Quan hệ Ấn - Mỹ xét trên góc độ kinh tế

Báo “The Economic Times” vừa đăng bài viết cho rằng dân chủ là giá trị cốt lõi trong mối quan hệ đối tác giữa Ấn Độ và Mỹ - một đối tác được xây dựng trên sự tin cậy lẫn nhau ngày càng tăng - vốn đã trở nên mạnh hơn dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Barack Obama.

Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh sau cuộc họp báo chung ở New Delhi. (Ảnh: ST)

Quan hệ giữa các DN Mỹ-Ấn tiếp tục mạnh, với kim ngạch song phương dự kiến vượt ngưỡng 100 tỷ USD trong năm 2012. Tuy Ấn Độ và Mỹ đã đạt được nhiều tiến bộ nhưng vẫn còn nhiều việc phải làm. Các hoạt động đầu tư và thương mại song phương có thể tập trung chủ yếu vào một số lĩnh vực chủ chốt sau:

Thứ nhất, cuộc đối thoại về nông nghiệp Ấn - Mỹ cần được khôi phục thông qua sự tham gia của lĩnh vực tư nhân và một chương trình nghị sự do công nghệ làm đầu tàu. Chính phủ Ấn Độ đã công bố chính sách mở cửa cho đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào lĩnh vực bán lẻ đa thương hiệu, đồng thời tạo điều kiện cho các tập đoàn Mỹ phục vụ khách hàng Ấn Độ và tăng cường chuỗi cung ứng sản phẩm nông nghiệp của Ấn Độ. Cả hai nước có thể hợp tác về an ninh lương thực, đặc biệt thông qua các bí quyết và đầu tư của Mỹ trong công nghệ chế biến thực phẩm đông lạnh, dự báo thời tiết, phổ biến thông tin và quản lý nguồn nước.

Thứ hai, Ấn Độ đã có các hợp đồng quốc phòng trị giá hơn 9 tỷ USD với các công ty Mỹ trong vài năm qua nhằm tạo điều kiện cho các hoạt động mua sắm và quan hệ hợp tác chặt chẽ trong những lĩnh vực này để có thể tăng cường quan hệ đối tác giữa các DNNVV. Ngoài lĩnh vực thương mại, hai bên có thể tham gia các dự án phát triển, sản xuất, hợp tác nghiên cứu và phát triển, chia sẻ công nghệ như một đối tác quốc phòng.

Thứ ba, kế hoạch thành lập Quỹ nợ cơ sở hạ tầng (IDF) Mỹ - Ấn đã đạt sự phát triển đáng ghi nhận trong thời gian gần đây. Lĩnh vực hạ tầng của Ấn Độ có tiềm năng thu hút 1000 tỷ USD và là cơ hội để các công ty Mỹ đầu tư vào phát triển đường bộ, đường cao tốc, nhà máy điện, hệ thống thông tin viễn thông, hải cảng và sân bay tại nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới này.

Thứ tư, công nghệ sạch và phát triển năng lượng tái tạo cũng là sân chơi mà hai bên có thể phối hợp, đặc biệt liên quan đến thăm dò những nguồn năng lượng mới như khí từ đá phiến. Hợp tác trong lĩnh vực chế tạo, nghiên cứu, phát triển năng lượng xanh và năng lượng tái tạo có thể là một chương trình nghị sự quan trong bốn năm tiếp theo của ông Obama trong nhiệm kỳ mới.

Cuối cùng, hai bên cần đẩy mạnh hợp tác giữa lĩnh vực DNNVV, giữa các bang và các thành phố cấp II (Tier-II cities) bằng cách tạo nên sự liên kết và khuyến khích các hệ thống DNNVV. Để thúc đẩy thương mại và đầu tư hai chiều, Chính phủ Mỹ và Ấn Độ phải nhanh chóng hoàn tất Hiệp định đầu tư song phương, mở đầu cho một hiệp định tự do thương mại. Các cuộc thương lượng nhằm hoàn tất đúng tiến độ về một hiệp định an ninh xã hội song phương cũng phải triển khai.

Hiện, Ấn Độ nằm trong top 10 nước có nguồn FDI tăng nhanh nhất vào Mỹ. Các công ty Ấn Độ tại Mỹ đang hoạt động trong nhiều lĩnh vực như dược phẩm, y tế, dịch vụ tài chính, công nghệ, thông tin viễn thông, sắt thép, thông tin và giải trí. Những công ty này không những đầu tư mà còn tạo nên nguồn thu nhập, tạo việc làm và tăng tiền gửi tiết kiệm tại Mỹ.

Chỉ riêng ngành công nghệ thông tin của Ấn Độ đã tuyển dụng khoảng 35.000 công nhân Mỹ và hoạt động nghiên cứu và phát triển của Ấn Độ tại nước này cũng có chiều hướng tăng. Các công ty Ấn Độ đã đầu tư 30 tỷ USD, nộp 15 tỷ USD tiền thuế và đóng góp 3 tỷ USD cho an sinh xã hội tại Mỹ trong 5 năm qua. Ấn Độ cũng là nước có nhiều sinh viên du học ở Mỹ, chỉ đứng sau số sinh viên của Trung Quốc.

Năm 2009, ông Obama đã đón chào Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh tới thăm với tư cách là khách thăm nhà nước đầu tiên trong nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên của ông. Tiếp đó, ông Obama tới thăm Ấn Độ vào năm 2010. Thông qua những chuyến thăm trên, ông Obama đã tái khẳng định sự tin tưởng vào Ấn Độ như một đối tác chiến lược. Sự hợp tác song phương về các lĩnh vực như giáo dục cao học, an ninh nội địa, an ninh mạng, năng lượng xanh, chống thay đổi khí hậu, quyền của phụ nữ, khoa học-công nghệ, y tế và sáng tạo đã góp phần mở rộng chương trình hợp tác giữa hai nước.

Giới công nghiệp Ấn Độ mong muốn sự tiếp tục lãnh đạo của Tổng thống Obama sẽ bảo đảm một môi trường kinh doanh không bảo hộ mậu dịch để tạo sân chơi bình đẳng cho tất cả các công ty.

Minh Lý