Nhiếp ảnh gia Hà Tường: Làm bạn với “Những người muôn năm cũ”

Hoàng Anh - 09:42 | 25/03/2020

Sở hữu một kho ảnh quý về các văn nghệ sĩ nổi tiếng tại Việt Nam, tuy nhiên nhiếp ảnh gia Hà Tường gần đây mới “bung” ra để công chúng thưởng thức. Đó là những khung ảnh đen trắng hết sức đời thường, giản dị về những con người tài hoa, tiêu biểu ở các lĩnh vực văn hóa, văn nghệ nước nhà…

Nhiếp ảnh gia Hà Tường sinh năm 1942, là người Hà Nội gốc. Ông bắt đầu chụp ảnh từ những năm 1960 và có hơn 50 năm cầm máy. Với nửa thế kỷ ấy, lão nghệ sĩ nhiếp ảnh Hà Tường không nhớ đã bấm được bao nhiêu bức ảnh ông đam mê nhất: chân dung và phong cảnh miền núi. Là người Hà Nội, từ thời niên thiếu, Hà Tường đã sớm đam mê nhiếp ảnh. Những năm 65 - 70 của thế kỷ trước, Hà Tường kết bạn với nhiều nhiếp ảnh gia tên tuổi như Võ An Ninh, ông Nguyệt Diệu (hiệu ảnh Nắng vàng), ông Nguyễn Văn Lưu và rất thân với nghệ sĩ nhiếp ảnh Mai Nam.

Nhiếp ảnh gia Hà Tường: Làm bạn với “Những người muôn năm cũ”

Nhà nhiếp ảnh Hà Tường (trái) và nhà văn Nguyễn Tuân những năm 1990 tại Hà Nội

Trong quãng thời gian cầm máy ở giai đoạn 1975-1995, nhiếp ảnh gia Hà Tường là người duy nhất ở Việt Nam theo đuổi đề tài chụp văn nghệ sĩ. Trước hết, Hà Tường có lợi thế hơn nhiều người vì là bạn thân thiết và quen biết với những tên tuổi của nền nghệ thuật Việt bấy giờ như Bùi Xuân Phái, Nguyễn Sáng, Dương Bích Liên, Nguyễn Đình Thi, Kim Lân, Nguyễn Tuân, Đoàn Phú Tứ, Thanh Tịnh, Trần Văn Cẩn, Đặng Đình Hưng, Trần Dần, Thái Bá Vân, Phan Kế An, Mai Văn Hiến, Kim Lân, Hữu Loan… Vì quen thân và đam mê chụp ảnh chân dung nên nhiếp ảnh gia Hà Tường đã dành khoảng 20 năm để chụp chân dung các văn nghệ sĩ Việt. Nhiếp ảnh gia Hà Tường chia sẻ, khi biết mình muốn chụp ai, nhất là những khoảnh khắc đời thường, thì ông sẽ “canh” cho đến lúc mình tìm thấy khoảnh khắc ưng ý nhất. Bên cạnh đó, lão nghệ sĩ nhiếp ảnh cho biết thêm “chụp ảnh văn nghệ sĩ, tôi không bao giờ tính tiền họ, vì họ thường rất nghèo. Nhưng những lúc bán được tranh thì các ông ấy lại dúi tiền cho tôi. Đó là tình cảm”.

Sở hữu một khối lượng ảnh đồ sộ về văn nghệ sĩ Việt từ lâu, nhưng mới đây nhiếp ảnh gia Hà Tường mới đem những bức ảnh ấy đem in thành sách và trưng bày triển lãm tại Hà Nội với tên gọi “Những người muôn năm cũ”. Triển lãm gồm 30 bức ảnh chọn lọc trong cuốn sách lấy tên từ bài thơ “Ông đồ” (Vũ Đình Liên) do Nhà Xuất bản Hội Nhà văn ấn hành. “Những người muôn năm cũ” phần lớn là hình ảnh quý giá về các văn nghệ sĩ tiêu biểu của nước nhà mà nghệ sĩ nhiếp ảnh Hà Tường đã gặp gỡ và lưu lại trong khoảng thời gian từ năm 1975 đến 1995. Trong đó, có thể kể đến các gương mặt như: nhà văn Kim Lân, Nguyễn Tuân; nhà thơ Tế Hanh, Vũ Đình Liên, Hoàng Cầm, Đặng Đình Hưng; nhạc sĩ Văn Cao, Nguyễn Đình Thi, Trịnh Công Sơn; danh họa Bùi Xuân Phái, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng, Dương Bích Liên; nhà viết chèo Tào Mạt; nghệ nhân Quách Thị Hồ…

Triển lãm “Những người muôn năm cũ” đã đem đến cho công chúng nhiều hình ảnh rất xúc động được Hà Tường chụp lại. Đó là bức ảnh những ngày cuối đời của kịch tác gia Tào Mạt. Trên chiếc giường gấp, chống chọi với căn bệnh ung thư, Tào Mạt hiện lên với gương mặt khắc khổ, vẫn đọc Kinh Dịch, xem “Thế giới mới” và mỉm cười. Hoặc bức ảnh gồm nhà thơ Nguyễn Thụy Kha, nhạc sĩ Văn Cao, Trịnh Công Sơn, Thu Bồn, Phương Thanh được Hà Tường chụp năm 1983 ở ngay buổi tiệc trong căn gác sân thượng ở ngôi nhà 60 Hàng Bông, Hà Nội nhưng nay đều đã đến cõi thiên thai. “Những người còn trên dương thế chiêm ngưỡng lại kỷ niệm cũ mà tràn ngập nhớ thương còn tươi ròng trong bức ảnh” – nhạc sĩ Nguyễn Thụy Kha xúc động chia sẻ.

Trong triển lãm những chân dung và câu chuyện chân dung nghệ sĩ của Hà Tường còn rất nhiều bức ảnh quý giá và giàu cảm xúc. Chẳng hạn, buổi sinh hoạt ca trù ở nhà nhạc sĩ Văn Cao, thấy người chơi đàn đáy là ông Đinh Khắc Ban. Người hát là bà Quách Thị Hồ đáng lẽ phải gõ phách nhưng hôm đó cho cô học trò ngồi gõ, còn bà Hồ cầm chiếc quạt nan. Nhiếp ảnh gia Võ An Ninh được chụp khi lọt vào ống kính của Hà Tường. Ở triển lãm còn có các bức ảnh đen trắng về nhà phê bình Ngô Thảo, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, vợ chồng nhạc sĩ Văn Cao, nhà thơ Thu Bồn và nhạc sĩ Nghiêm Bá Hồng; một cuộc “nhậu” của nhạc sĩ - nhà thơ Đặng Đình Hưng, nhà thơ Trần Dần, họa sĩ Dương Bích Liên, họa sĩ Nguyễn Sáng; buổi khai mạc triển lãm ảnh của họa sĩ Nguyễn Sáng tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam năm 1984 – sự kiện đáng chú ý của mỹ thuật Việt Nam khi đó, bởi đây là lần đầu tiên một họa sĩ được triển lãm cá nhân… Tất cả những khoảnh khắc đáng quý, đáng nhớ nhưng cũng rất đời thường của các văn nghệ sĩ đã được nhiếp ảnh gia Hà Tường chụp và lưu giữ.

Họa sĩ Lê Thiết Cương đánh giá, Hà Tường có một tình yêu đặc biệt với nhiếp ảnh. Ông coi ống kính máy ảnh của mình là một cây bút để ghi chép trung thực những gương mặt, những chân dung văn nghệ sĩ tiêu biểu của một thời. Nếu coi nhiếp ảnh là lịch sử bằng hình ảnh, thì Hà Tường chính là người ghi lại lịch sử văn nghệ sĩ Việt Nam một thời. Điều này hoàn toàn chính xác nếu ai đã đến triển lãm “Những người muôn năm cũ” và cầm trên tay cuốn sách cùng tên của nghệ sĩ nhiếp ảnh Hà Tường vừa ra mắt.

Hoàng Anh

Tags: Văn hóa

Tin khác

Khi văn hóa – lịch sử “kết duyên” cùng hội họa

Sáng Chủ nhật ngày 11/05/2025, Nhà xuất bản Kim Đồng phối hợp cùng Viện Pháp tổ chức buổi tọa đàm “Truyện tranh: Khi văn hóa – lịch sử “kết duyên” cùng hội họa”, đồng thời cho ra mắt 2 cuốn sách “Kí ức kiều bào: Lính thợ - Lao động Việt Nam đến Pháp giữa Thế chiến II” và “Kí ức kiều bào: Chân đăng – Phu mỏ người Việt ở Tân Thế Giới” của họa sĩ Clément Baloup. Đây là sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động của một dự án phát triển truyện tranh tại Việt Nam.

Hội đồng Anh khởi động Chương trình tài trợ Kết nối thông qua Văn hóa

Thúc đẩy hợp tác nghệ thuật mạnh mẽ, xuyên biên giới giữa Vương quốc Anh và thế giới

Làng cờ Từ Vân tích cực sản xuất phục vụ đại lễ

Trong dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) năm nay, không khí tại làng nghề truyền thống Từ Vân (xã Lê Lợi, Thường Tín, Hà Nội) trở nên nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Các hộ gia đình sản xuất kinh doanh cờ Tổ quốc, tất bật sản xuất từ sáng sớm đến tối muộn, cung ứng hàng nghìn lá cờ mỗi ngày để phục vụ đại lễ trọng đại của toàn dân tộc.

Kế hoạch triển khai Nghị quyết của Quốc hội về CTMTQG phát triển văn hóa

Chính phủ ban hành Nghị quyết 114/NQ-CP kế hoạch triển khai Nghị quyết 162/2024/QH15 phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) phát triển văn hóa

Sân chơi trong thành phố: Niềm cảm hứng từ nửa vòng trái đất

Với mong muốn bảo vệ môi trường cùng sự khát khao tạo nên những không gian chơi cho trẻ em, kiến trúc sư (KTS) Chu Kim Đức và nhóm Think Playgrounds xây dựng gần 175 sân chơi miễn phí từ những vật liệu tái chế.

Thi đua không phải khẩu hiệu, mà là cam kết hành động

Ngày 26/4, tại Hà Nội Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam đã tổ chức Hội nghị tuyên dương Điển hình tiên tiến lần thứ VI (2020 - 2025). Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng đã đến dự và phát biểu tại hội nghị.

Ra mắt Tập 22 Công trình sách “Ký ức người lính”

Ngày 25/4/2025, Ban Chỉ đạo, Ban tổ chức, Ban Biên soạn và CLB Truyền thống Kháng chiến Khối Vũ trang Biệt động Quân khu Sài Gòn - Gia Định đã tổ chức lễ ra mắt, giới thiệu Tập 22 Công trình sách “Ký ức người lính”. Tác phẩm này viết riêng về lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định, nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).

[Infographic] Chuỗi hoạt động văn hóa đặc sắc tại Phố cổ Hà Nội

Chuỗi hoạt động văn hóa đặc sắc nhằm hòa chung không khí cả nước kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), 139 năm Ngày Quốc tế lao động (1/5/1886 - 1/5/2025), hướng tới kỷ niệm 71 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2025) và 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), diễn ra từ ngày 18/4 đến ngày 1/6, tại Phố cổ Hà Nội, hứa hẹn là điểm đến văn hóa đặc sắc, lan tỏa giá trị truyền thống, lịch sử tới thế hệ trẻ cũng như du khách.

Bước đi mới trong giáo dục khai phóng tại Victoria School

Vào tối 19 và 20/04/2025 tại Nhà hát Thành phố Hồ Chí Minh, Trường Quốc tế Song ngữ Victoria đã công diễn vở nhạc kịch The Enchanted Crossbow – một tác phẩm sân khấu độc đáo, lấy cảm hứng từ truyền thuyết Chiếc nỏ thần và được thể hiện theo phong cách Broadway hiện đại, hòa quyện cùng tinh thần lãng mạn bi tráng của Romeo & Juliet.

Giới thiệu văn hóa Hàn Quốc tại Hội chợ Du lịch Quốc tế VITM Hà Nội 2025

Tổng cục Du lịch Hàn Quốc tại Việt Nam (KTO Việt Nam) tham dự Hội chợ Du lịch Quốc tế VITM 2025 từ ngày 10-13/4/2025 tại Trung tâm Triển lãm Quốc tế Hà Nội I.C.E và là một trong những gian hàng lớn nhất tại sự kiện với nhiều hoạt động đặc sắc.

Cà phê với CEO

Sau một năm tăng mạnh, thị trường chứng khoán cần điều gì để đi tiếp?

Chiến lược đầu tư hiệu quả nằm ở tư duy dài hạn, kỷ luật danh mục và khả năng thích ứng với sự luân chuyển giữa các nhóm ngành.

Thị trường chứng khoán năm 2026: Chu kỳ tái định giá và sàng lọc cơ hội đầu tư?

Thị trường chứng khoán năm 2026: Bước vào chu kỳ tái định giá và sàng lọc cơ hội đầu tư?

Dự thảo thay thế Thông tư 32/2024/TT-NHNN: Cơ hội “vẽ lại bản đồ” mạng lưới ngân hàng

Dự thảo Thông tư thay thế đã kế thừa hợp lý cấu trúc của Thông tư 32, đồng thời điều chỉnh nhiều nội dung để phù hợp hơn với bối cảnh pháp lý và thực tiễn hiện nay.

ĐỌC NHIỀU

Fed còn dư địa giảm thêm lãi suất, nhưng khó diễn ra trong tháng 1

Trong phát biểu mới đây, nhiều quan chức Fed cho rằng, Fed vẫn còn dư địa giảm thêm lãi suất trong năm 2026, tuy nhiên động thái tháng 1/2026 là chưa chắc chắn cho dù lạm phát tại Mỹ giảm tốc trong tháng 11.

Thuế cho thuê nhà từ năm 2026: Vượt 500 triệu đồng mới phát sinh nghĩa vụ thuế

Từ ngày 1/1/2026, chính sách thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh cho thuê nhà và bất động sản sẽ có nhiều thay đổi quan trọng. Điểm đáng chú ý nhất là việc xác định rõ ngưỡng doanh thu 500 triệu đồng/năm, chỉ khi vượt ngưỡng này mới phát sinh nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân. Cách tiếp cận mới được kỳ vọng sẽ chuẩn hóa, minh bạch hóa hoạt động quản lý thuế trong lĩnh vực cho thuê bất động sản, đồng thời giảm áp lực cho các hộ kinh doanh quy mô nhỏ.

Điểm lại thông tin kinh tế tuần từ 15 -19/12

Tỷ giá trung tâm đi ngang, chỉ số VN-Index tăng mạnh 57,42 điểm so với phiên cuối tuần trước đó hay đến hết ngày 27/11/2025, giải ngân vốn đầu tư công cả nước đạt 528.870,2 tỷ đồng... là một số thông tin kinh tế đáng chú ý trong tuần từ 15 - 19/12.

Bước chuyển chiến lược của thị trường chứng khoán Việt Nam

Trong năm 2025 trên nền tảng ổn định kinh tế vĩ mô, cùng sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Bộ Tài chính và nỗ lực cải cách toàn diện của cơ quan quản lý chuyên ngành, 5 điểm nhấn được ghi nhận trong năm 2025 không chỉ phản ánh thành quả điều hành, mà còn cho thấy bước chuyển mang tính chiến lược của thị trường chứng khoán trong giai đoạn chuẩn bị cho chu kỳ phát triển mới.

AI đang định hình lại cuộc chơi ngành Ngân hàng

Trong bối cảnh sức ép từ chi phí gia tăng và cạnh tranh ngày càng khốc liệt, trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là lựa chọn mang tính thử nghiệm mà đang trở thành “tấm vé bắt buộc” để các ngân hàng bước vào tương lai. Từ tối ưu vận hành, quản trị rủi ro đến cá nhân hóa dịch vụ, AI đang từng bước tái định hình bản chất cuộc chơi của ngành Ngân hàng.

Sáng 22/12: Tỷ giá trung tâm tăng 1 đồng

Theo khảo sát của thoibaonganhang.vn, tính đến 9h sáng nay (22/12), tỷ giá trung tâm tăng 1 đồng so với phiên trước.

Phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm khai mạc Hội nghị Trung ương 15 khóa XIII

Sáng 22/12, Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã khai mạc trọng thể tại Thủ đô Hà Nội. Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì, phát biểu khai mạc Hội nghị. Thời báo Ngân hàng trân trọng giới thiệu toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm.

Trung tâm tài chính quốc tế: Bước ngoặt trong tiến trình hội nhập và phát triển đất nước

Việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế là yêu cầu khách quan, là lựa chọn chiến lược, là giải pháp hiệu quả, là sự gặp gỡ giữa nhu cầu tái cấu trúc dòng vốn đầu tư toàn cầu và khát vọng vươn lên của Việt Nam trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.