Thanh toán số tăng tốc

	Đi chợ không cần mang tiền
	Đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt trong trường học, bệnh viện
	Tạo điều kiện để ngân hàng bán lẻ bứt phá

Chuyển dịch thói quen thanh toán

Thời gian qua, hoạt động thanh toán từ người dân, tổ chức, nhất là giới trẻ Việt Nam đã tiệm cận hơn với trình độ công nghệ của thế giới. Các hình thức thanh toán đang được các ngân hàng giới thiệu, dần phổ cập tại Việt Nam như thanh toán bằng thẻ chip phi tiếp xúc (contactless), thanh toán trực tuyến lẫn ngoại tuyến tại điểm bán qua mã QR, thanh toán trực tuyến cho dịch vụ số, thương mại điện tử qua NFC, ứng dụng Mobile Banking,… kết hợp với các giải pháp, dịch vụ hỗ trợ như xác thực sinh trắc học bảo mật, mã hóa thông tin thẻ (tokenization), định danh điện tử (eKYC) an toàn, thuận tiện.

Ông Lê Văn Tuyên - Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) cho biết, NHNN đã tập trung triển khai một số giải pháp thúc đẩy TTKDTM, đặc biệt là việc hoàn thiện hành lang pháp lý và cơ chế, chính sách. Đề án phát triển TTKDTM tại Việt Nam giai đoạn 2021-2025 tại Quyết định số 1813/QĐ-TTg ngày 28/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ đã nêu bốn mục tiêu chủ yếu: tạo sự chuyển biến về TTKDTM với mức tăng trưởng cao; ứng dụng mạnh mẽ thành tựu CMCN 4.0 để đổi mới và phát triển hạ tầng thanh toán; đảm bảo an ninh an toàn, bảo mật hoạt động TTKDTM; phấn đấu đạt một số mục tiêu tăng trưởng sử dụng phương tiện, dịch vụ TTKDTM…

Thanh toán không dùng tiền mặt có bước phát triển mạnh mẽ

Bên cạnh đó, NHNN đã ban hành Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, hướng tới mục tiêu phát triển các mô hình ngân hàng số, gia tăng tiện ích, trải nghiệm khách hàng và thực hiện mục tiêu tài chính toàn diện, thúc đẩy ứng dụng công nghệ mới, tiên tiến theo hướng tự động hóa quy trình, tối ưu hóa hoạt động nghiệp vụ. “Đồng thời, NHNN đã chỉ đạo nâng cấp, phát triển hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng, hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử, hệ thống thanh toán của các ngân hàng đảm bảo hoạt động an toàn, hiệu quả và có khả năng kết nối, tích hợp với các hệ thống khác, mở rộng hệ sinh thái thanh toán số để phục vụ thanh toán trực tuyến…”, ông Tuyên cho biết.

Những năm gần đây, thanh toán điện tử trong khu vực Chính phủ, dịch vụ hành chính công được Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương cũng tích cực được đẩy mạnh. Một trong những giải pháp quan trọng là việc ra mắt Cổng Dịch vụ công Quốc gia chính thức vào ngày 9/12/2019. Nhiều nhóm dịch vụ công đến nay đã được triển khai thanh toán bằng các phương thức điện tử đem lại sự thuận tiện, an toàn, nhanh chóng cho người dân.

Ông Nguyễn Quang Minh - Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) cho biết, hiện nay công ty đã hoàn thành kết nối hạ tầng thanh toán tới 48 địa phương, 15 đơn vị là các Bộ/Cục/cơ quan cung cấp dịch vụ công để cung cấp dịch vụ thanh toán trực tuyến cho 5 nhóm dịch vụ trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia gồm: nộp bảo hiểm xã hội, thuế bất động sản, nộp phạt vi phạm giao thông, tạm ứng án phí và thanh toán phí, lệ phí. Các phương thức TTKDTM do NAPAS triển khai gồm thanh toán qua thẻ chip do các ngân hàng phát hành, thanh toán qua số tài khoản ngân hàng và phương thức thanh toán bằng mã VietQR mới được triển khai phối hợp cùng hai ngân hàng là NCB và Nam A Bank vào tháng 1/2022. Thời gian tới, NAPAS sẽ tiếp tục mở rộng triển khai thanh toán nhiều dịch vụ như học phí, viện phí trên Cổng dịch vụ công quốc gia, từ đó nhân rộng mô hình trên nhiều kênh thanh toán khác.

Nâng cao trải nghiệm khách hàng

Với vai trò là công ty thanh toán quốc gia, đại diện NAPAS cho biết đơn vị này sẽ xây dựng, cài đặt hạ tầng thanh toán mạnh, dự phòng tăng trưởng nóng với số lượng giao dịch qua hệ thống của NAPAS. NAPAS cũng đã triển khai bộ sản phẩm thẻ chip nội địa (thẻ ghi nợ, thẻ trả trước, thẻ tín dụng nội địa) nhằm đáp ứng đầy đủ nhu cầu của khách hàng; phát triển các loại giao dịch thẻ hỗ trợ cho các loại hình giao dịch trả góp, giao dịch thanh toán nhanh… NAPAS thời gian qua cũng tập trung phát triển thẻ chip đa ứng dụng (trên một chip có thể chạy đồng thời ứng dụng của ngân hàng và ứng dụng của các lĩnh vực như giao thông, y tế, bảo hiểm…).

Thông tin về kế hoạch phối hợp của NAPAS với các ngân hàng, trung gian thanh toán phát triển củng cố hạ tầng chấp nhận thanh toán của NAPAS, ông Minh cho biết, NAPAS sẽ thực hiện kết nối liên thông mạng lưới chấp nhận thanh toán QR code của tất cả các đơn vị để khách hàng khi sử dụng dịch vụ thanh toán này có thể thanh toán ở bất kỳ điểm chấp nhận thanh toán do bất kỳ đơn vị nào phát triển. Hiện nay, NAPAS đã cho ra đời QR code tuân thủ tiêu chuẩn cơ sở này với ứng dụng mang tên là VietQR, được sử dụng đầu tiên để thực hiện liên thông thanh toán xuyên biên giới giữa Việt Nam - Thái Lan theo chỉ đạo của NHTW hai nước.

Dưới góc độ NHTM có sự phát triển vượt bậc trong thanh toán số 5 năm trở lại đây, bà Phạm Thị Mai Anh - Giám đốc Trung tâm sản phẩm, Khối Ngân hàng số (MB) cho hay, MB tập trung vào việc gắn sản phẩm đáp ứng tới từng nhu cầu nhỏ trong cuộc sống của khách hàng. Theo bà Mai Anh, có những quy trình trước kia mất tới 3 - 4 tháng mới ra được sản phẩm song lại không đáp ứng được đúng nhu cầu khách hàng. Chúng tôi đã thay đổi để đưa ra sản phẩm mới và liên tục sửa đổi để đáp ứng tốt hơn nhu cầu khách hàng. Khi sản phẩm được khách hàng đón nhận thì ngân hàng mới đưa ra các tính năng bổ sung. MB cũng đang có chiến lược hướng tới thúc đẩy thanh toán đối với đối tượng là các khách hàng trẻ, thông qua ứng dụng phát hành thẻ ảo giúp tiết kiệm chi phí hơn, gia tăng thanh toán số. Bà Mai đề xuất cơ quan quản lý nghiên cứu việc cho phép thanh toán không qua xác thực với thanh toán nhỏ, phương tiện công cộng.

Đại diện Chi hội thẻ - Hiệp hội Ngân hàng, ông Lê Thanh Hà cho rằng, các chuẩn mực của ngân hàng Việt Nam hiện nay đã có sự tương đồng với các tiêu chuẩn quốc tế, nên công tác phòng ngừa rủi ro, an toàn, bảo mật phải được đặt lên hàng đầu thì thị trường thanh toán mới phát triển nhanh và bền vững được. Đặc biệt, khi số lượng phát hành thẻ thanh toán lớn, các ngân hàng cần có chế độ bảo mật cao, cho phép chủ thẻ cùng ngân hàng kiểm soát giao dịch chủ động như đóng mở thẻ, dịch vụ, hạn mức thanh toán…