Người thiểu số làm du lịch

Với nhiều cách làm hay, không chặt chém du khách, họ cần được ghi nhận nhiều hơn, được giúp đỡ về kinh nghiệm để không chỉ làm theo kinh nghiệm, mà dựa trên nền tảng của tri thức, không chỉ khai thác những gì có sẵn, mà “vẽ” ra các sản phẩm du lịch đặc thù.

Người Lô Lô ở Hà Giang đã phát triển du lịch

Một trong những điểm mà tôi thấy ấn tượng và đến là lòng hồ Ba Bể, được mệnh danh là “viên ngọc xanh” thuộc xã Nam Mẫu (huyện Ba Bể, Bắc Cạn). Đây là điểm du lịch quen thuộc đối với du khách trong và ngoài nước yêu thích du lịch cộng đồng, khám phá nét sinh hoạt đặc trưng của đồng bào dân tộc Tày.

Những năm gần đây, sức hấp dẫn của điểm đến này ngày càng tăng nhờ sự tham gia tích cực của đồng bào dân tộc thiểu số vào các hoạt động cộng đồng, góp phần phát triển kinh tế địa phương. Khám phá nơi này, tôi được biết quanh hồ Ba Bể có ba bản đồng bào dân tộc thiểu số làm các dịch vụ du lịch, như nhà nghỉ, phục vụ ăn uống tại cộng đồng; lái thuyền, xuồng đưa khách tham quan khu vực hồ, đánh bắt cá, khai thác nông lâm sản, chăn nuôi lợn, gà bản địa bán cho các nhà hàng, cơ sở ăn uống phục vụ du khách...

Tiêu biểu nhất là Bản Pác Ngòi với 86 hộ cư trú trong những ngôi nhà sàn truyền thống, thấp thoáng bên hồ Ba Bể thơ mộng, đến nay hơn 20 hộ có nhà nghỉ, phục vụ ăn uống tại chỗ. Các nhà nghỉ cộng đồng tại bản Pác Ngòi là những ngôi nhà sàn đặc trưng từ bao đời nay của đồng bào dân tộc Tày. Đây là điểm du lịch mà người dân tộc thiểu số đã và đang thu hút được nhiều khách du lịch với sản phẩm đặc trưng của vùng miền.

Ở vùng cực bắc của Tổ quốc, thôn Lô Lô Chải, xã Lũng Cú (Đồng Văn, Hà Giang), người dân tộc Lô Lô cũng đã phát triển du lịch. Đến đây, du khách thấy người dân không chỉ biết sống dựa vào nương ngô trên núi đá tai mèo lởm chởm, những năm gần đây đã biết chọn nghề làm homestay để phát triển kinh tế.

Trưởng thôn Lô Lô Chải, anh Sình Dỉ Gai là người đi đầu trong kinh doanh homestay. Từ đó nhiều người dân làm theo và đời sống đã thay đổi, phát triển tích cực. Song, nhìn ngược thời gian, không phải khi anh Gai bắt tay vào làm, người khác đã nhìn thấy lợi nhuận. Lúc anh bỏ tiền xây dựng, ai đi qua cũng lắc đầu, bảo không làm được đâu. Thế nhưng, anh vẫn tin vào khả năng của mình.

Anh nhủ, mình nghèo thì phải tìm cách làm giàu, trong khi có bản sắc. Vậy thì phải dùng bản sắc để làm giàu. Có tiền thì đầu tư ngược lại phát triển và gìn giữ bản sắc văn hóa. Khách mỗi ngày thêm đông. Giá phòng riêng mình thu 200.000 đồng/đêm, phòng tập thể thì 100.000 đồng/người, vào mùa hoa tam giác mạch gần như cháy phòng. Nhiều người dân cho biết, mỗi tháng họ kiếm được vài triệu đồng. Đây là số tiền mà nếu bỏ công sức ra đi làm ruộng, tra ngô thì phải mất nửa năm trời.

Nói đến chuyện người thiểu số làm du lịch, thì ở Sa Pa (Lào Cai), những năm qua đã trở thành thương hiệu. Người Giáy, người Dao, người Mông… đã làm rất tốt. Ngược lên vùng cao Y Tý, thuộc huyện Bát Xát, thời gian qua người dân cũng tạo dựng được thương hiệu.

Rồi ở huyện Mù Cang Chải (Yên Bái), người Mông đã tạo ra những thửa ruộng bậc thang kỳ vĩ giữa núi rừng. Khách đến đây không chỉ được “phượt”, chụp ảnh, ngắm ruộng bậc thang mùa lúa chín, mà còn được thưởng thức không khí đặc trưng, trải nghiệm dịch vụ du lịch cộng đồng.

Những năm qua, nhiều chính sách kích thích phát triển kinh tế, du lịch vùng dân tộc thiểu số đã được triển khai thực hiện. Nhưng cũng phải nói rằng, người dân không thể đơn thương độc mã thực hiện. Họ cần những chính sách bài bản hơn từ phía các cơ quan chức năng, xây dựng các sản phẩm đặc thù, và không dựa dẫm quá nhiều vào những gì đã có. Biết bao hội thảo được tổ chức, nhằm khai thác tốt hơn tiềm năng du lịch, song vẫn phải chờ một giải pháp đột phá.