Quyết tâm đẩy lùi tín dụng đen

	Đa dạng kênh dẫn vốn, đẩy lùi nạn tín dụng đen
	Tăng khả năng tiếp cận vốn để đẩy lùi tín dụng đen
	Cửa cho tín dụng đen sẽ bị thu hẹp

Đó cũng là một trong hai nội dung quan trọng tại Hội nghị trực tuyến triển khai Nghị định 116/2018/NĐ-CP của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn (NNNT) và các giải pháp của ngành Ngân hàng góp phần hạn chế tín dụng đen vừa tổ chức ngày 26/12/2018.

Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú phát biểu tại Hội nghị

Cung ứng đủ vốn cho khu vực tam nông

Nhận thức rõ vai trò quan trọng của lĩnh vực NNNT, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết, trong những năm qua NHNN Việt Nam đã có nhiều văn bản chỉ đạo hệ thống ngân hàng cân đối nguồn vốn để đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn; tiếp tục đơn giản hóa thủ tục vay vốn đồng thời công khai, minh bạch quy trình, thủ tục cho vay nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho khách hàng vay vốn; thực hiện nghiêm túc quy định về trần lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VND đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Các TCTD có dư nợ lớn đối với lĩnh vực này trong thời gian qua cũng đã được NHNN ưu tiên trong tái cấp vốn để hỗ trợ nguồn vốn cho vay, giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc thấp hơn thông thường như Agribank, SHB, BacABank... Bên cạnh đó, NHNN cũng chỉ đạo các ngân hàng phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương, các tổ chức hội, đoàn thể giúp người vay vốn sử dụng đúng mục đích, hiệu quả; góp phần đẩy lùi tình trạng tín dụng đen ở khu vực nông thôn.

Với những nỗ lực của toàn hệ thống ngân hàng, tín dụng đối với lĩnh vực NNNT trong những năm vừa qua đã đạt kết quả đáng khích lệ. Hiện có khoảng 70 TCTD, mạng lưới hơn 1.100 quỹ tín dụng nhân dân và Ngân hàng Chính sách xã hội tham gia cho vay phát triển nông nghiệp nông thôn với dư nợ đến cuối tháng 11/2018 ước đạt khoảng 1,69 triệu tỷ đồng, tăng 14,5% so với cuối năm 2017 cao hơn so với mức tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế với hơn 14 triệu lượt khách hàng còn dư nợ chiếm tỷ trọng gần 24% tổng dư nợ đối với nền kinh tế, trong đó dư nợ cho vay không có tài sản bảo đảm đạt gần 450 nghìn tỷ đồng.

Đặc biệt, Nghị định số 116 với nhiều điểm mới được đánh giá tạo bước đột phá trong hoạt động tín dụng đối với lĩnh vực NNNT. Thông tin cụ thể về chính sách mới tại Nghị định 116, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành Kinh tế Nguyễn Quốc Hùng cho biết, Nghị định nâng mức vốn cho vay không có tài sản bảo đảm đối với cá nhân, hộ gia đình, tổ hợp tác: Hộ gia đình cư trú ngoài khu vực nông thôn có sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp được vay đến 100 triệu đồng; cá nhân, hộ gia đình cư trú tại địa bàn nông thôn được vay 200 triệu đồng.

“Việc nâng mức cho vay không có tài sản bảo đảm đối với các khách hàng này góp phần đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn của người dân, nhất là vùng sâu, vùng xa, đồng thời góp phần hạn chế tình trạng khách hàng thiếu vốn sản xuất kinh doanh và không có tài sản bảo đảm phải tìm đến các nguồn vốn khác như tín dụng đen”, ông Hùng cho biết.

Bên cạnh chính sách tín dụng chung đối với NNNT, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, NHNN cũng đã quyết liệt chỉ đạo TCTD triển khai một số chương trình tín dụng đặc thù phục vụ lĩnh vực nông nghiệp, đồng thời tăng cường công tác truyền thông và thông tin để người dân dễ dàng nắm bắt và tiếp cận với các chương trình. Bên cạnh đó, ngành Ngân hàng cũng tích cực phối hợp với Bộ Công an và các bộ, ngành liên quan trong việc ngăn chặn, đẩy lùi tín dụng đen, tăng cường sự phối hợp thường xuyên, chặt chẽ với các cơ quan công an, các sở, ban ngành và chính quyền địa phương trong việc tuyên truyền chính sách, pháp luật về hoạt động ngân hàng, các quy định pháp luật về phòng chống tội phạm trong lĩnh vực ngân hàng, tín dụng đen tới các tầng lớp nhân dân trong xã hội và tham gia đấu tranh, phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời các vụ việc liên quan đến tín dụng đen.

Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú chủ trì Hội nghị

Nói không với tín dụng đen

Là một trong những ngân hàng chủ lực đầu tư vào khu vực nông nghiệp nông thôn, Phó Tổng giám đốc Agribank Phạm Toàn Vượng rất phấn khởi khi Nghị định 116 có nhiều chính sách cởi mở, tạo hành lang pháp lý căn bản hỗ trợ ngân hàng mạnh dạn hơn trong hoạt động cho vay đối với khu vực NNNT. Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả chính sách lớn này, ông Vượng đề xuất tăng vốn điều lệ cho Agribank để ngân hàng có thể đáp ứng yêu cầu hệ số an toàn vốn cũng như cung ứng đủ vốn cho khu vực NNNT. “Agribank cam kết đáp ứng đủ nhu cầu vốn cho khách hàng sản xuất kinh doanh, đồng thời mong khách hàng đồng hành cùng ngân hàng nói không với tín dụng đen”, ông Vượng nhấn mạnh.

Dưới góc độ cơ quan công an, Phó cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự Bộ Công an Phạm Văn Tám thừa nhận, tình trạng cho vay nặng lãi, tín dụng đen đã xảy ra từ nhiều năm nay và diễn biến ngày càng phức tạp trong thời gian gần đây. Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ của Bộ Công an, trong 4 năm gần đây, cả nước có 7.624 vụ phạm tội liên quan đến tín dụng đen, với 56 vụ giết người, 398 vụ cố ý gây thương tích, 629 vụ cướp tài sản, 1.809 vụ lừa đảo… Mặc dù, ngành Công an cũng áp dụng nhiều giải pháp, nhưng các biện pháp xử lý đối với hành vi này còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe so với lòng tham từ mức lợi nhuận bất chính do tín dụng đen mang lại. Để đẩy lùi tín dụng đen, theo đại diện Bộ Công an cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, trong đó quy định rõ trách nhiệm của các bộ, ngành.

Đồng quan điểm, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho rằng, tín dụng đen là vấn đề lớn của xã hội và để ngăn chặn được hoạt động này cần có sự tham gia của nhiều ngành, nhiều cấp. Nhưng ở góc độ cơ quan quản lý tiền tệ, NHNN sẽ chỉ đạo các TCTD triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp tăng cường khả năng tiếp cận vốn cho mọi người dân để góp phần đẩy lùi tín dụng đen.

Trên tinh thần đó, Phó Thống đốc yêu cầu các TCTD triển khai mạnh mẽ chính sách tín dụng phục vụ phát triển NNNT theo quy định tại Nghị định 55, Nghị định 116 và hướng dẫn của NHNN tại Thông tư 10 và Thông tư 25 để người dân nhanh chóng được hưởng những chính sách ưu đãi mới vừa được sửa đổi, bổ sung trong năm 2018. Bên cạnh đó, các TCTD cần tiếp tục cải tiến quy trình, thủ tục cho vay, rút ngắn thời gian xét duyệt cho vay, đa dạng hóa các loại sản phẩm tín dụng, dịch vụ ngân hàng, các gói tín dụng hỗ trợ phù hợp với từng phân khúc, đối tượng khách hàng… Đây chính là chìa khóa mở ra cơ hội cho người dân tiếp cận vốn ngân hàng. “Tất nhiên tín dụng ngân hàng không phải là cấp phát, ngân hàng cho vay phải thu hồi nợ”, Phó Thống đốc lưu ý.

Bên cạnh việc khuyến khích các TCTD mở rộng mạng lưới hoạt động ở những địa bàn đang là điểm nóng về tín dụng đen hiện nay, Phó Thống đốc NHNN cho biết, NHNN cũng khuyến khích NHTM phát triển mô hình ngân hàng lưu động ở những vùng khó khăn, không có điều kiện thành lập chi nhánh, phòng giao dịch bởi hình thức này vừa tiết kiệm chi phí nhưng vẫn đảm bảo an toàn hoạt động.

Lãnh đạo NHNN cũng yêu cầu các TCTD dành nguồn vốn cần thiết để phát triển các gói sản phẩm cho vay tiêu dùng phục vụ nhu cầu nâng cao đời sống chính đáng của người dân; xem xét gia hạn nợ, giãn nợ, điều chỉnh kỳ hạn cho vay khi người dân gặp khó khăn do các nguyên nhân chính đáng chưa thể trả được nợ đúng hạn, giúp người dân tăng khả năng tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng, không phải đi vay nặng lãi từ các đối tượng cho vay tín dụng đen.

Với vai trò là đơn vị chủ lực trong cho vay NNNT, ngoài việc đi đầu trong triển khai chính sách tín dụng theo quy định tại Nghị định 55 và Nghị định 116, lãnh đạo NHNN yêu cầu Agribank cần triển khai thêm gói tín dụng cho vay tín chấp khoảng 5.000 tỷ đồng để phục vụ các nhu cầu vốn cấp bách của người dân, hộ gia đình khu vực nông nghiệp, nông thôn. Đối với gói tín dụng này, theo tiết lộ của Phó Thống đốc, cơ chế cho vay nhanh, hạn mức mỗi món vay tối đa khoảng 30 triệu đồng, nhưng lãi suất có thể rất lý tưởng đối với người vay.

Một kênh đẩy lùi tín dụng đen hiệu quả đó là NHCSXH cũng được lãnh đạo ngành yêu cầu rà soát lại tổng thể các chương trình cho vay ưu đãi hiện nay để trình Thủ tướng Chính phủ cho kết thúc một số chương trình đã hoàn thành mục tiêu đặt ra và bổ sung thêm chương trình cho vay tiêu dùng phục vụ đời sống đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và các đối tượng chính sách khác với mức lãi suất hợp lý, không phải cấp bù từ ngân sách nhà nước.

Không phủ nhận hiệu quả của mô hình công ty tài chính tiêu dùng, tuy nhiên, Phó Thống đốc đề nghị rà soát để sửa đổi, bổ sung các quy định về tổ chức và hoạt động của các công ty này, đặc biệt là chính sách lãi suất và chế tài xử phạt nhằm tổ chức lại hoạt động của loại hình này theo hướng minh bạch với mức lãi suất phù hợp với mức sống của đại bộ phận người dân. Không để các tổ chức này có các hành vi vi phạm, lợi dụng hoạt động của mình tiếp tay cho các đối tượng, tổ chức xã hội đen, cho vay nặng lãi, đi ngược lại với chủ trương của Đảng, Nhà nước và quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân. “Trong quá trình thanh tra giám sát nếu đơn vị nào cố tình vi phạm, NHNN sẽ xử lý thật nặng, thậm chí rút giấy phép chứ không thể để tổ chức nào làm ảnh hưởng đến toàn xã hội“.