Tiếp tục nêu cao tinh thần "chống dịch như chống giặc"

Bộ trưởng Trần Văn Sơn cho biết, tại phiên họp thường kỳ tháng 5, Chính phủ đã thảo luận các nội dung: Báo cáo về công tác phòng chống dịch COVID-19; Tình hình kinh tế - xã hội tháng 5, 5 tháng và dự báo thực hiện 6 tháng đầu năm, các giải pháp trong 6 tháng cuối năm 2021; Báo cáo đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 và dự kiến kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025; Báo cáo đánh giá tình hình thực hiện ngân sách Nhà nước tháng 5, 5 tháng và dự báo thực hiện 6 tháng đầu năm, các giải pháp trong 6 tháng cuối năm 2021; Đề án thực hiện xây dựng đường bộ cao tốc giai đoạn 2021-2025 và định hướng đến năm 2030.

Tổng lực chống dịch, lấy tấn công là đột phá và phương châm 3 “không”

Chính phủ thống nhất nhận định, về tổng thể chúng ta đã kiểm soát được tình hình đợt dịch thứ 4, mặc dù cục bộ có một số địa phương dịch diễn biến phức tạp, nhất là tại Bắc Giang, Bắc Ninh, TP.Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, virus chủng mới có tốc độ lây nhiễm nhanh, nguy hiểm nên dự báo tình hình dịch bệnh tiếp tục phức tạp, khả năng còn có các ca mắc mới, tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng.

Vì vậy Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tiếp tục nêu cao tinh thần “chống dịch như chống giặc”, lấy người dân làm chủ thể phòng, chống dịch; thực hiện phương châm tổng tiến công toàn diện, tổng lực, thần tốc, mạnh mẽ hơn nữa với quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, hành động quyết liệt hơn, hiệu quả hơn.

Thực hiện nghiêm túc phương châm “5K + vaccine” và tích cực nghiên cứu, ứng dụng công nghệ bắt buộc trong phòng, chống dịch, đẩy nhanh thực hiện chiến lược vaccine. Kết hợp hài hòa, hợp lý, hiệu quả giữa phòng ngự và tấn công, lấy tấn công là đột phá; phòng ngự là cơ bản, chiến lược, thường xuyên, lâu dài, quyết định.

Kịp thời tháo gỡ khó khăn cho công tác phòng chống dịch theo phương châm 3 “không” gồm: Không nói thiếu tiền; Không nói thiếu nguồn nhân lực; Không nói thiếu thể chế, cơ sở vật chất, vật tư, sinh phẩm.

Cùng liên quan đến vấn đề này, theo Nghị quyết của Bộ Chính trị và Nghị quyết của Chính phủ, Bộ Y tế được giao nhiệm vụ nhập khẩu 150 triệu liều vacicne để tiêm 70% dân số từ 18 tuổi trở lên. Trong đó, một trong những vấn đề cấp bách nhất hiện nay là nguồn vacicne.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5 cho biết, đến nay đã cơ bản tiếp cận được đủ số lượng này. “Tổng số vaccine Việt Nam đặt hàng là khoảng 170 triệu liều nhưng chúng ta cũng lường trước việc giao hàng có thể không đúng tiến độ, không đầy đủ”, Thứ trưởng Trương Quốc Cường cho biết.

Lý do là vì khi đàm phán nhập khẩu, Việt Nam phải ký cam kết với nhà sản xuất “vì họ yêu cầu chúng ta phải ký thỏa thuận trong miễn trách nhiệm khi sử dụng vaccine trong trường hợp có sự cố xảy ra”, Thứ trưởng Trương Quốc Cường thông tin. Thêm vào đó, “các công ty đều bắt chúng ta thỏa thuận chấp nhận trường hợp nhà sản xuất giao hàng không đúng tiến độ. Sở dĩ có thỏa thuận này bởi Việt Nam được xếp vào một trong những quốc gia đang kiểm soát tốt dịch bệnh, do vậy có trường hợp vaccine có kế hoạch chuyển về Việt Nam nhưng lại bị điều sang nước khác có tình trạng dịch bệnh cấp bách hơn. Tiến độ cung ứng vaccine hiện nay hoàn toàn phụ thuộc vào nhà sản xuất bởi cung chưa đủ cầu”, ông cho biết thêm.

Tổng cam kết đóng góp và thực có cho Quỹ vaccine đã đạt hơn 3.000 tỷ đồng

Về Quỹ vaccine, Thứ trưởng Bộ Tài chính Tạ Anh Tuấn cho biết, nguồn kinh phí cần để mua và tiêm vaccine rất lớn. Theo tính toán sơ bộ của Bộ Y tế, chi phí mua và tiêm vaccine khoảng 25.000 tỷ đồng, ngoài ra còn phải có nguồn để tiêm nhắc lại hàng năm.

Chính vì vậy, quan điểm của Đảng và Nhà nước là chúng ta sẽ dùng nguồn ngân sách Nhà nước và các nguồn kinh phí hợp pháp thông qua xã hội hoá để mua và tiêm vaccine cho nhân dân.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ thành lập Quỹ vaccine. Ngay sau đó, Bộ Tài chính cũng có quyết định thành lập Ban Quản lý Quỹ, cũng như có Thông tư hướng dẫn về cơ chế quản lý Quỹ đảm bảo công khai, minh bạch, rõ ràng.

Liên quan đến huy động nguồn Quỹ, số dư của Quỹ hiện là gần 104 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Bộ Y tế đã được các đơn vị tài trợ khoảng 1.000 tỷ đồng và sẽ chuyển vào Quỹ. Bộ Tài chính cũng đang tích cực làm việc với các đơn vị liên quan, như các doanh nghiệp thuộc Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cam kết ủng hộ cho Quỹ hơn 2.000 tỷ đồng. Các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, từ FDI cũng như doanh nghiệp tư nhân và một số đơn vị ngoài các doanh nghiệp thuộc Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp rất hưởng ứng trong việc ủng hộ Quỹ vaccine.

Đầu tư công chưa phát huy tốt vai trò thúc đẩy và dẫn dắt

Mặc dù bị ảnh hưởng bởi đại dịch nhưng kinh tế - xã hội tháng 5 và 5 tháng năm 2021 vẫn đạt được những kết quả nổi bật. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát; sản xuất công nghiệp tăng khá; duy trì đà tăng trưởng xuất khẩu; tăng thu hút đầu tư nước ngoài; thu ngân sách đạt kết quả tương đối tốt…

Bên cạnh những kết quả đạt được, nền kinh tế còn đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức: Dịch COVID-19 vẫn hết sức phức tạp, ảnh hưởng lớn đến các hoạt động kinh tế - xã hội và việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ kế hoạch năm 2021; Giải ngân vốn đầu tư công vẫn chậm, chưa phát huy tốt vai trò kích cầu, thúc đẩy tăng trưởng và dẫn dắt đầu tư tư nhân; Giá xăng dầu và một số nguyên vật liệu tiếp tục tăng cao, gây sức ép lớn đối với lạm phát và một số ngành, lĩnh vực; Sản xuất kinh doanh tiếp tục gặp nhiều khó khăn; Đời sống một bộ phận người lao động, người dân gặp khó khăn, nhất là công nhân trong các khu công nghiệp tại các địa phương bùng phát dịch…

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo đồng loạt các nhiệm vụ, giải pháp cần triển khai, trong đó yêu cầu các bộ, ngành, địa phương thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp năm 2021 trong các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội và Chính phủ.

Đặc biệt, cần siết chặt kỷ luật tài chính – ngân sách nhà nước, đẩy mạnh tiết kiệm chi thường xuyên và sử dụng dự phòng hợp lý để dành nguồn phòng, chống dịch và thực hiện các nhiệm vụ cấp bách phát sinh.

Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các giải pháp về tài khóa để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng, không để đứt gãy chuỗi sản xuất, cung ứng. Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, tập trung chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án công nghiệp, năng lượng lớn, trọng điểm và khẩn trương có giải pháp thúc đẩy phát triển các ngành, lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ quan trọng…

Quyết tâm 10 năm tới làm được 3.800 km

Trong số các kế hoạch, nhiệm vụ chiến lược để đưa đất nước tiếp tục phát triển được đưa ra bàn tại phiên họp Chính phủ lần này, đáng chú ý có Đề án thực hiện xây dựng đường cao tốc giai đoạn 2021-2025, định hướng tới năm 2030.

Chính phủ thống nhất về sự cần thiết của Đề án này nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã đề ra. Đây là nhiệm vụ rất rất khó, phức tạp, với yêu cầu đặt ra là trong 10 năm tới phải làm được 3.800 km. Nhưng thực hiện được sẽ là một phần quan trọng trong 3 đột phá chiến lược để đất nước đi lên.

Chính vì vậy Chính phủ xác định cần huy động cả hệ thống chính trị và toàn dân vào cuộc, lấy khó khăn làm động lực để phấn đấu. Tinh thần là phải đổi mới mạnh mẽ tư duy quản lý, phát huy tính chủ động, năng động, sáng tạo của các địa phương trong đầu tư, xây dựng, bảo trì và khai thác các tuyến cao tốc. Đẩy mạnh phân cấp cho các địa phương trong giải phóng mặt bằng, Trung ương chỉ hỗ trợ chi phí xây lắp, vốn nhà nước đóng vai trò dẫn dắt, là “vốn mồi” để thu hút tối đa nguồn lực từ các thành phần kinh tế khác theo phương châm “đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư”, hài hòa lợi ích giữa nhà nước, nhà đầu tư và người dân.

Thủ tướng giao Bộ Giao thông vận tải nghiêm túc tiếp thu ý kiến các thành viên Chính phủ, hoàn thiện Đề án để trình Bộ Chính trị xin chủ trương trước khi trình Quốc hội tại kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV.