Giấu mặt khi mua đất

Ông Nguyễn Điểu, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Đà Nẵng cho biết, cơ quan này vừa gửi những hồ sơ mua đất ở khu vực nhạy cảm về an ninh quốc phòng, có liên quan đến yếu tố nước ngoài sang Sở Kế hoạch và Đầu tư để xem xét cẩn trọng.

Trong đó, cần làm rõ nguồn gốc những DN do người Việt đứng tên mua nhiều lô đất ở các quận ven biển Ngũ Hành Sơn và Sơn Trà, nhưng thực chất là của người nước ngoài. Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố cùng các cơ quan chức năng cũng đã nhiều lần cảnh báo tình trạng người nước ngoài “núp bóng” trong hoạt động chuyển dịch, mua bán đất đai ở khu vực ven biển lên UBND TP. Đà Nẵng...

Nhà hàng có biển chữ nước ngoài ngay sát sân bay Nước Mặn

Trong thực tế, nếu đi qua đường Võ Nguyên Giáp, khu vực đối diện với tổ hợp khách sạn Crowne Plaza Đà Nẵng, tiếp giáp sân bay Nước Mặn (căn cứ quân sự) nằm trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn, người đi đường sẽ thấy nhiều khách sạn, nhà hàng… mang biển hiệu nước ngoài.

Đặc biệt, đối với một số dự án ở ven biển, có diện tích đất không lớn nhưng chủ đầu tư vẫn đầu tư xây các công trình cao tầng, kiên cố. Trên địa bàn quận Sơn Trà, cũng có những hiện tượng tương tự…

Xét ở khía cạnh pháp lý, trong các quan hệ dân sự, việc người nước ngoài “bơm” tiền mua đất nhưng do người Việt Nam đứng tên được Bộ luật Dân sự 2005 quy định là giao dịch dân sự giả tạo. Tuy nhiên, những giao dịch này chỉ được phát hiện, đưa ra ánh sáng khi nảy sinh những tranh chấp giữa các bên liên quan.

Còn đối với những trường hợp khác, nếu không có chuyện gì thì các cơ quan chức năng rất khó để phát hiện và xử lý. Hiểm họa càng khó lường hơn, khi việc “hô biến” những tài sản của người Việt đang đứng tên sang người nước ngoài thông qua việc thành lập DN lại rất giản đơn...

Tuy lên mức báo động, song việc ngăn chặn, xử lý vấn nạn thâu tóm, chuyển dịch bất động sản cho người nước ngoài của các cơ quan chức năng còn gặp rất nhiều khó khăn. Bởi, những giao dịch này được thực hiện thông qua rất nhiều cấp, thỏa thuận “ngầm” với nhau.

Bà Nguyễn Thị Anh Thi, Chủ tịch UBND quận Ngũ Hành Sơn cho rằng, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do các cơ quan chức năng thực hiện. Vấn đề ở đây là người trong nước đứng tên để hợp thức hóa. Có thể nói rất khó để kiểm tra hết những trường hợp có người nước ngoài “chống lưng” phía sau.

Theo điều 5, Luật Đất đai năm 2013, quy định người nước ngoài không được phép nhận quyền sử dụng đất tại Việt Nam. Luật Nhà ở, mới có hiệu lực cũng chỉ cho phép người nước ngoài được mua nhà tại Việt Nam, với thời hạn sở hữu tối đa là 50 năm.

Do vậy, việc người nước ngoài mua bán đất, dù dưới hình thức núp bóng người Việt, cũng là hành vi vi phạm pháp luật. Ngoài việc liên quan đến an ninh, quốc phòng, còn có thể dẫn đến việc khó quản lý vốn FDI.

Ông Trần Thọ, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng cho rằng việc người nước ngoài “núp bóng” người Việt để mua đất là cực kỳ nguy hiểm. Đã đến lúc cơ quan chức năng phải thường xuyên kiểm tra, có biện pháp phù hợp, xử lý đúng quy định pháp luật…

Để ngăn chặn hiện tượng này, TP. Đà Nẵng cần phải có những giải pháp kiên quyết thuộc thẩm quyền. Trong đó, phải tập trung làm rõ tư cách pháp lý của người Việt Nam đứng tên mua đất hoặc chuyển nhượng đất đai rồi đứng tên giúp cho người nước ngoài. Trong những trường hợp cần thiết, người mua phải chứng minh được nguồn vốn, cơ quan nhà nước cần xác minh tài sản, người thân của họ…

Điều này không hề gây khó nhà đầu tư, bởi thực tế các nước trên thế giới khi cấp dự án đầu tư vẫn có thông lệ thường yêu cầu nhà đầu tư chứng minh nguồn tiền. Đối với những trường hợp, phát hiện có yếu tố nước ngoài thì phải kiên quyết thực hiện theo các điều kiện đầu tư nước ngoài.

Về lâu dài, Đà Nẵng cũng như những địa phương ven biển khác phải thực hiện việc quy hoạch phát triển kinh tế và quy hoạch an ninh quốc phòng ở những khu vực nhạy cảm một cách rõ ràng, công khai.