Tạo động lực để hộ kinh doanh “nâng cấp” thành doanh nghiệp

Chi cục Thuế khu vực II tại TP. Hồ Chí Minh đã ghi nhận những kết quả tích cực trong việc hỗ trợ các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng khởi tạo hóa đơn từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế. Đến nay, toàn địa bàn TP. Hồ Chí Minh đã có 46.290 người nộp thuế, bao gồm 31.568 doanh nghiệp và 14.722 hộ kinh doanh đã đăng ký thành công sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP. Đây là bước đi đầu tiên quan trọng, giúp các hộ kinh doanh làm quen với việc minh bạch hóa hoạt động tài chính.

Đại diện Chi cục Thuế khu vực II cho biết, nhiều chính sách ưu đãi đã được thiết kế cho hộ kinh doanh khi chuyển thành doanh nghiệp nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình hoạt động và phát triển. Cụ thể như tư vấn, hướng dẫn miễn phí về hồ sơ, thủ tục thành lập doanh nghiệp. Miễn lệ phí đăng ký doanh nghiệp và phí cung cấp thông tin doanh nghiệp lần đầu, miễn lệ phí môn bài trong thời hạn 03 năm. Đồng thời, tư vấn, hướng dẫn miễn phí về các thủ tục hành chính thuế và chế độ kế toán trong thời hạn 03 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu. Miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, giảm tiền sử dụng đất có thời hạn theo quy định của pháp luật … Những chủ trương, chính sách thiết thực này của Nhà nước, sẽ góp phần thúc đẩy hộ kinh doanh cá thể nhỏ lẻ “chuyển mình” phát triển thành doanh nghiệp quy mô, thực hiện theo đúng pháp lệnh về thuế.

Với các chính sách hỗ trợ cụ thể và lộ trình phù hợp, quá trình chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp được kỳ vọng sẽ diễn ra nhanh chóng

Có thể thấy, có rất nhiều lợi ích và cơ hội cho việc chuyển đổi mô hình kinh doanh. Tuy nhiên, phần lớn những hộ kinh doanh nhỏ lẻ có tâm lý e ngại khó khăn về mặt thủ tục hành chính, không đáp ứng được yêu cầu về mặt kỹ thuật, công nghệ và nhất là “sợ” mức thuế mới khi nâng cấp lên thành doanh nghiệp sẽ cao hơn so với mức thuế khoán trước đây.

Ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh cho rằng, cần có nhiều giải pháp cụ thể như hỗ trợ các hộ kinh doanh quản lý tài chính và tuân thủ quy định thuế theo phương pháp kê khai, như xây dựng và cung cấp một ứng dụng (app) kế toán miễn phí. Ứng dụng này sẽ giúp các hộ kinh doanh dễ dàng tự kê khai đầu vào, đầu ra và nộp thuế, từ đó giảm tải cho cơ quan thuế trong việc quản lý hơn 5 triệu hộ kinh doanh.

“Cần triển khai các chương trình đào tạo miễn phí về quản lý doanh nghiệp, kế toán và chuyển đổi số cho các hộ kinh doanh, giúp làm quen với mô hình doanh nghiệp, nhận thấy lợi ích của việc chuyển đổi thành doanh nghiệp và tự nguyện thực hiện quá trình này mà không cần áp đặt”, ông Hòa nhấn mạnh.

Theo TS. Nguyễn Quốc Việt - nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR), việc bỏ thuế khoán là một trong những bước đi hiệu quả thúc đẩy khu vực kinh doanh phi chính thức trở thành một phần chính thức, năng động của nền kinh tế đất nước. Trước tiên, cần ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa mạnh mẽ trong hoạt động quản lý thuế. Đồng thời, đảm bảo công khai, minh bạch trong việc hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp.

Giai đoạn đầu thực hiện, các cơ quan nhà nước, bao gồm cả cơ quan thuế cũng như chính quyền địa phương cần có sự linh động trong thực hiện. Đồng thời, nên có thời gian hướng dẫn, hỗ trợ hộ kinh doanh làm quen, tránh áp đặt và tránh sử dụng hình thức xử phạt quá cứng nhắc.

Bộ Tài chính cũng đã yêu cầu các đơn vị trực thuộc nâng cao chất lượng dịch vụ và tuân thủ nghiêm ngặt các chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp trong quá trình cung cấp dịch vụ tư vấn tài chính và thuế. Đồng thời, Bộ cũng nghiên cứu phát triển, đa dạng hóa các gói dịch vụ, cải tiến dịch vụ, tối ưu chi phí, giảm giá thành, tư vấn hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực quản trị, mở rộng kinh doanh, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và xây dựng hệ thống tài chính minh bạch, tuân thủ pháp luật.

Đặc biệt, Bộ cũng sẽ hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh mới chuyển đổi dễ dàng tiếp cận dịch vụ chuyên nghiệp với mức phí hợp lý, góp phần lan tỏa chính sách hỗ trợ và thúc đẩy khởi nghiệp. Việc khuyến khích miễn giảm phí cho hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp trong thời gian đầu sử dụng dịch vụ cũng là một giải pháp được cân nhắc.

Với các chính sách hỗ trợ cụ thể và lộ trình phù hợp, quá trình chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp được kỳ vọng sẽ diễn ra nhanh chóng, hiệu quả, mang lại lợi ích thiết thực cho cả cộng đồng doanh nghiệp lẫn nền kinh tế quốc gia.