Nhà máy điện gặp khó ở thị trường phát điện cạnh tranh

	6 nhà máy điện lớn được áp dụng cơ chế đặc thù
	Khởi công nhà máy điện gió tổng vốn gần 4.000 tỷ đồng tại Ninh Thuận
	Nhà máy điện lớn hơn 30MW phải tham gia thị trường phát điện cạnh tranh

Tại hội nghị Tổng kết 5 năm vận hành thị trường phát điện cạnh tranh ngày 27/7, Bộ Công Thương cho biết, sau 5 năm vận hành, kể cả 1 năm thí điểm là 6 năm, thị trường phát điện cạnh tranh đã đạt một số kết quả tích cực.

Cụ thể, tính đến hết tháng 6/2017, số lượng các nhà máy điện tham gia giao dịch trên thị trường là 76 nhà máy với tổng công suất đạt 20.728 MW tăng 2,45 lần so với thời điểm mới vận hành thị trường vào tháng 7/2012 (chỉ có 31 nhà máy điện). Không chỉ số lượng nhà máy tham gia tăng nhanh, công tác vận hành cũng được đảm bảo an toàn liên tục, thông tin về kế hoạch vận hành cũng được công bố đầy đủ cho các thành viên tham gia thị trường góp phần giúp minh bạch, công bằng trong việc huy động nguồn điện.

Ảnh minh họa

Tuy nhiên, qua thực tế, theo phản ánh, nhiều nhà máy tham gia thị trường phát điện cạnh tranh vẫn gặp nhiều khó khăn về hợp đồng, thời gian thanh toán, quy trình vận hành… Ông Ngô Trí Thịnh, Tổng giám đốc Tổng công ty Điện lực TKV cho biết, hiện các nhà máy điện chỉ được thanh toán 80% giá trị hợp đồng đã ký. Điều này gây khó khăn cho DN khi nhà máy điện phải thanh toán tiền mua bán than theo tuần trong khi chu kỳ thanh toán tiền điện 50 ngày mới được thanh toán.

“Chúng tôi phát sinh chi phí đi vay để thanh toán hợp đồng mua than, nếu chậm thanh toán lại bị tính lãi. Do vậy, đề nghị bộ làm sao có thể xem xét rút ngắn được chu kỳ thanh toán tiền điện giúp nhà máy điện tránh phát sinh những khó khăn ngoài mong muốn”, ông Thịnh nói.

Không chỉ vậy, theo phản ánh của nhiều DN, cơ cấu giá điện cũng như hướng dẫn tại Thông tư 56/2014/TT-BCT đều cho phép tính toán chênh lệch tỷ giá trong giá điện nhưng đến nay chưa được thực hiện khiến các nhà máy của các tổng công ty phát điện gặp khó khăn khi khoản chênh lệch tỷ giá mới chỉ được giải quyết bằng cách treo lại hoặc giãn nợ.

Cùng với đó là các bất cập trong quá trình vận hành. Một số ý kiến cho rằng, khi các nhà máy cùng đưa vào vận hành một thời điểm thì bộ nên quy định không phân tách công suất huy động cho từng nhà máy để tránh tình trạng cả 2 nhà máy cùng chạy nhưng chỉ đạt chế độ tải 40% công suất...

Giải đáp thắc mắc của DN về rút ngắn thời gian thanh toán, ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực cho hay, hiện nay, thời gian thanh toán tuân thủ theo quy trình nhưng trong mỗi nhà máy đều có hợp đồng mua bán điện, trong đó có quy định thời gian thanh toán. Tuy nhiên, với việc sử dụng chữ ký số có thể rút ngắn thời gian thanh toán nên Cục Điều tiết điện lực đề nghị EVN chỉ đạo công ty mua bán điện trao đổi nghiên cứu phương án này.

Riêng với vấn đề thanh toán chênh lệch tỷ giá, ông Tuấn cho biết, trong quá trình xây dựng khung giá bán điện hiện đang trình Thủ tướng, bộ đã trình cơ chế thanh toán cho các nhà máy điện theo lộ trình điều chỉnh giá điện trong khung giá sẽ được Thủ tướng phê duyệt trong tháng 7 hoặc đầu tháng 8. Sau khi có quyết định của Thủ tướng, cục sẽ báo cáo lại lãnh đạo Bộ Công Thương và làm việc với Bộ Tài chính để có hướng dẫn.

Đối với việc xây dựng bộ máy tham gia vận hành thị trường điện cạnh tranh, Thứ trưởng Bộ Công Thương, ông Hoàng Quốc Vượng yêu cầu Cục Điều tiết điện lực chỉ đạo hướng dẫn các nhà máy điện đặc biệt là các nhà máy điện vận hành theo quy trình vận hành liên hồ chứa. Các nhà máy chủ động đề xuất, trên cơ sở đảm bảo quy trình liên hồ, phù hợp với thị trường điện cạnh tranh.

“Những vướng mắc trong quá trình vận hành thị trường phát điện cạnh tranh cần được giải quyết để có thể chuyển sang giai đoạn tiếp theo đó là vận hành chính thức thị trường bán buôn điện cạnh tranh, chính thức từ năm 2019”, ông Vượng nói.

Được biết, song song với công tác củng cố và phát triển thị trường phát điện cạnh tranh, Bộ Công Thương đã chủ trì phối hợp với các cơ quan, đơn vị nghiên cứu chuẩn bị cho thị trường bán buôn cạnh tranh và đưa vào thực hiện thí điểm thị trường bán buôn điện (thực hiện trên giấy) từ năm 2016.