Dân phố cổ Hà Nội sắp hết chen chúc

Tại Trung tâm Thông tin Di sản phố cổ (28 Hàng Buồm, Hoàn Kiếm, Hà Nội) đang diễn ra triển lãm giới thiệu Đề án giãn dân phố cổ. Triển lãm trưng bày hình ảnh về hiện trạng khu vực phố cổ, giới thiệu khuôn viên tái định cư và nhà mẫu tại khu nhà ở giãn dân thuộc khu đô thị Việt Hưng, Long Biên, Hà Nội.

Người dân xem mô hình khu đô thị giãn dân phố cổ Hà Nội tại triển lãm

Triển lãm Đề án “Giãn dân phố cổ Hà Nội” đi sâu giới thiệu cơ sở hạ tầng và vật chất kỹ thuật phục vụ cho sinh hoạt của người dân tại khu giãn dân Việt Hưng, quận Long Biên. Qua những hình ảnh và thông tin được giới thiệu trong triển lãm, người dân phố cổ đã phần nào an tâm cho cuộc sống trong tương lai; thay vì cảnh “một căn nhà nhỏ nhiều trái tim vàng” như hiện tại.

Mục tiêu của đề án giãn dân của TP. Hà Nội là giảm mật độ dân cư khu vực phố cổ từ 823 người/ha năm 2010 xuống còn khoảng 500 người/ha. Theo đó, có 6.550 hộ dân với khoảng 26.200 nhân khẩu sẽ được di dời, tạo điều kiện tôn tạo, phát huy giá trị lịch sử văn hóa khu phố cổ và cải thiện nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhân dân.

Bởi thực tế, hiện tại nhiều hộ dân trong khu phố cổ Hà Nội đang sinh sống trong cảnh “đất chật người đông”, điều này không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống mọi người mà còn trực tiếp đe dọa những công trình kiến trúc, di sản lịch sử, văn hóa dễ bị xâm hại.

Cũng như nhiều người dân đang sống trong các khu vực phố cổ Hà Nội, ông Chu Văn Hùng (số nhà 44, phố Hàng Buồm) rất háo hức tới xem triển lãm trưng bày “Đề án giãn dân khu phố cổ”. Ông Hùng cho biết, gia đình ông cũng như nhiều hộ dân đang sinh sống trong phố cổ đều rất sẵn lòng cho cuộc “đại di dời” tới một nơi ở mới, bởi hiện tại hệ thống cơ sở hạ tầng phục vụ cho sinh hoạt của người dân tại đây, trong đó có gia đình ông đang xuống cấp trầm trọng.

Ông Hùng chia sẻ: “Diện tích ở bình quân mỗi người trong khu phố cổ được chừng 1m2 như nhà tôi chẳng hạn, thuê nhà của Nhà nước là 13,5m2 nhưng ở với số lượng người là hơn 10 người. Như vậy thì mọi người rất khổ sở, lấy đâu ra không gian mà sinh hoạt như nhiều gia đình bình thường khác. Đây cũng là tình trạng chung của nhiều hộ gia đình đang sinh sống trong khu phố cổ”.

Mong ước của ông Hùng đến nay đã trở thành sự thật. Theo đó, khu đô thị giãn dân sẽ đảm bảo đời sống sinh hoạt cho người dân một cách đầy đủ và trọn vẹn. Khu đô thị này được xây dựng tại quận Long Biên, có diện tích xây dựng 34.590m2; tổng diện tích sàn xây dựng 296.731m2; số dân dự kiến ban đầu là 7.200 người, tương đương khoảng 1.800 căn hộ. Trong đó bao gồm 16 tòa nhà ở cao 9 tầng, 1 tòa nhà hỗn hợp (trung tâm thương mại dịch vụ, chung cư, công trình công cộng) cao 15 tầng, các công trình phúc lợi công cộng như: nhà trẻ, mẫu giáo, trạm y tế, không gian sinh hoạt cộng đồng…

Hiện tại đề án đang bước vào triển khai giai đoạn 1 bắt đầu từ quý IV/2013 và hoàn thành vào quý IV/2016, di dời 1.530 hộ dân đến khu đô thị giãn dân phố cổ nằm trong khu đô thị Việt Hưng rộng 11,12ha. Tập trung di chuyển những hộ dân đang sống trong các công trình di tích, công sở, trường học, những công trình nhà ở có giá trị cần bảo tồn, biển số nhà xuống cấp, nguy hiểm, biển số nhà đông hộ và những hộ dân tự nguyện xin di chuyển khỏi khu phố cổ.

Kết thúc giai đoạn 1, giai đoạn 2 sẽ được tiến hành và sẽ di dời 5.020 hộ dân vào các khu đô thị khác do thành phố bố trí. Đề án giãn dân phố cổ sẽ kết thúc vào năm 2020.

Ông Chu Văn Hùng đón niềm vui này trong niềm xúc động: “Thực sự khi nghe nói triển khai đề án thì người dân phố cổ rất mừng, bởi lẽ có nhiều gia đình đã sống ở đây đến 3 thế hệ. Đến nay, Nhà nước và chính quyền tạo điều kiện cho di dời đi đến nơi ở thoáng mát hơn, kiên cố và đảm bảo hơn… chắc chắn người dân phố cổ sẽ hưởng ứng.

Một số gia đình, người ta có điều kiện ở mặt phố, họ buôn bán, kinh doanh lâu nay có tiền thì có thể người ta không muốn. Còn nhiều gia đình ở phía sâu bên trong khu phố cổ như gia đình tôi thì chắc chắn ai cũng muốn di dời”.

Với tổng mức đầu tư dự kiến hơn 4.900 tỷ đồng (trong đó vốn ngân sách 755 tỷ đồng, vốn doanh nghiệp 4.145 tỷ đồng), sau khi hoàn thành đầu tư, xây dựng và đưa vào sử dụng, khu nhà ở giãn dân phố cổ sẽ được bàn giao cho quận Long Biên quản lý về địa giới hành chính theo quy định của pháp luật.

“Hy vọng rằng, với việc đảm bảo triển khai đúng tiến độ mà đề án đặt ra, sau khi hoàn thành ngoài việc đảm bảo dân sinh còn góp phần cải thiện, chỉnh trang bộ mặt thủ đô Hà Nội”, ông Hùng cho biết, “Khi đề án giãn dân hoàn thành, tôi tin rằng phố cổ Hà Nội sẽ là một điểm nhấn đặc sắc giới thiệu văn hóa Thăng Long tới du khách trong và ngoài nước”.

Bài và ảnh Hoàng Anh