Ngân hàng Hợp tác: Cảnh báo sớm để phát triển bền vững

Tuy nhiên, một số QTDND vẫn còn những tồn tại, yếu kém, ảnh hưởng đến mục tiêu, định hướng phát triển của đơn vị mình, cũng như cả hệ thống.

Nổi lên trong số đó là tuyển dụng cán bộ ở nhiều nơi còn nhiều bất cập. Trình độ, năng lực nghiệp vụ của một số cán bộ nghiệp vụ ở không ít QTDND còn hạn chế, ý thức chấp hành các quy định của pháp luật cũng như quy trình, quy định nội bộ còn nhiều yếu kém dẫn đến sai phạm nghiệp vụ.

Kiểm tra, giám sát đối với QTDND là rất cần thiết và quan trọng

Điều này đã góp phần không nhỏ tạo ra những tồn tại có tính phổ biến ở một số quỹ. Đó là chưa đánh giá đầy đủ tính khả thi phương án sản xuất, kinh doanh của khách hàng, dẫn đến khó khăn khi xử lý tài sản đảm bảo. Công tác kiểm tra, giám sát sử dụng vốn vay ít được coi trọng, để cho khách hàng vay hộ người khác, sử dụng vốn sai mục đích.

Bên cạnh đó, tổ chức hoạt động Kiểm toán nội bộ của QTDND đã được NHNN quy định (Quyết định số 37/2006/QĐ-NHNN; Thông tư số 44/2011/TT-NHNN ngày 29/12/2011), tuy nhiên việc triển khai, thực hiện ở hầu hết các quỹ còn chậm, mang tính hình thức, chưa phân biệt đầy đủ các nội dung, yêu cầu của kiểm tra, kiểm soát nội bộ và kiểm toán nội bộ.

Yêu cầu của NHNN về các QTDND có tổng nguồn vốn hoạt động từ 50 tỷ đồng trở lên, là hàng năm phải thực hiện kiểm toán độc lập song ở nhiều quỹ vẫn chưa thực hiện với lý do phí kiểm toán cao, tài chính của quỹ cũng còn khó khăn…

Xuất phát từ tình hình thực tiễn về hoạt động của các QTDND hiện nay, xác định công tác kiểm tra, giám sát đối với QTDND là rất cần thiết và quan trọng, và cũng nhằm tăng cường liên kết hệ thống và thông qua những ưu thế về công nghệ thông tin, Ngân hàng Hợp tác (NHHT) sẽ hỗ trợ và giúp đỡ các QTDND khắc phục những khó khăn, tồn tại trên các mặt nghiệp vụ để phát triển lành mạnh, an toàn. Đây cũng là yêu cầu, nhiệm vụ mới, trọng tâm của NHHT theo quy định của Thông tư 31/2012/TT-NHNN ngày 26/11/2012.

Theo đó, để triển khai thực hiện có hiệu quả, công tác kiểm tra, giám sát đề cập đến đối tượng, phương thức và nội dung kiểm tra, giám sát của NHHT đối với QTDND. Đối tượng kiểm tra giám sát sẽ là tất cả các QTDND là thành viên của NHHT. Hoạt động chủ yếu của NHHT là điều hòa vốn và thực hiện các hoạt động ngân hàng đối với thành viên là các QTDND.

Thông qua tiền gửi vào ngân hàng cùng các nguồn vốn khác, NHHT thực hiện cho vay các QTDND thiếu vốn (cho vay mở rộng tín dụng, đảm bảo thanh khoản và cho vay trong trường hợp đặc biệt). NHHT cũng đã và đang cung cấp cho QTDND các sản phẩm dịch vụ ngân hàng tiện ích khác, hỗ trợ nhau cùng phát triển.

Việc tăng cường liên kết hệ thống, đảm bảo an toàn trong hoạt động của các QTDND vừa là trách nhiệm của NHHT, vừa tạo điều kiện cho NHHT làm tròn nghĩa vụ là ngân hàng của tất cả các QTDND.

Phương thức kiểm tra, giám sát được NHHT thực hiện theo hai hình thức. Trong đó giám sát từ xa căn cứ vào tình hình, số liệu hoạt động của các QTDND do NHNN thu thập; các thông tin, báo cáo của QTDND gửi đến theo Thông tư số 31 và yêu cầu của ngân hàng (định kỳ, đột xuất).

Đây là cơ sở để NHHT tiến hành tổng hợp, phân tích, đánh giá về các mặt hoạt động nghiệp vụ theo các tiêu chí như: nguồn vốn huy động, vốn chủ sở hữu, các nguồn vốn khác, số liệu về tài sản có, chất lượng tín dụng và các khoản đầu tư, việc thực hiện các quy định, chỉ tiêu an toàn của từng QTDND ở mọi thời điểm.

Dựa trên kết quả giám sát từ xa, NHHT sẽ thông báo, nhận xét tình hình hoạt động của các QTDND. Đồng thời, có các khuyến nghị và cảnh báo đối với các quỹ để có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục kịp thời.

Cũng trên cơ sở này, NHHT thành lập các đoàn công tác, thực hiện kiểm tra trực tiếp các hoạt động nghiệp vụ mà trọng tâm là huy động vốn, cho vay, kế toán, thu chi tài chính, kho quỹ, việc thực hiện các quy định về an toàn theo các quy định của Nhà nước và các quy định nội bộ của các QTDND.

Căn cứ vào nội dung và kết quả kiểm tra, đoàn sẽ đánh giá một cách khách quan những ưu điểm cũng như những tồn tại, vi phạm trên các lĩnh vực nghiệp vụ, kiến nghị xử lý hoặc đề nghị với NHNN chi nhánh các tỉnh/thành phố xử lý theo các quy định của pháp luật.

Qua đó, giúp cho QTDND tự nhìn nhận lại mình, phát huy những kết quả đạt được, khắc phục những tồn tại yếu kém, góp phần đảm bảo hoạt động lành mạnh, an toàn.

Tất cả những điều này góp phần tăng cường mối liên kết hệ thống, thúc đẩy sự hỗ trợ, giúp đỡ các QTDND hoạt động theo đúng khuôn khổ của pháp luật.