Sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt cần được cân nhắc kỹ

Doanh nghiệp băn khoăn

Bộ Tài chính vừa tiến hành lấy ý kiến về dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi). Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đề xuất Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến thông qua dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV. Trong đó, có nội dung bổ sung đồ uống có đường, thức uống đại mạch và nước giải khát không cồn vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Điều chỉnh thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia…

Việc xây dựng dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), nhận được sự quan tâm lớn của cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt các doanh nghiệp trong lĩnh vực có liên quan. Ý kiến chung cho rằng, việc bổ sung đồ uống có đường, thức uống đại mạch và nước giải khát không cồn vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, tiếp tục điều chỉnh tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia cần được cân nhắc, xem xét một cách tổng thể, phù hợp với bối cảnh thực tế. Đặc biệt, đặt trong bối cảnh doanh nghiệp ngành nước giải khát đang đối mặt với nhiều khó khăn thách thức hậu Covid-19 khi giá nguyên liệu đầu vào tăng, chi phí logistics tăng; lạm phát… Bởi vậy, cộng đồng doanh nghiệp đang cần một môi trường chính sách ổn định, đặc biệt là thuế, phí.

Việc điều chỉnh tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia cần được cân nhắc, xem xét

Với thực tế tại cơ sở trực tiếp sản xuất, ông Đỗ Thái Vương, Phó tổng Giám đốc phụ trách Đối ngoại và Truyền thông Công ty TNHH Nước Giải Khát Suntory PepsiCo Việt Nam nhấn mạnh, hiện chưa có cơ sở khoa học và thực tiễn đủ thuyết phục để chứng minh rằng việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường sẽ giúp giảm tình trạng thừa cân béo phì. Bên cạnh đó, nếu áp thuế như vậy sẽ ảnh hưởng nặng nề đối với ngành nước giải khát và gây ra những hệ lụy đối với các ngành kinh tế khác có liên quan như ngành mía đường, bán lẻ, bao bì…

Đồng quan điểm, ông Chris Vanloon, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ (AmCham) tại Đà Nẵng chia sẻ, AmCham bày tỏ quan ngại về đề xuất áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường, thức uống đại mạch và nước giải khát không cồn để kiểm soát béo phì và các bệnh lý không lây nhiễm. Cụ thể, đề xuất này chưa có căn cứ khoa học và việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các sản phẩm này sẽ tác động tiêu cực đến đời sống của các gia đình, sức khỏe của người dân. Bên cạnh đó, nếu đề xuất này được thông qua, cả ngành đồ uống và thực phẩm vốn đang chật vật phục hồi sau đại dịch phải đối mặt thêm gánh nặng tài chính.

Kiến nghị tạm hoãn sửa đổi

Mới đây, tại hội thảo ngành đồ uống đóng góp ý kiến về đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp Hiệp hội Bia rượu nước giải khát Việt Nam (VBA) tổ chức tại TP. Đà Nẵng, PGS-TS. Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch VBA cho rằng, ngành đồ uống là một trong những đối tượng chịu tác động trực tiếp, sâu rộng của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Trong khi đó, những đóng góp của ngành vào ngân sách nhà nước khá lớn với hàng chục nghìn tỷ đồng mỗi năm. Bởi thế, cần đảm bảo chính sách pháp luật khi ban hành có sự đồng thuận cao, hài hòa các lợi ích, và đảm bảo nuôi dưỡng nguồn thu bền vững cho ngân sách nhà nước.

Trong khi đó, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký kiêm Trưởng ban Pháp chế VCCI cho biết, thuế tiêu thụ đặc biệt góp phần định hướng sản xuất, tiêu dùng của xã hội, điều tiết thu nhập người tiêu dùng và tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, một sắc thuế tiêu thụ đặc biệt tốt còn cần tính tới các yếu tố như tính khả thi, tính tuân thủ, cạnh tranh bình đẳng, tính tin cậy và phù hợp với thông lệ quốc tế. Vậy nên, chính sách được đề xuất phải đảm bảo nhất quán với các chính sách, chủ trương liên quan đến hỗ trợ doanh nghiệp, người dân khắc phục khó khăn, phục hồi sản xuất, kinh doanh, nhất là sau ảnh hưởng tiêu cực của dịch bệnh Covid-19. Bên cạnh đó, cũng cần xét đến lộ trình tăng thuế như thế nào là phù hợp để các doanh nghiệp điều chỉnh phương án sản xuất kinh doanh, đảm bảo vừa ổn định sản xuất, vừa đóng góp nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.

Trước nhiều ý kiến băn khoăn của doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Việt kiến nghị, cần xem xét chưa sửa đổi Luật thuế Tiêu thụ đặc biệt ít nhất trong thời gian 2023-2024 để giúp các doanh nghiệp ổn định sản xuất kinh doanh và phục hồi sau đại dịch; không bổ sung mặt hàng đồ uống có đường, thức uống đại mạch và nước giải khát không cồn vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Cùng chung quan điểm, ông Nguyễn Thanh Phúc, Giám đốc Đối ngoại Công ty TNHH Nhà máy bia Heineken Việt Nam kiến nghị, đây chưa phải là thời điểm phù hợp để tăng thuế tiêu thụ đặc biệt. Ông Phúc cho biết, áp lực chi phí nguyên vật liệu đã vượt qua khả năng gánh chịu của doanh nghiệp. Ông Phúc kiến nghị cần tạm hoãn tăng thuế tiêu thụ đặc biệt và về lâu dài, cần xem xét lại phương pháp tính thuế tiêu thụ đặc biệt. Kiến nghị tạm hoãn sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt theo hướng tăng thuế suất đối với bia ít nhất trong 2 năm tới. Thay vào đó cần có đánh giá tác động sự ảnh hưởng từ yếu tố chính sách tăng thuế tiêu thụ đặc biệt và nghiên cứu các chế độ thuế thay thế để hỗ trợ lâu dài cho mục tiêu giảm tiêu thụ cồn nguyên chất, đồng thời tăng thu ngân sách nhà nước, bước đầu tiên có thể là cơ chế thuế hỗn hợp. Về lâu dài, cần xem xét lại phương pháp tính thuế tiêu thụ đặc biệt, không nên làm nóng vội, ảnh hưởng đến người làm chính sách và các doanh nghiệp.