Doanh nghiệp vẫn “đau đầu” vì giấy phép con
Giấy phép con và điều kiện kinh doanh | |
Bỏ giấy phép con: “Cần xử lý điển hình một vài vụ việc” |
Ngày 20/11, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã tổ chức Hội thảo “Báo cáo thực hiện Nghị quyết 19 và 35 về cải cách môi trường kinh doanh và phát triển doanh nghiệp – Góc nhìn từ doanh nghiệp”.
Báo cáo cung cấp cho Chính phủ và các cơ quan nhà nước có liên quan góc nhìn về việc thực hiện các Nghị quyết 19 và Nghị quyết 35 từ doanh nghiệp và từ cấp cơ sở. Báo cáo cũng tổng kết những mô hình hay, hiệu quả mà một số cơ quan Nhà nước đã thực hiện thời gian qua.
Phát biểu tại Hội thảo, Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc khẳng định, Nghị quyết 19 và Nghị quyết 35 không chỉ là thông điệp rất mạnh mẽ của Chính phủ, mà còn thể hiện cam kết của Chính phủ với cộng đồng doanh nghiệp trong việc đưa môi trường kinh doanh của Việt Nam vào nhóm 4 nước đứng đầu khu vực ASEAN; Với những nhiệm vụ rất cụ thể mà Chính phủ giao cho các bộ ngành, địa phương.
Tuy nhiên, theo ông Lộc, dù đã có những chuyển biến rõ nét, thời gian qua cho thấy giữa các Bộ, ngành và địa phương có mức độ thực hiện chưa đồng đều. Nhiều Bộ, ngành rất tiên phong, quyết liệt trong cắt giảm và đơn giản hoá điều kiện kinh doanh và cải cách kiểm tra chuyên ngành nhưng một số Bộ ngành ít chuyển biến, còn thực hiện đối phó. Thời gian qua cho thấy, Bộ ngành nào người đứng đầu thực hiện quyết liệt, tích cực thì việc cắt giảm diễn ra mạnh mẽ.
Ông Lộc cho rằng, chính các doanh nghiệp là người cảm nhận rõ nhất sự thay đổi của môi trường kinh doanh Việt Nam trong các năm qua. “Họ hiểu rõ nhất việc làm thủ tục hành chính có thuận lợi hơn không? Có bị thanh kiểm tra trùng lặp không? Có bị nhũng nhiễu, tiêu cực không? Có thường xuyên mất điện không? Có tranh chấp thì khởi kiện ở toà án có hiệu quả không?...”, ông Lộc nói.
Khảo sát của VCCI cho thấy, phần lớn doanh nghiệp đều nhận thấy môi trường đầu tư kinh doanh trong vài năm trở lại đây có sự cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, mức độ cải thiện là chưa đồng đều giữa các lĩnh vực, các địa phương. Trong 11 lĩnh vực, có hai lĩnh vực được đánh giá tốt nhất là thành lập doanh nghiệp và tiếp cận điện năng. Trong khi đó, các lĩnh vực về thủ tục xuất nhập khẩu, bảo vệ nhà đầu tư và phá sản doanh nghiệp được xem là không có cải thiện đáng kể.
Đáng lưu ý, về cắt giảm điều kiện kinh doanh, theo đánh giá của VCCI, mặc dù hầu hết các Bộ đều thực hiện nhiệm vụ này và đều có những con số về tỷ lệ cắt giảm nhưng mức độ thực chất của việc cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh không đồng đều giữa các lĩnh vực khác nhau của cùng một Bộ.
Theo ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI, thông thường, lãnh đạo các Bộ sẽ giao cho Vụ Pháp chế chủ trì, phối hợp với các Vụ, Cục trong bộ để tiến hành rà soát, đề xuất phương án cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh. Đối với những Bộ mà Vụ Pháp chế có phương pháp làm việc khoa học, rốt ráo thì chất lượng các Nghị định được bảo đảm tốt hơn.
“Ngược lại, nếu Vụ Pháp chế không làm tốt việc này thì chất lượng văn bản phụ thuộc rất nhiều vào Cục, Vụ chuyên môn, dẫn đến việc cắt giảm hình thức, không thực chất, hoặc không đồng đều về tiêu chí cắt giảm trong cùng một Nghị định”, ông Tuấn chỉ rõ.
Từ góc độ của doanh nghiệp, Báo cáo của VCCI cũng cho thấy việc phải xin các giấy phép con vẫn diễn ra phổ biến và gặp nhiều khó khăn. Theo kết quả điều tra Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) 2017, vẫn có đến 58% trên tổng số doanh nghiệp phản hồi phải xin giấy phép kinh doanh có điều kiện. Trong đó, có 42% doanh nghiệp cho biết có gặp khó khăn khi xin những giấy phép loại này.
Đa số các doanh nghiệp được hỏi cho biết hài lòng về thủ tục đăng ký kinh doanh. Mặc dù vậy, vẫn còn tình trạng cứng nhắc khi một số cán bộ xử lý hồ sơ khiến doanh nghiệp mất thời gian như có doanh nghiệp lập biên bản họp không giống với thể thức đăng tải trên website của tỉnh thì bị yêu cầu làm lại.