Ứng dụng AI trong ngành Ngân hàng: Cần đào tạo, đào tạo lại cho từng cán bộ, công đoàn viên

Theo ông Dũng, bằng cách ứng dụng kết hợp giữa AI dự đoán và Gen AI, cùng với kiến thức chuyên môn của con người, các TCTD có thể đạt được hiệu quả hơn nữa trong các quy trình nội bộ - lớn hơn rất nhiều so với tác động đơn lẻ của AI dự đoán và Gen AI. Gen AI hiện mới chỉ được áp dụng vào một số lĩnh vực nhất định, phạm vi hạn chế bởi còn một số quan ngại, rủi ro. Tuy nhiên, tiềm năng, cơ hội và tác động của Gen AI đến ngành Ngân hàng và môi trường công việc trong tương lai sẽ rất lớn.

Tầm quan trọng của AI trong ngành ngân hàng

Ông Lê Trung Kiên, Phó Cục trưởng Cục Giám sát an toàn hệ thống các TCTD, Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng (NHNN) nhận định, AI sẽ định hình lại thị trường tài chính. Có ba lĩnh vực chính mà AI tác động: Ứng dụng AI trong cách thức cung cấp dịch vụ tài chính; ứng dụng AI trong quản trị rủi ro; ứng dụng công nghệ AI trong thanh tra, giám sát ngân hàng.

Bà Lê Thị Quyên, Phó Chủ tịch Thường trực Công đoàn Cơ quan NHNN Trung ương chia sẻ, nhiều tổ chức tài chính tiền tệ quốc tế, giới chuyên gia có chung nhận định AI, đặc biệt là Gen AI có thể tự động hóa tới 90% số giờ làm việc hay 75% nhiệm vụ của những lao động trí óc như công chức, viên chức, nhân viên ngân hàng. Như vậy, ứng dụng AI cũng có thể có tác động tiêu cực khi rất nhiều việc làm có thể được thay thế bởi tự động hóa. Trong bối cảnh đó, các cán bộ công chức NHNN cần tận dụng cơ hội từ Gen AI để nâng cao năng suất công việc, phát triển năng lực bản thân. Mỗi cán bộ công đoàn cần nâng cao những kiến thức về AI để thích ứng và không bị đào thải trong thời kỳ phát triển vượt bậc của công nghệ đột phá như AI. Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích mà AI mang lại, cũng còn nhiều thách thức như vấn đề bảo mật dữ liệu và quyền riêng tư, vấn đề an toàn và đạo đức trong sử dụng AI… Trong thời gian tới, cần tổ chức các chương trình tập huấn, hội thảo về AI cho cán bộ công đoàn để hiểu rõ về công nghệ, ứng dụng và tiềm năng của AI trong các hoạt động chuyên môn.

Các diễn giả cho rằng cần nâng cao kiến thức về AI cho công đoàn viên

Về vấn đề này, ông Lê Anh Dũng cũng cho rằng, một trong những rủi ro lớn trong việc ứng dụng Gen AI là sự phụ thuộc quá mức (over-reliance), qua đó làm giảm tư duy phê phán, phân tích của cán bộ nhân viên. Ông khẳng định, tác động lớn của AI đặt ra vấn đề cần thiết phải đào tạo, đào tạo lại kiến thức, kỹ năng số nói chung và về AI nói riêng. Việc đào tạo cần bắt đầu từ cấp lãnh đạo/thủ trưởng đơn vị cho đến từng cán bộ công đoàn viên. Chính vì vậy, cần phát triển năng lực quản trị dữ liệu, trong đó thúc đẩy văn hóa tư duy dựa trên dữ liệu, khuyến khích các sáng kiến dựa trên dữ liệu. Đầu tư vào việc nâng cao kỹ năng cho cán bộ NHNN có kiến thức và chuyên môn cần thiết để hiểu, đánh giá và giám sát các hệ thống AI được sử dụng trong ngân hàng một cách hiệu quả. Chú trọng nghiên cứu, trải nghiệm trên cơ sở lưu ý đảm bảo an toàn bảo mật, riêng tư dữ liệu và nên thử nghiệm với những nghiệp vụ rủi ro thấp, tiềm năng tác động lớn, hiệu quả cao và ngay lập tức…

Ông Phạm Tiến Dũng, Phó Thống đốc NHNN Việt Nam, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban chỉ đạo chuyển đổi số ngành Ngân hàng cho rằng, việc tích hợp, ứng dụng các công cụ AI (đặc biệt là Gen AI) sâu rộng trong ngành Ngân hàng đặt ra những câu hỏi phức tạp về đạo đức, pháp lý liên quan đến quyền riêng tư, sự thiên vị trong việc ra quyết định theo thuật toán, việc dịch chuyển lực lượng lao động và vai trò tương lai, sự thích ứng người lao động trong Ngành trước sự phát triển của AI. Triển khai AI một cách có trách nhiệm nhằm bảo vệ quyền lợi khách hàng, người lao động, đảm bảo an toàn, ổn định hoạt động ngân hàng song song với việc khai thác, phát huy tốt các cơ hội, thế mạnh của công nghệ đột phá này sẽ cần phải ngày càng chú trọng hơn vai trò của người lao động trong sự dịch chuyển lớn lao này. Do đó xác định được các giải pháp để hạn chế rủi ro, tác động tiêu cực và phát huy thế mạnh của AI, trong đó đặc biệt chú trọng đến giải pháp về đào tạo, đào tạo lại kiến thức, kỹ năng số cho công đoàn viên, người lao động để thích ứng, làm việc hiệu quả trong môi trường làm việc AI ngày càng hiện diện rõ nét hơn.