân hàng.

Thống đốc cũng cho rằng các dự án tín dụng xanh thường yêu cầu nguồn vốn lớn và thời gian hoàn vốn dài. Để giải quyết vấn đề này, NHCSXH đang tìm kiếm sự hỗ trợ từ các tổ chức tài chính quốc tế và các quỹ đầu tư xanh. Song thúc đẩy tín dụng xanh hiệu quả hơn, cần sự phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành để hoàn thiện danh mục phân loại xanh và xây dựng các cơ chế hỗ trợ vốn dài hạn.

Sự phối hợp giữa NHCSXH và ngân sách địa phương là một yếu tố quan trọng để thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia. Tuy nhiên, các đại biểu Quốc hội cho rằng hiệu quả phối hợp này chưa đồng đều giữa các địa phương.

Đại biểu Trần Hồng Nguyên (Đoàn Bình Thuận) đặt câu hỏi việc sử dụng nguồn vốn ủy thác từ ngân sách địa phương qua NHCSXH có đạt được hiệu quả như kỳ vọng hay không. NHNN có giải pháp gì để tăng cường sự phối hợp này?

Trả lời chất vấn của đại biểu, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, nhờ Chỉ thị 40-CT/TW, sự phối hợp giữa NHCSXH và các địa phương đã mang lại nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, ở một số địa phương, nguồn vốn ủy thác còn hạn chế, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các chương trình.

“Trong năm 2024, các địa phương đã ủy thác thêm hơn 3.000 tỷ đồng cho NHCSXH, nâng tổng nguồn vốn ủy thác lên hơn 15.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, để tối ưu hóa nguồn lực, cần có cơ chế phối hợp tốt hơn giữa các cấp chính quyền và NHCSXH, đặc biệt trong việc xác định nhu cầu vay vốn của từng khu vực”, Thống đốc phát biểu.