Thái Lan: Bất ổn chính trị gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới kinh tế

Kinh tế bắt đầu chịu tác động tiêu cực

Các cuộc biểu tình với quyết tâm để “chấm dứt sự hoạt động của Chính phủ này” – theo lời của thủ lĩnh phe đối lập Suthep Thaugsuban đã kéo dài đến ngày thứ 7 và đây được xem là cuộc chống đối chính trị lớn nhất tại Thái Lan trong 8 năm qua.

Người biểu tình chống Chính phủ tại Bangkok

Trước các cuộc biểu tình diễn ra tại trung tâm Bangkok, Chính phủ đương nhiệm vẫn tiếp tục hoạt động bằng cách sử dụng các tòa nhà ở vùng ngoại ô. Nhưng với các nhà kinh doanh thì “kém may mắn” hơn khi họ không thể dễ dàng di chuyển địa điểm kinh doanh của mình. Các tác động tiêu cực đối với thủ đô nói riêng, với kinh tế Thái Lan nói chung dường như đang ngày càng lớn hơn.

“Tác động đối với nền kinh tế đang lớn hơn nhiều so với những gì chính phủ công bố” -  GS. Peter Warr, chuyên ngành kinh tế nông nghiệp John Crawford tại Đại học quốc gia Úc, nhận định. “Tôi cho rằng, tăng trưởng kinh tế Thái Lan sẽ không thể trên mức 3% trong năm nay, tức là không bằng một nửa so với kỳ vọng nếu tình hình diễn ra bình thường”, chuyên gia này dự báo.

Cùng quan điểm này, ông Kobsak Pootrakool, Phó chủ tịch điều hành cấp cao ngân hàng Bangkok tại một hội thảo với các khách hàng tại Hà Nội mới đây cho rằng, những bất ổn hiện nay sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế Thái Lan trên 4 ngành và lĩnh vực chính: Du lịch; tiêu dùng; đầu tư vốn cho các dự án hạ tầng cơ sở và dòng vốn FDI vào Thái Lan.

Một trong những ngành chịu ảnh hưởng nặng nhất là du lịch. Trong năm 2013, Thái Lan đã đón tới 27 triệu khách du lịch. Hiện đang là mùa cao điểm về du lịch – một ngành “công nghiệp không khói” quan trọng nhất của kinh tế Thái Lan, thế nhưng triển vọng đối với ngành này dường như đang diễn biến xấu đi.

“Hoạt động kinh doanh của chúng tôi đến nay đã giảm khoảng 50%, trong khi thời điểm này lẽ ra là mùa cao điểm” - Chanin Donavanik, Giám đốc điều hành khu vực Bangkok của chuỗi khách sạn quốc tế Dusit cho biết. “Không biết tình hình này còn kéo dài vài ngày hay vài tuần nữa nhưng càng kéo dài thì hoạt động kinh doanh của chúng tôi sẽ càng bị ảnh hưởng nên chúng tôi rất lo ngại”.

Trong khi đó, Cơ quan quản lý du lịch của Thái Lan vẫn tỏ ra khá lạc quan. Các bản thông tin cập nhật hàng ngày trên trang web của cơ quan này dù có đưa ra các cảnh báo khả năng tắc nghẽn ở một số đường phố nhưng vẫn khẳng định, Bangkok tiếp tục mở cửa cho các hoạt động kinh doanh du lịch như bình thường. Trang web này cũng trích dẫn các khảo sát gần đây ở Mỹ và Anh, trong đó ước tính chỉ có 1-2% du khách đã thay đổi kế hoạch đi du lịch Thái Lan của họ.

Tuy nhiên, thực tế con số có thể lớn hơn như vậy rất nhiều, nhất là khi đã có những thông tin đầu tiên về thương vong từ các cuộc biểu tình ở Bangkok. Đã có những nước cảnh báo công dân của mình tránh xa các địa điểm biểu tình, tập trung đông người tại Bangkok. Thậm chí, một số ý kiến còn cho rằng, du khách có thể còn không lựa chọn Thái Lan là điểm đến du lịch trong thời điểm hiện nay nữa.

Không chỉ có du lịch mà nhiều ngành, lĩnh vực khác cũng đang bị ảnh hưởng tiêu cực. Từ việc người nông dân không thể mang các sản phẩm vào bán tại thủ đô nên phải bán tại các khu vực khác với giá thấp hơn; đến việc thị trường chứng khoán bắt đầu bước vào xu hướng giảm điểm, hay niềm tin tiêu dùng, doanh số bán xe hơi… cũng bắt đầu suy giảm.

Phía sau bất ổn chính trị là cạnh tranh kinh tế

Bà Veronique Salz-Lozac'h, chuyên gia kinh tế trưởng của Asia Foundation vừa tỏ ra lạc quan vừa lo ngại khi cho rằng, nhìn vào lịch sử bất ổn chính trị thường xuyên diễn ra tại Thái Lan thì ảnh hưởng của những bất ổn hiện nay đến nền kinh tế này sẽ không phải đến mức thảm họa. Tuy nhiên, rõ ràng với tình hình này thì hoạt động kinh doanh sẽ gặp khó khăn hơn. Và nếu bất ổn chính trị này kéo dài sẽ dẫn đến tác động tiêu cực thực sự, đặc biệt là có thể khiến các nhà đầu tư nước ngoài quay sang tìm kiếm cơ hội đầu tư ở các nước ASEAN khác.

Đáng chú ý, nhiều quan điểm cho rằng những bất ổn dưới mác “vì dân chủ” hiện nay thực chất là một cuộc chiến đấu vì kinh doanh, cạnh tranh kinh tế giữa các phe phái tại Thái Lan. “Đây thực chất là cuộc tranh đấu vì mục tiêu kinh doanh giữa các DN cũ và các tầng lớp DN mới. Cụ thể là cuộc đấu tranh kinh doanh giữa các DN thuộc hoặc gắn lợi ích với cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra nhằm sử dụng sức mạnh của nhà nước vì lợi ích của phe họ với những đối thủ cạnh tranh và những người đang mất lợi ích từ cơ cấu chính trị hiện tại” - GS. Warr chỉ ra.

Trong những bất ổn và đấu đá lần này, cả hai bên đều cố gắng tránh các xung đột mang tính bạo lực. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu tình trạng đấu tranh mà không gây ra bạo động ấy sẽ kéo dài được đến bao lâu và liệu quân đội có tiếp tục đứng ngoài cuộc. Với những dấu hiệu bạo lực đầu tiên đã xảy ra, nhiều người dự đoán môi trường biểu tình rầm rộ nhưng lại trong yên bình tại Bangkok sẽ khó giữ được lâu nữa.

Tất nhiên, khó khăn không phải đến với tất cả. Cũng có những ngành, những cá nhân có thể hưởng lợi từ những bất ổn chính trị hiện nay. Đơn cử, các công ty viễn thông cũng “ăn nên, làm ra” trong thời điểm hiện nay khi nhu cầu thông tin trao đổi cũng tăng nhanh trong thời điểm hiện tại.

Ông Kobsak Pootrakool cho rằng, không chỉ chịu tác động tiêu cực từ bất ổn hiện nay, các DN Thái Lan còn chịu nhiều tác động từ việc Fed giảm gói QE3 dẫn đến điều chỉnh mạnh giá tài sản và điều này có thể dẫn đến những ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến hoạt động kinh doanh của các DN Thái Lan. Bên cạnh đó, vị này cũng dự báo nhu cầu từ các thị trường mới nổi và phát triển cũng tiếp tục yếu trong năm nay nên sẽ có ảnh hưởng đến kinh doanh của các DN Thái.

“Trong bối cảnh đó, điều mà các DN Thái cần làm là phải cẩn trọng với tình hình chính trị trong nước; có các biện pháp thích hợp để phòng hộ với các rủi ro; chuẩn bị thêm thanh khoản; giữ cho bảng cân đối kế toán khỏe mạnh và tận dụng thời điểm hiện nay để nâng cao hiệu quả hoạt động” – ông Kobsak đưa ra lời khuyên.

Đỗ Lê