Cuộc chiến chống nguy cơ giảm phát của các NHTW toàn cầu
Họ đã bất ngờ hạ lãi suất cơ bản lần đầu tiên kể từ năm 2009 vào hôm 21/1. Nếu NHTW Canada bất ngờ hạ lãi suất cơ bản với khẳng định giá dầu thế giới lao dốc sẽ kéo tỷ lệ lạm phát đi xuống, thì NHTW Nhật Bản đã mở rộng và gia hạn chương trình cho vay.
Trong khi đó, hai nhà hoạch định chính sách của NHTW Anh đã không ủng hộ quyết định nâng lãi suất.
Với việc NHTW châu Âu (ECB) thông báo chương trình mua trái phiếu chính phủ lần đầu tiên vào ngày 22/1, các quan chức trên khắp thế giới đang thúc đẩy các cam kết duy trì chính sách nới lỏng tiền tệ.
Các NHTW buộc phải duy trì các chính sách kích thích trong bối cảnh lạm phát suy giảm trên quy mô toàn cầu sau khi giá dầu “bốc hơi” 56% kể từ tháng 6 năm ngoái. Mối đe dọa giảm phát cũng là chủ đề nóng trong cuộc tranh luận tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới tổ chức tại Thụy Sỹ diễn ra từ 21 đến 24/1. Cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ Lawrence Summers cho biết, các dự báo lạm phát trong giai đoạn từ năm 2020 đến năm 2025 cho thấy, Mỹ, khu vực đồng euro và Nhật Bản không thể đạt được các mục tiêu lạm phát ở mức khoảng 2%.
NHTW Canada đã hạ 0,25 điểm % lãi suất qua đêm áp dụng với các NHTM xuống còn 0,75%. Quyết định này trái với dự đoán của tất cả 22 chuyên gia kinh tế tham gia cuộc khảo sát của hãng tin Bloomberg. Được biết, lần gần đây nhất NHTW Canada hạ lãi suất là vào tháng Tư năm 2009.
Tuyên bố của NHTW Canada có đoạn viết, giá dầu lao dốc mạnh vừa làm tăng nguy cơ giảm phát, vừa làm tăng nguy cơ bất ổn tài chính. Theo NHTW Canada, quyết định hạ lãi suất được đưa ra nhằm chống lại những rủi ro này, đồng thời hỗ trợ những điều chỉnh cần thiết để vực dậy nền kinh tế nước nhà.
Tại Tokyo, Thống đốc NHTW Nhật Bản (BoJ) Haruhiko Kuroda và các thành viên ban điều hành chính sách đã hạ dự báo lạm phát lõi từ 1,7% xuống 1% trong năm tài khóa bắt đầu vào tháng Tư tới, đồng thời duy trì cam kết tăng cung tiền lên 80.000 nghìn tỷ yên (tương đương 674 tỷ USD) mỗi năm.
BoJ cũng cho biết, sẽ thúc đẩy một phần chương trình hỗ trợ tăng trưởng kinh tế từ 7 nghìn tỷ yên lên 10 nghìn tỷ yên. Các điều kiện trong hoạt động cho vay của ngân hàng cũng được nới rộng.
Trong khi đó, tại London, NHTW Anh cho biết, hai nhà hoạch định chính sách Martin Weale và Ian McCafferty trong tháng này đã không bỏ phiếu ủng hộ quyết định tăng lãi suất. Điều này khiến Ủy ban Chính sách Tiền tệ, gồm 9 thành viên, nhất trí không nâng lãi suất lần đầu tiên kể từ tháng 7 năm ngoái sau khi họ cảnh báo rằng lạm phát tại Anh có thể giảm xuống mức 0 trong quý I năm nay.
Trong tuần này, IMF đã hạ triển vọng tăng giá tiêu dùng tại các nền kinh tế phát triển từ 1,8% xuống còn 1% trong năm nay, tức là chỉ bằng một nửa mức tăng 2% mà hầu hết các NHTW thế giới coi là mức giá ổn định.
Các quan chức Fed cũng bắt đầu đánh giá lại triển vọng kinh tế Mỹ trong bối cảnh kinh tế toàn cầu suy yếu và dữ liệu đáng thất vọng về chi tiêu tiêu dùng của người Mỹ là phép thử về cách giải quyết của định chế này trong việc nâng lãi suất vào năm nay.
Nguyệt Minh (Theo Bloomberg)