Thấy gì từ dòng tiền cá nhân vào chứng khoán

Dịch bệnh Covid-19 đã gây đứt gẫy các chuỗi sản xuất kinh doanh, nhiều người dân có tiền đi đầu tư chứng khoán. Chứng khoán không cần nhiều vốn như đầu tư vàng, nhà đất… nên từ bà nội trợ, nhân viên văn phòng, người tạm thời nghỉ việc tránh dịch đều có thể bỏ ra dăm chục triệu là đã có thể mua chứng khoán. Đặc biệt, chứng khoán là sản phẩm có tính thanh khoản cao, dễ mua dễ bán và thị trường lại đang trong xu thế tăng điểm.

Trong xu thế số hóa, các công ty chứng khoán áp dụng công nghệ xác thực khách hàng điện tử (eKYC) nhà đầu tư chỉ cần tải ứng dụng (App) vào điện thoại và mở tài khoản và chuyển tiền từ tài khoản ngân hàng vào tài khoản chứng khoán giao dịch. Theo các công ty chứng khoán, những nhà đầu tư cá nhân mới tham gia thị trường thường mua những mã chứng khoán có giá trị nhỏ, có tính thanh khoản cao và không cần quá nhiều vốn.

Ảnh minh họa

Trong cơn say giá chứng khoán, các công ty chứng khoán liên tục tăng vốn mở rộng quy mô phát triển và nâng vốn chủ sở hữu để tiếp tục cho vay margin. Số liệu thống kê tính đến cuối quý III/2021 dư nợ của 60 công ty chứng khoán đã ở mức khoảng 154.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên thực trạng dùng đòn bẩy tài chính của nhà đầu tư quá cao hiện nay được các chuyên gia chứng khoán cảnh báo là đã đến ngưỡng rủi ro, nhưng không mấy ai quan tâm bởi chứng khoán vẫn còn tăng và không biết đâu là đỉnh. Chưa kể, Chứng khoán Yuanta đến cuối quý III/2021 cho biết dòng tiền thật nằm chờ trên tài khoản của nhà đầu tư có hơn 92.000 tỷ đồng, tăng 6.000 tỷ đồng so với quý liền kề.

Không thể phủ nhận, nhà đầu tư cá nhân đã góp phần làm cho thị trường chứng khoán sôi động, nếu như trong năm 2020 bình quân mỗi phiên có giá trị giao dịch khoảng hơn 7.420 tỷ đồng thì sang đến năm nay bình quân mỗi phiên đã vượt 22.000 tỷ đồng, đến tháng 11/2021 đã có những phiên giao dịch chứng khoán giá trị lên 52.000-56.000 tỷ đồng.

Chuyên gia chứng khoán Huỳnh Dũng Khánh cho rằng, các đợt tăng nóng của thị trường có yếu tố những nhóm cổ phiếu đầu cơ và sự góp phần nhà đầu tư cá nhân, trong đó có yếu tố nhà đầu tư mới tham gia thị trường. Trong những cổ phiếu nhỏ nhà đầu tư tổ chức ước chỉ khoảng vài phần trăm, trong khi các nhà đầu tư mới chỉ quan tâm cổ phiếu có tăng giá hay không, ngoài ra không biết mặt mũi doanh nghiệp thế nào và không quan tâm đến báo cáo tài chính…

Các nhà đầu tư cá nhân thi nhau lướt sóng để kiếm tiền, không cần biết giá trị nội tại doanh nghiệp và không cần biết doanh nghiệp sản xuất kinh doanh mặt hàng nào đang là thực tế có thật. Theo đó, nhiều doanh nghiệp đua nhau phát hành cổ phiếu, phát hành đến đâu có người mua đến đó, có người mua bán chứng khoán ba ngày sau đã thấy có lãi càng kích thích cá nhân tham gia thị trường. Thậm chí, doanh nghiệp in cổ phiếu như in giấy, giá trị không có gì nổi bật niêm yết chào sân một cổ phiếu 10.000 đồng đã huy động vốn của nhà đầu tư đổ vào các dự án bất động sản và lại chia chác nhau phần lợi nhuận chênh lệch. Chứng khoán tăng điểm, có những doanh nghiệp bán cả cổ phiếu quỹ theo hình thức chẻ nhỏ ra các tài khoản cá nhân để giao dịch, nên trong con số thống kê nhà đầu tư cá nhân tăng nhanh cũng khó có thể phân định rạch ròi.

Trong khi các nhà đầu tư cá nhân say mê lướt sóng chứng khoán khi nhìn thấy giá cổ phiếu tăng, thì những nhà đầu tư chuyên nghiệp lại chững lại. Đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài lại bán ròng cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Đơn cử, phiên giao dịch thiết lập đỉnh cao lịch sử 1500,81 điểm của VN-Index (ngày 25/11) trên cả ba sàn chứng khoán HoSE, HNX, UPCoM khối ngoại mua vào 38,7 triệu cổ phiếu giá trị 1.577 tỷ đồng, chiều bán ra lên đến 61,5 triệu cổ phiếu giá trị 2.500 tỷ đồng. Tính tổng khối lượng bán ròng ở mức 22,8 triệu cổ phiếu tương đương với 931 tỷ đồng giá trị bán ròng. Theo thống kê của HoSE từ đầu năm đến giữa tháng 11/2021 khối ngoại đã hút ròng hơn 52.000 tỷ đồng trên thị trường.