Ra đường sợ nhất… dây điện

Hiểm hoạ treo lơ lửng

Còn nhớ một thời vào thập niên 60 – 70 của thế kỷ trước, cây cột điện của Hà Nội đã đi vào thơ văn, vào nhạc, họa, là biểu tượng để nói lên ánh  sáng văn minh của đô thị. Cùng với sự phát triển ồ ạt của các dịch vụ điện thoại, Internet, truyền hình cáp… Cây cột điện ngày nay không chỉ có chức năng để mắc đèn chiếu sáng và đường dây tải điện nữa mà nó còn phải “cõng” trên lưng cơ man nào là những đường dây chằng chịt của “ông” viễn thông, “ông” truyền hình cáp…

Bầu trời Hà Nội... phủ đầy dây điện

Một điều “thú vị” dành cho du khách đến với Hà Nội hiện nay có lẽ phải kể đến “rác trời”. Dễ dàng nhận thấy, các tuyến đường trên phố cổ và các tuyến phố đông người qua lại khác của Hà Nội, mạng nhện lưới điện, dây cáp bủa vây chằng chịt khiến nhiều du khách... phát hoảng; còn người dân thì luôn phải sống trong lo âu.

Tại nhiều tuyến phố của Hà Nội như Khâm Thiên, Đê La Thành, Thái Hà, Xuân Thủy, Hàng Mành… có rất nhiều tủ điện được bố trí rất thấp so với mặt đường, dây điện “đánh võng” xuống cách mặt đất chừng 2 mét. Có nơi dây điện còn “hạ cánh” ngay trên vỉa hè, được buộc thành chùm trông rất rợn người. Thậm chí còn gây tai nạn trong mùa mưa bão.

Mặc dù nguy hiểm như vậy, nhưng có thể thấy hệ thống biển cảnh báo tại những nơi có mạng lưới dây điện và dây cáp chưa nhiều. Có lẽ lâu nay người dân khu vực này đã phải học cách tự thích nghi để sống chung với những hiểm họa lơ lửng từ trên đầu.

Những nhà quản lý nói gì?

Hiện nay ở Hà Nội có 2 đơn vị chính quản lý hệ thống cột điện trong nội đô đó là Công ty Điện lực (CTĐL) Hà Nội và Xí nghiệp Quản lý đèn chiếu sáng Hà Nội. Theo tính toán của CTĐL Hà Nội, một cây cột điện cao 8,5m thì chịu được tải trọng tối đa là 350kg, nhưng thực tế, tải trọng hiện nay mỗi cây cột phải chịu lên tới... hàng tấn.

Trong số đó có khá nhiều cây cột điện “già nua”, được lắp đặt từ những năm 1980 trở về trước, tuổi thọ trên dưới 30 năm. Trước đây CTĐL Hà Nội cho các đơn vị khác thuê với giá 3.000 đồng/cột, nhưng quan điểm hiện nay của CTĐL Hà Nội là không muốn cho thuê nữa.

Công ty này đã rất nhiều lần gửi công văn đến các đơn vị có cáp, đề nghị họ dỡ cáp để có thể dỡ bỏ những cột không an toàn, nhưng không có hồi âm.

Trên địa bàn toàn thành phố Hà Nội hiện nay có đến hàng trăm nghìn cột điện do CTĐL Hà Nội quản lý. Trong đó có 92.000 cột được đem cho 16 đơn vị thuê, trong hợp đồng cho thuê có điều khoản: bên thuê mượn đi dây phải báo cho các đơn vị điện lực cơ sở (quận, huyện) đóng trên địa bàn; phải treo rõ biển báo đường dây của đơn vị mình.

Trong trường hợp ngành điện tiến hành sửa chữa, đại tu cột điện hoặc tiến hành hạ ngầm thì các đơn vị phải tự gỡ bỏ đường dây của mình.

Quy định là thế, song không đơn vị nào thực hiện chứ đừng nói chuyện các đơn vị treo tên biển lên cáp. Hiện tại, CTĐL Hà Nội không còn cho ký hợp đồng thuê cột mới, song tốc độ kéo cáp vẫn mỗi ngày một nhiều. Các đơn vị tổ chức kéo chui vào ban đêm, thuê cửu vạn kéo để đề phòng bị phát hiện, đương nhiên không có thiết kế hay giấy phép gì cả.

Đại diện Xí nghiệp Quản lý điện chiếu sáng Hà Nội thì khẳng định: Tất cả các búi dây mắc loằng ngoằng trên cột đèn toàn thành phố đều là treo trộm. Không hề có một đơn vị nào đến xin phép, thỏa thuận với cơ quan quản lý khi tiến hành mắc cáp cả.

Vẫn… mơ về nơi xa lắm

Quy hoạch phát triển bưu chính, viễn thông đến năm 2020 của Hà Nội đề ra chỉ tiêu ngầm hóa 80-90% đường dây, cáp nổi ở khu vực nội thành và 50-60% ngoại thành. Theo Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội, chuyện "bắt tay" hợp tác giữa các doanh nghiệp,chủ sở hữu của các loại cáp luôn là bài toán khó, tồn đọng nhiều năm nay.

Phía doanh nghiệp cho rằng, còn tồn tại một số khó khăn cần làm rõ như việc đơn giá thuê bể cáp ngầm vẫn chưa có quy định cụ thể, hay việc xin phép xây dựng hạ tầng cần khá nhiều giấy từ các sở, ban, ngành khác.

Để hạn chế tình trạng "rác trời", mới đây, 13 doanh nghiệp bưu chính, viễn thông và truyền hình cáp khu vực thủ đô đã ký Biên bản thỏa thuận sử dụng chung công trình hạ tầng kỹ thuật.

Theo đó, việc sử dụng sẽ được thực hiện theo nguyên tắc tổ chức sở hữu hạ tầng sử dụng chung có trách nhiệm, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân có đường dây, cáp và đường ống bố trí vào hạ tầng đã được xây dựng theo quy định. Đồng thời, các đường dây, cáp và đường ống lắp đặt ở công trình hạ tầng kỹ thuật sử dụng chung phải có ký hiệu để nhận biết.

Trong tương lai, toàn bộ thành phố Hà Nội sẽ được ngầm hoá hệ thống đường dây điện để trả lại không gian cho cảnh quan đô thị. Tuy nhiên, việc ngầm hoá lưới điện tốn kém kinh phí gấp 5 lần đường dây trên không.

Để huy động được nguồn vốn này không phải dễ. Xem ra, giấc mơ một ngày những chiếc cột điện nên thơ lại trở về đúng với chức năng là cột đèn chiếu sáng đô thị của người dân Thủ đô vẫn chỉ là “mơ về nơi xa lắm”!

Bài và ảnh Hoàng Phương