Thủ tướng: Thị trường chứng khoán là bệ phóng cho doanh nghiệp

Báo cáo tại buổi lễ, ông Lê Văn Dũng, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho hay, qua 20 năm phát triển, từ 2 doanh nghiệp niêm yết ban đầu (SAM, REE), đến nay, số lượng công ty niêm yết, đăng ký giao dịch trên hai sở giao dịch chứng khoán đã lên tới 1.647 công ty, với giá trị niêm yết/đăng ký giao dịch 1.428.000 tỷ đồng. Mức vốn hóa của thị trường cổ phiếu tính đến ngày 30/6/2020 đạt 3.894.000 tỷ đồng, chiếm 64,5% GDP.

Ngoài các công cụ là cổ phiếu, trên thị trường cổ phiếu còn có thêm các công cụ đầu tư khác như: chứng chỉ quỹ đầu tư, chứng chỉ quỹ ETF, REIT... và gần đây là sản phẩm mới chứng quyền có bảo đảm (Covered Warrants).

Tính đến thời điểm hiện tại, khối lượng huy động vốn qua phát hành trái phiếu chính phủ bình quân khoảng 185.000 tỷ đồng/năm, đáp ứng 50%-60% nhu cầu huy động vốn cho cân đối ngân sách hằng năm.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại buổi lễ

Đặc biệt, theo ông Dũng, thị trường chứng khoán đã góp phần quan trọng thúc đẩy hoạt động cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước với trên 1.000 cuộc đấu giá, thoái vốn của doanh nghiệp nhà nước, trong đó nhiều đơn vị đã niêm yết lên sàn.

Hệ thống các tổ chức trung gian trên thị trường cũng ngày càng hoàn thiện với trên 100 công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đang hoạt động. Tính đến hết năm 2019 đã có gần 2.000 quỹ đầu tư, với tổng giá trị danh mục ước đạt hơn 12 tỷ USD và đến 31/5/2020, số lượng tài khoản nhà đầu tư do Trung tâm Lưu ký quản lý là 2,5 triệu tài khoản, tăng gấp 2,4 lần so với năm 2010.

Tổng mã số giao dịch chứng khoán đã cấp cho nhà đầu tư nước ngoài là 34.052 mã số, trong đó có 29.389 mã số cá nhân và 4.663 mã số tổ chức, lần lượt tăng 13,3 lần và gần 26 lần.

Ở khía cạnh tác động tương hỗ đến hệ thống ngân hàng, theo đánh giá của một số NHTM lớn, nhờ sự phát triển của thị trường chứng khoán trong suốt 2 thập kỷ vừa qua, nhiều NHTM đã huy động được lượng vốn lớn qua phát hành cổ phiếu để đáp ứng yêu cầu tăng vốn điều lệ theo quy định của NHNN trong tiến trình tái cấu trúc hệ thống các NHTM.

Từ năm 2005 đến nay, thông qua thị trường chứng khoán, các NHTM đại chúng đã huy động được hơn 252.000 tỷ đồng qua phát hành cổ phiếu, giúp các NHTM tăng tổng vốn điều lệ từ 20.600 tỷ đồng lên khoảng 272.000 tỷ đồng. Thậm chí, trong giai đoạn khó khăn nhất của hệ thống này từ năm 2009 đến 2014, thị trường chứng khoán đã giúp các NHTM huy động được 74.000 tỷ đồng.

Không chỉ trực tiếp hỗ trợ, làm tăng vốn khả dụng của các NHTM, thị trường chứng khoán còn gián tiếp hỗ trợ cung vốn cho nền kinh tế trong giai đoạn nguồn vốn từ các NHTM bị hạn chế do quá trình tái cấu trúc các tổ chức này.

Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú (bìa phải) cùng lãnh đạo nhiều bộ, ngành chứng kiến nghi thức Thủ tướng đánh cồng kỷ niệm 20 năm thị trường chứng khoán Việt Nam

Tại buổi lễ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc ghi nhận và đánh giá cao những kết quả tích cực mà thị trường chứng khoán đã đạt được trong suốt 20 năm vừa qua. Thủ tướng cho rằng hiện nay thị trường chứng khoán Việt Nam đã trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng của nền kinh tế, đóng góp tích cực vào quá trình xây dựng nền tài chính tiền tệ lành mạnh, an toàn và ổn định. Thị trường chứng khoán cũng là bệ phóng cho nhiều doanh nghiệp phát triển quy mô, chất lượng.

Về định hướng phát triển thị trường trong thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, các thành viên thị trường cần phối hợp tốt để đưa thị trường chứng khoán Việt Nam đi lên theo hướng ngày càng đột phá. Sớm hoàn thiện thể chế, đồng bộ các luật định để hoàn thiện hệ thống pháp luật, tạo dựng môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp cũng như các nhà đầu tư tham gia thị trường.

Đặc biệt là cần thực hiện hiệu quả các giải pháp để thúc đẩy cổ phần hoá doanh nghiệp, niêm yết; áp dụng những chuẩn mực quốc tế về tài chính, kiểm toán cũng như tập trung làm tốt công tác kiểm tra, giám sát bảo đảm công khai, minh bạch nhằm bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các chủ thể tham gia thị trường, cũng như an toàn cho thị trường chứng khoán nói riêng và thị trường tiền tệ Việt Nam nói chung.